เหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวด้วยน้ำมือของนาซี อะไรถึงเปลี่ยนให้มนุษย์ธรรมดากลายเป็นอสูรที่ไร้จิตใจเข่นฆ่ามนุษย์ด้วยกันอย่างไร้ความปราณี? เพียงไม่กี่เดือนหลังจากการพิจารณาคดีอาชญากรสงครามนาซี อดอล์ฟ ไอชมันน์ ในนครเยรูซาเล็ม (ถูกประหารด้วยการแขวนคอ)
นักจิตวิทยา สแตนลีย์ มิลแกรม (Stanley Milgram) ตั้งสมมติฐานว่า เป็นไปได้หรือไม่ที่ไอชมันน์และผู้ร่วมกระทำความผิดนับล้านในการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวแค่เพียงกระทำตามสั่งเท่านั้น ความเชื่อฟัง (obedience) อาจเป็นเครื่องมือในการสร้างอสูรกายที่น่ากลัวชิ้นหนึ่งของมนุษย์
มิลแกรมประกาศรับสมัครผู้ร่วมการทดลองโดยอำพรางว่าเป็นการวิจัยเกี่ยวกับความทรงจำ จนได้อาสาสมัครจำนวน 40 คน การทดลองมีการมอบบทบาทสมมติระหว่าง ‘ผู้สอน’ และ ‘ผู้เรียน’ โดยจะไม่เห็นหน้ากัน สื่อสารผ่านเสียงเท่านั้น ผู้สอนจะต้องอ่านชุดคำให้ผู้เรียนท่องจำ หากลืมก็จะถูกลงโทษ
โดยผู้สอนจะช็อตไฟฟ้าใส่ผู้เรียนที่นั่งบนเก้าอี้ไฟฟ้า ไล่ระดับความรุนแรงไปเรื่อยๆ จากกระแสไฟฟ้าอ่อนๆ จนถึงอันตรายต่อชีวิต ในห้องทดลองจึงระงมไปด้วยเสียงร้องโหยหวนจากผู้เรียนท้าทายจิตใจผู้สอน ว่าจะหยุดหรือทรมานต่อไปดี?
งานวิจัยมีกลเม็ดหลอกล่อที่น่าสนใจ ซึ่งบทบาท ‘ผู้เรียน’ จริงๆ แล้วเป็นอาสาสมัครตัวปลอมที่ไม่ได้ถูกช็อตไฟฟ้าจริงๆ แต่แกล้งร้องเพื่อกดดัน ‘ผู้สอน’ (อาสาสมัครตัวจริง) ว่าเขาจะช็อตไฟฟ้าต่อไปหรือไม่ ทั้งที่รู้ว่ามีคนกำลังทรมานอยู่ ส่วนใหญ่อยากจะหยุด แต่ผู้ควบคุมการทดลองมักย้ำด้วยประโยคเดิมๆว่า “จงทำต่อไป” แม้ผู้สอนจะรู้สึกลำบากใจแค่ไหน แต่ก็ยังคงเชื่อฟังคำสั่ง ยอมลงมือปล่อยไฟฟ้าให้ช็อตผู้เรียนต่อไป
ผลปรากฏว่าอาสาสมัครในบทบาทผู้สอน (หรือคนลงมือช็อตไฟฟ้า) มีมากถึง 65% เชื่อฟังคำสั่งโดยไม่หยุด ซึ่งหากมีการช็อตไฟฟ้าจริงๆ พวกเขาอาจเป็นฆาตกรฆ่าคนไปแล้ว
งานวิจัยของมิลแกรมชิ้นนี้ถูกตั้งคำถามทางจริยธรรมจากการสร้างบรรยากาศสุดตึงเครียด แต่จุดประกายคำถามต่อการเชื่อฟังคำสั่งของผู้นำในทุกสังคม กลายเป็นงานวิจัยสุดฮอตของยุค (และอาจจะตลอดกาล) ที่ถูกพูดถึงอย่างกว้างขวางมากที่สุด และทำให้คนกังขากับการใช้อำนาจของรัฐอันไม่ชอบธรรม ก่อให้เกิดการต่อยอดองค์ความรู้ด้านจิตวิทยาสังคมอีกไม่รู้จบ
อ้างอิงข้อมูลจาก
The Stuttering Doctor’s ‘Monster Study’
http://www.nytimes.com/2003/03/16/magazine/the-stuttering-doctor-s-monster-study.html
The Milgram Experiment
https://www.simplypsychology.org/milgram.html
Dr. Albert M. Kligman, Dermatologist, Dies at 93
http://www.nytimes.com/2010/02/23/us/23kligman.html
Imperial Collage Magazine : Spring 2017 Issue 36
Illustration by Namsai Supavong
THE MATTER.CO
ที่มา
https://m.ppantip.com/topic/39042075
