ในฌาน บำเพ็ญวิปัสสนาได้ หรือว่าต้องออกจากฌานก่อน จึงพิจารณาสังขารได้ ใช่หรือไม่?

ตอบว่า  ต้องล่นฌานลงมา สมมติว่าเราอยู่ฌาน ๔ ต้องล่นลงมาอยู่ฌาน ๓ ถึงจะมาเจริญวิปัสสนาได้ ถ้าไม่เช่นนั้น ฌาน ๔ เป็นฌานปิดทวาร จะดิ่ง จะทำวิปัสสนาไม่ได้

  นี่พระพุทธเจ้า เข้าถึงฌาน ๔ แล้วบอกว่าไม่ใช่ พระพุทธเจ้าหลังจากเสวยพระกระยาหารแล้วก็เข้าฌาน แล้วลดลงมาหนึ่งขั้น ให้เหลือขั้นที่ ๓ จึงจะเจริญวิปัสสนาได้ ถึงรู้อริยสัจแห่งเหตุได้