จากข่าวดังในช่วงนี้ กรณี Google ตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei มีหลายคนทั้งในและนอกพันทิปที่ไม่ได้ติดตามข่าวมากนักอาจเกิดความสับสนและเข้าใจคลาดเคลื่อนไปบ้าง
กระทู้นี้ผมตึงพยายามที่จะอธิบายให้หลายคนได้เข้าใจสถาณการณ์ และรับทราบข้อมูลที่ถูกต้องจะได้ไม่ตื่นตระหนกจนเกินไป
หมายเหตุ ตั้งเป็นกระทู้คำถาม เนื่องจากสมาชิกที่ไม่ได้ยืนยันตัวตนก็สามารถตอบและร่วมสนทนาแลกเปลี่ยนได้
สาเหตุเบื้องต้นของเหตุการณ์
ถ้าใครได้ติดตามข่าวการเมืองระหว่างประเทศ น่าจะทราบว่า สหรัฐและจีนกำลังมีการทำสงครามการค้ากันอยู่ ทำให้ทั้ง 2 ประเทศมีมาตรการต่าง ๆ เพื่อกดดันอีกฝ่ายอยู่เนือง ๆ แต่ที่ชัดเจนและเป็นประเด็นใหญ่ในเรื่องนี้ คือเมื่อสัปดาห์ก่อน ปธน. สหรัฐได้เซ็นคำสั่งห้ามไม่ให้บริษัทของอเมริกาซื้อสินค้าหรือร่วมร่วมการลงทุนกับบริษัทของจีนที่อาจเป็นภัยค่อความมั่นคง (ซึ่ง Huawei ก็เป็น 1 ในบริษัทเหล่านั้น)
จากคำสั่งนี้ ทำให้บริษัทอเมริกันต่าง ๆ จำเป็นต้องปฏิบัติตาม ซึ่งที่ปรากฏเป็นข่าวดังก่อนใครเพื่อนก็คือ Google ที่มีการตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei (Google ยังไม่ประกาศแบบเป็นทางการ แต่แหล่งข่าวหลายสำนักต่างก็ยืนยันว่าอยู่ในระหว่างเตรียมการประกาศจริง)
ด้วยเพราะ Google เป็นบริษัทยักษ์ใหญ่ เมื่อยักษ์ขยับตัว ก็เลยทำให้เกิดแรงกระเพื่อมและแรงสั่นสะเทือนในวงกว้างมากเป็นพิเศษ ซึ่งในความเป็นจริง ก็มีหลายบริษัทที่อยู่ในข่ายก็กำลังเตรียมประกาศตัดความสัมพันธ์กับทาง Huawei ด้วยเช่นกัน
เช่นบริษัทผลิตชิปรายใหญ่ อย่าง Intel Qualcom ต่างก็เตรียมหยุดส่งชิปให้กับทาง Huawei ด้วยเช่นกัน
แต่อย่างไรก็ตาม กระทู้นี้จะ focus ไปที่ Google กับ Huawei เป็นหลักเพราะกระทบกับผู้ใช้ทั่วไปมากที่สุด
จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง
แม้ว่าตอนนี้ทาง Google ประกาศแล้วว่าจะยังให้การสนับสนุน Android และ Google Service ให้กับ Huawei ในรุ่นที่วางจำหน่ายมาแล้วต่อไป
และทาง Huawei เองก็ยืนยันว่าจะยังมีการอัพเดทระบบปฏิบัติการและความปลอดภัยต่อไปตามกำหนดการเดิม
แต่ทั้ง 2 บริษัทต่างก็ไม่มีการประกาศชัดเจนว่าความร่วมมือสำหรับรุ่นที่วางจำหน่ายไปแล้วนี้จะมีระยะเวลายาวนานไปถึงเมื่อไหร่
หากเมื่อ Google ตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei ขึ้นมาจริง ๆ สิ่งที่จะตามมาก็คือ
1. สำหรับสินค้าใหม่ที่ยังไม่ได้วางจำหน่าย ก็จะทำให้ Huawei ไม่สามารถใช้ชื่อ Android เป็นเครื่องหมายการค้าหรือการโฆษณาได้อีก