ระเบียบ วินัย จงเชื่อฟัง และ ปฏิบัติ (ใช้เพื่อ ผลทางการเมือง)
เหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวด้วยน้ำมือของนาซี อะไรถึงเปลี่ยนให้มนุษย์ธรรมดากลายเป็นอสูรที่ไร้จิตใจเข่นฆ่ามนุษย์ด้วยกันอย่างไร้ความปราณี? เพียงไม่กี่เดือนหลังจากการพิจารณาคดีอาชญากรสงครามนาซี อดอล์ฟ ไอชมันน์ ในนครเยรูซาเล็ม (ถูกประหารด้วยการแขวนคอ)
นักจิตวิทยา สแตนลีย์ มิลแกรม (Stanley Milgram) ตั้งสมมติฐานว่า เป็นไปได้หรือไม่ที่ไอชมันน์และผู้ร่วมกระทำความผิดนับล้านในการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวแค่เพียงกระทำตามสั่งเท่านั้น ความเชื่อฟัง (obedience) อาจเป็นเครื่องมือในการสร้างอสูรกายที่น่ากลัวชิ้นหนึ่งของมนุษย์
มิลแกรมประกาศรับสมัครผู้ร่วมการทดลองโดยอำพรางว่าเป็นการวิจัยเกี่ยวกับความทรงจำ จนได้อาสาสมัครจำนวน 40 คน การทดลองมีการมอบบทบาทสมมติระหว่าง ‘ผู้สอน’ และ ‘ผู้เรียน’ โดยจะไม่เห็นหน้ากัน สื่อสารผ่านเสียงเท่านั้น ผู้สอนจะต้องอ่านชุดคำให้ผู้เรียนท่องจำ หากลืมก็จะถูกลงโทษ
โดยผู้สอนจะช็อตไฟฟ้าใส่ผู้เรียนที่นั่งบนเก้าอี้ไฟฟ้า ไล่ระดับความรุนแรงไปเรื่อยๆ จากกระแสไฟฟ้าอ่อนๆ จนถึงอันตรายต่อชีวิต ในห้องทดลองจึงระงมไปด้วยเสียงร้องโหยหวนจากผู้เรียนท้าทายจิตใจผู้สอน ว่าจะหยุดหรือทรมานต่อไปดี?
งานวิจัยมีกลเม็ดหลอกล่อที่น่าสนใจ ซึ่งบทบาท ‘ผู้เรียน’ จริงๆ แล้วเป็นอาสาสมัครตัวปลอมที่ไม่ได้ถูกช็อตไฟฟ้าจริงๆ แต่แกล้งร้องเพื่อกดดัน ‘ผู้สอน’ (อาสาสมัครตัวจริง) ว่าเขาจะช็อตไฟฟ้าต่อไปหรือไม่ ทั้งที่รู้ว่ามีคนกำลังทรมานอยู่ ส่วนใหญ่อยากจะหยุด แต่ผู้ควบคุมการทดลองมักย้ำด้วยประโยคเดิมๆว่า “จงทำต่อไป” แม้ผู้สอนจะรู้สึกลำบากใจแค่ไหน แต่ก็ยังคงเชื่อฟังคำสั่ง ยอมลงมือปล่อยไฟฟ้าให้ช็อตผู้เรียนต่อไป
ผลปรากฏว่าอาสาสมัครในบทบาทผู้สอน (หรือคนลงมือช็อตไฟฟ้า) มีมากถึง 65% เชื่อฟังคำสั่งโดยไม่หยุด ซึ่งหากมีการช็อตไฟฟ้าจริงๆ พวกเขาอาจเป็นฆาตกรฆ่าคนไปแล้ว
งานวิจัยของมิลแกรมชิ้นนี้ถูกตั้งคำถามทางจริยธรรมจากการสร้างบรรยากาศสุดตึงเครียด แต่จุดประกายคำถามต่อการเชื่อฟังคำสั่งของผู้นำในทุกสังคม กลายเป็นงานวิจัยสุดฮอตของยุค (และอาจจะตลอดกาล) ที่ถูกพูดถึงอย่างกว้างขวางมากที่สุด และทำให้คนกังขากับการใช้อำนาจของรัฐอันไม่ชอบธรรม ก่อให้เกิดการต่อยอดองค์ความรู้ด้านจิตวิทยาสังคมอีกไม่รู้จบ
อ้างอิงข้อมูลจาก
The Stuttering Doctor’s ‘Monster Study’
http://www.nytimes.com/2003/03/16/magazine/the-stuttering-doctor-s-monster-study.html
The Milgram Experiment
https://www.simplypsychology.org/milgram.html
Dr. Albert M. Kligman, Dermatologist, Dies at 93
http://www.nytimes.com/2010/02/23/us/23kligman.html
Imperial Collage Magazine : Spring 2017 Issue 36
Illustration by Namsai Supavong
THE MATTER.CO
ที่มา
https://m.ppantip.com/topic/39042075