เรื่องของการรับจ้างทำวิทยานิพนธ์ที่เคยได้ยินกันมานานแล้วนั้น ขณะนี้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ที่จัดตั้งขึ้นใหม่ ได้ออกพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 กำหนดโทษทางอาญาต่อผู้จ้างวานและรับจ้าง ทำวิทยานิพนธ์หรือผลงานวิชาการ เพื่อขอปรับหรือเลื่อนตำแหน่งหรือเงินเดือน

โดยกฎหมายห้ามมิให้ผู้ใดจ้าง วาน ใช้ให้ผู้อื่นทำผลงานทางวิชาการ เพื่อใช้ในการเสนอเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาในหลักสูตรการศึกษาระดับอุดมศึกษา หรือเพื่อไปใช้ในการทำผลงาน เป็นส่วนหนึ่งของการขอตำแหน่งทางวิชาการหรือเสนอขอปรับปรุงการกำหนดตำแหน่ง การเลื่อนตำแหน่ง การเลื่อนวิทยฐานะ หรือการให้ได้รับเงินเดือนหรือเงินอื่นในระดับที่สูงขึ้น ผู้ฝ่าฝืนจะถูกลงโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
  
พัฒนาสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ให้เกิดขึ้น มีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ การให้นักศึกษาปริญญาตรีทำวิทยานิพนธ์ ก็เพื่อฝึกทักษะด้านการศึกษาวิจัย วิเคราะห์ข้อมูล ส่วนปริญญาโท มีเป้าหมายให้เกิดการค้นพบสิ่งใหม่ๆ และการทำวิทยานิพนธ์ปริญญาเอก ที่ต้องใช้เวลานานกว่า ก็เพื่อศึกษาเชิงลึก ให้ผลงานวิจัยสามารถนำไปต่อยอดได้

ปัญหาการจ้างหรือวานให้ผู้อื่นทำงานวิทยานิพนธ์ หรือผลงานวิชาการ เพื่อใช้จบการศึกษาหรือใช้ในการเสนอเลื่อนขั้นตำแหน่ง อยู่คู่ประเทศไทยมานาน ทำให้สังคมขาดความเชื่อมั่นในระบบคุณภาพการศึกษาและปริญญาในประเทศ และคุณภาพของแรงงาน รวมถึงข้าราชการไทย
                                               
เมื่อนักศึกษาไทยไปเรียนต่อต่างประเทศ ก็วานให้ผู้อื่นทำรายงานหรือลอกงานผู้อื่น หรือจ้างผู้อื่นทำงานวิทยานิพนธ์ให้ สร้างความเสื่อมเสียชื่อเสียงให้กับประเทศไทย 

ยิ่งกว่านั้นยังมีผู้จบปริญญาโท ปริญญาเอก ที่หันมาทำธุรกิจรับจ้างทำการบ้าน รายงาน วิทยานิพนธ์ และผลงานวิชาการอย่างเปิดเผย โดยใช้คำว่าให้บริการ "ให้คำปรึกษาในการทำวิจัย วิเคราะห์ข้อมูล" แถมยังโฆษณาว่าเคยทำงานวิจัยปริญญาโทและเอกมาแล้วนับหมื่นชิ้น ทั้งที่เป็นการกระทำผิดทางวิชาการ

การจ้างทำวิทยานิพนธ์ถือเป็นความผิด เพราะทำให้ผู้จ้างไม่ได้ผ่านกระบวนการเรียนรู้และฝึกฝนทักษะที่เป็นเป้าหมายของการทำวิทยานิพนธ์หรือผลงานวิชาการ
           
ขบวนการรับจ้างนี้ไม่เพียงแต่สร้างความเสียหายให้กับระบบการศึกษาไทย แต่ยังเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศ เพราะทำให้ไม่เกิดการพัฒนาบุคลากร สังคมและเศรษฐกิจ

ถ้าเด็กไทยเติบโตขึ้นในสังคมที่มีค่านิยมผิดๆ ว่าเงินสามารถซื้อได้ทุกอย่าง รวมถึงปริญญาและตำแหน่ง ก็จะเชื่อว่าสิ่งนี้เป็นสิ่งที่ทำได้ ขอเพียงมีเงิน ซึ่งทุกฝ่ายต้องช่วยกันปลูกฝังความคิดกันใหม่ให้ถูกต้อง
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ว่าแต่อ่านมาทั้งหมดไม่เห็นมีรายละเอียดเกี่ยวกับการนำสืบ การสอบสวน หรือจะล่อซื้ออย่างไร
เพราะปกติคนจ้างและคนรับจ้างเขาคงไม่มาบอกให้คนอื่นรู้อยู่แล้ว