รวมไปถึง ware OS ในพวก Smart Watch ต่าง ๆ ด้วยเช่นเดียวกัน
แต่ในขณะเดียวกัน Huawei จะยังสามารถใช้งาน Android เวอร์ชั่น Open Source หรือที่เรียกว่า AOSP ได้อยู่ (แต่ก็ไม่สามารถใช้ชื่อ Android และใช้ Google Service ได้อยู่ดี)
2. ในรุ่นที่วางจำหน่ายแล้ว จะยังคงสามารถใช้งานได้ต่อไปตามปกติ จนกว่าจะมีการประกาศหยุดการสนับสนุนอย่างเป็นทางการอีกครั้ง
ซึ่งอย่างน้อย ๆ ก็อีกหลายปี แต่ถ้าหากเกิดการตัดการสนับสนุนขึ้นมาจริง ๆ ในวันหนึ่ง
สิ่งที่ผู้ใช้จะได้รับผลกระทบคือจะไม่สามารถใช้วานทุกแอพของ Google ได้เลย ในขณะเดียวกัน แอพไหนที่มีการเรียกใช้บริการของ Google Play Service
ซึ่งพบเห็นได้ทั่วไปในแอพหรือเกมที่มีการเข้าถึงรายชื่อผู้ติดต่อ และบริการอื่นเช่น Drive Youtube เหล่านี้ก็จะไม่สามารถใช้งานได้ไปด้วย เช่น เกม Pokemon Go เพราะเรียกใช้ Google Play Service ในเบื้องหลังตลอดเวลาเป็นต้น
เมื่อตัดการสนับสนุนขึ้นมาจริง ๆ ผลกระทบแบบเป็นรูปธรรมเบื้องต้นคือ
1. ไม่สามารถโหลดแอพหรือเข้าถึง Google Play Store ได้อีกต่อไป
แม้ว่าระบบ Android จะอนุญาตให้สามารถติดตั้งแอพจากไฟล์ apk ได้ แต่ถ้าแอพหรือเกมนั้น ๆ มีการเรียกใช้บริการ api ของ Google Play Service ก็จะทำให้แอพนั้นสามารถติดตั้งได้ แต่จะไม่สามารถใช้งานได้ หรืออาจใช้งานได้ไม่ครบทุกความสามารถของแอพปกติ
2. แอพต่าง ๆ ของ Google จะไม่สามารถใช้งานได้โดยสิ้นเชิง เช่นแอพ Gmail Drive Youtube
แนวทางแก้ไขคือใช้งานผ่านเว็บเบาร์เซอร์ที่ไม่ใช่ของ Google เช่น Firefox Opera Brave หรือใช้แอพทางเลือกอื่น ๆ ที่อาจะต้องวัดดวงว่าแอพไหนบ้างที่ไม่ได้ใช้บริการของ Google Play Service
ผลหระทบต่อทั้ง 2 บริษัท
1. Huawei อันนี้ได้ผลกระทบแน่และหนักหนาสาหัสพอสมควร เพราะประเด็นใหญ่ไม่ใช่แค่ว่า Huawei ออกระบบปฏิบัติการใหม่มาใช้แทนแล้วมันจะจบได้ง่าย ๆ เพราะถึงแม้ Huawei จะออก OS ของตนเองโดยอาศัย AOSP แบบที่ Amazon ทำใน FireOS บน Kindle
แต่ก็จะเกิดปัญหาว่า OS ใหม่จะต้องใช้ Store ใหม่ ซึ่งถ้าไม่สร้างเองก็ต้องไปใช้ของเจ้าอื่น แต่ก็จะเกิดปัญหาว่า Google Play Service จะไม่สามารถใช้งานได้ ดังนั้นถ้าไม่ทำเองก็ต้องไปขอใช้ Store ของ Amazon ที่สร้าง Service ของตนเองขึ้นมาทดแทนของ Google ได้ก่อนแล้วแต่แอพต่าง ๆ ก็ยังสู้ Google Play Store ไม่ได้เลยในเรื่องจำนวนแอพและการ support
แต่อย่างไรก็ดี Amazon ก็้ป็นบริษัทอเมริกัน ทำให้ปิดตายแนวทางนี้ได้เลย จึงเหลือทางเลือกเดียวคือสร้าง Store ของตนเอง และสร้าง API Service ของตนเองที่สามารถใช้ทดแทน API ของ Google Play Service ได้ ยังไม่นับถึงความน่าเชื่อถือของ Brand ในตลาดโลก
