ถ้าสมมติเราสามารถย้อนเวลากลับไปในสมัยก่อนได้ ยุคที่เก่าที่สุดที่เราจะอ่านตัวหนังสือ รวมถึงการแปลความหมายของประโยคของคนสมัยนั้นออก คิดว่าเป็นยุคไหนครับ

ภาษาไทย
ภาษาภาพของจีน
ภาษาสากลอย่างภาษาอังกฤษ

เพราะแค่อ่านจดหมายเหตุในใบลาน บางทีเราก็อ่านไม่ค่อยออกกันหลายคำ และบางประโยคถึงอ่านออก ก็ตีความหมายที่จะสื่อไม่แตกอยู่ดี และหลายครั้งที่อ่านกระทู้ประวัติศาสตร์ในพันทิป พอมีคนยกบทความจากบันทึกสมัยก่อนมาอ้างอิง บางครั้งพออ่านทั้งหมด จะเกิดอาการจับใจความไม่ถูก ต้องอ่านแปลไทยเป็นไทยจากผู้โพสอีกที