เจออะไรซ้ำๆ ซากๆ

  เราไม่ออกจากปลากะละมังสักที (เป็นซ้ำๆ ซากๆ) เพราะเหตุใด? ทำไมสภาวะต้องเป็นอย่างนั้น
  ๑. เรามีวิบาก
  ๒. มีจริต 
  ๓. นิสัย 
  ๔. สันดาน

  พอเรามี ๔ อย่างนี้ เราก็จะวนอยู่ ณ ตรงนั้น มิติตรงนั้น หรือสภาวะธรรมตรงนั้น หรือเหตุการณ์นั้นๆ สรุปไม่ได้ เพราะ

  ๑. ปัญญาไม่ถึง เห็นพร้อมว่าสำคัญหรือว่าดี ที่จะเอาออก

  ๒. พอเราไม่ให้ความสำคัญ เราก็ไม่มีจำเป็นดิ้นรนต้องเอาออก เพราะว่าเราไม่ได้เห็นประโยชน์ตรงนั้นเท่าที่ควร ถ้าเราเห็นประโยชน์มากๆ เราก็จะมีความพยายามมุมานะ

  ถ้าหากไม่มีวิบากตรงนั้น ก็จะไม่มีสันดานตรงนี้ แต่สันดานตรงนี้อาจจะมากกว่าวิบากที่จำเป็นต้องมี