2. Google คู่กรณีโดยตรง แม้จะขาดรายได้จากสิทธิบัตรและการสร้างรายได้จาก Play Store จากโทรศัพท์ของ Huawei แต่ในระดับโลกก็ถือว่ายังไม่กระทบมากมายนัก และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดจีนซึ่ง Google โดนทางการจีน ban อยู่นานแล้วทำให้แทบไม่ได้รับผลกระทบในตลาดจีนเลย
3. บริษัทอื่น ๆ ที่จะพลอยโดนหางเลขจากสงครามการค้าในครั้งนี้
เชื่อเป็นอย่างยิ่งว่า ทางการจีนต้องมีมาตรการตอบโต้อย่าวแน่นอน แต่ผลกระทบส่วนใหญ่จะไปกระทบกับบริษัทอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ Google
(อย่าลืมว่า Google ถูก ban ในจีนมาตั้งนานแล้ว) โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริษัทที่มีฐานการผลิตในจีนเป็นหลัก
สรุปส่งท้าย
สำหรับผู้ใช้ทั่วไป หากท่านใช้โทรศัพท์ Huawei อยู่ โปรดวางใจได้ว่าท่านจะยังสามารถใช้งานโทรศัพท์ของท่านได้เหมือนเดิมต่อไป
อย่างน้อย ๆ ก็อีกหลายปีซึ่งส่วนใหญ่น่าจะเปลี่ยนเครื่องไปก่อนที่ Google จะหยุดการสนับสนุนในรุ่นที่วางจำหน่ายแล้วแน่นอน
สำหรับผู้ที่กำลังจะซื้อเครื่องใหม่ หรือวางแผนจะเปลี่ยนโทรศัพท์ใหม่ ก็น่าจะมั่นใจได้ว่า ทุกรุ่นที่เปิดตัวและวางจำหน่ายอยู่ในขณะนี้
ก็สามารถใช้งานได้ตามปกติ แต่หากเป็นเครื่องรุ่นใหม่ที่จะเปิดตัวในอนาคต ก็โปรดพิจารณาถึงข้อจำกัดที่อาจเกิดขึ้น เพื่อประกอบการตัดสินใจ
ปล.หากข้อเขียนนี้บกพร่อง หรือมีข้อเสนอแนะประการใด สามารถทักท้วง โต้แย้ง หรือให้คำแนะนำได้อย่างเต็มที่ เพื่อประโยชนฺต่อผู้อ่านเป็นสำคับ
และหากมีข้อผิดพลาดประการใด ผมก็ขออภัยมา ณ ที่นี้
อธิบายแบบภาษาชาวบ้าน กรณี Google ตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei จะเกิดผลกระทบอะไรบ้าง
กระทู้นี้ผมตึงพยายามที่จะอธิบายให้หลายคนได้เข้าใจสถาณการณ์ และรับทราบข้อมูลที่ถูกต้องจะได้ไม่ตื่นตระหนกจนเกินไป
หมายเหตุ ตั้งเป็นกระทู้คำถาม เนื่องจากสมาชิกที่ไม่ได้ยืนยันตัวตนก็สามารถตอบและร่วมสนทนาแลกเปลี่ยนได้
สาเหตุเบื้องต้นของเหตุการณ์
ถ้าใครได้ติดตามข่าวการเมืองระหว่างประเทศ น่าจะทราบว่า สหรัฐและจีนกำลังมีการทำสงครามการค้ากันอยู่ ทำให้ทั้ง 2 ประเทศมีมาตรการต่าง ๆ เพื่อกดดันอีกฝ่ายอยู่เนือง ๆ แต่ที่ชัดเจนและเป็นประเด็นใหญ่ในเรื่องนี้ คือเมื่อสัปดาห์ก่อน ปธน. สหรัฐได้เซ็นคำสั่งห้ามไม่ให้บริษัทของอเมริกาซื้อสินค้าหรือร่วมร่วมการลงทุนกับบริษัทของจีนที่อาจเป็นภัยค่อความมั่นคง (ซึ่ง Huawei ก็เป็น 1 ในบริษัทเหล่านั้น)
จากคำสั่งนี้ ทำให้บริษัทอเมริกันต่าง ๆ จำเป็นต้องปฏิบัติตาม ซึ่งที่ปรากฏเป็นข่าวดังก่อนใครเพื่อนก็คือ Google ที่มีการตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei (Google ยังไม่ประกาศแบบเป็นทางการ แต่แหล่งข่าวหลายสำนักต่างก็ยืนยันว่าอยู่ในระหว่างเตรียมการประกาศจริง)
ด้วยเพราะ Google เป็นบริษัทยักษ์ใหญ่ เมื่อยักษ์ขยับตัว ก็เลยทำให้เกิดแรงกระเพื่อมและแรงสั่นสะเทือนในวงกว้างมากเป็นพิเศษ ซึ่งในความเป็นจริง ก็มีหลายบริษัทที่อยู่ในข่ายก็กำลังเตรียมประกาศตัดความสัมพันธ์กับทาง Huawei ด้วยเช่นกัน
เช่นบริษัทผลิตชิปรายใหญ่ อย่าง Intel Qualcom ต่างก็เตรียมหยุดส่งชิปให้กับทาง Huawei ด้วยเช่นกัน
แต่อย่างไรก็ตาม กระทู้นี้จะ focus ไปที่ Google กับ Huawei เป็นหลักเพราะกระทบกับผู้ใช้ทั่วไปมากที่สุด
จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง
แม้ว่าตอนนี้ทาง Google ประกาศแล้วว่าจะยังให้การสนับสนุน Android และ Google Service ให้กับ Huawei ในรุ่นที่วางจำหน่ายมาแล้วต่อไป
และทาง Huawei เองก็ยืนยันว่าจะยังมีการอัพเดทระบบปฏิบัติการและความปลอดภัยต่อไปตามกำหนดการเดิม
แต่ทั้ง 2 บริษัทต่างก็ไม่มีการประกาศชัดเจนว่าความร่วมมือสำหรับรุ่นที่วางจำหน่ายไปแล้วนี้จะมีระยะเวลายาวนานไปถึงเมื่อไหร่
หากเมื่อ Google ตัดการสนับสนุน Android และ Google Service กับ Huawei ขึ้นมาจริง ๆ สิ่งที่จะตามมาก็คือ
1. สำหรับสินค้าใหม่ที่ยังไม่ได้วางจำหน่าย ก็จะทำให้ Huawei ไม่สามารถใช้ชื่อ Android เป็นเครื่องหมายการค้าหรือการโฆษณาได้อีก
รวมไปถึง ware OS ในพวก Smart Watch ต่าง ๆ ด้วยเช่นเดียวกัน
แต่ในขณะเดียวกัน Huawei จะยังสามารถใช้งาน Android เวอร์ชั่น Open Source หรือที่เรียกว่า AOSP ได้อยู่ (แต่ก็ไม่สามารถใช้ชื่อ Android และใช้ Google Service ได้อยู่ดี)
2. ในรุ่นที่วางจำหน่ายแล้ว จะยังคงสามารถใช้งานได้ต่อไปตามปกติ จนกว่าจะมีการประกาศหยุดการสนับสนุนอย่างเป็นทางการอีกครั้ง
ซึ่งอย่างน้อย ๆ ก็อีกหลายปี แต่ถ้าหากเกิดการตัดการสนับสนุนขึ้นมาจริง ๆ ในวันหนึ่ง
สิ่งที่ผู้ใช้จะได้รับผลกระทบคือจะไม่สามารถใช้วานทุกแอพของ Google ได้เลย ในขณะเดียวกัน แอพไหนที่มีการเรียกใช้บริการของ Google Play Service
ซึ่งพบเห็นได้ทั่วไปในแอพหรือเกมที่มีการเข้าถึงรายชื่อผู้ติดต่อ และบริการอื่นเช่น Drive Youtube เหล่านี้ก็จะไม่สามารถใช้งานได้ไปด้วย เช่น เกม Pokemon Go เพราะเรียกใช้ Google Play Service ในเบื้องหลังตลอดเวลาเป็นต้น
เมื่อตัดการสนับสนุนขึ้นมาจริง ๆ ผลกระทบแบบเป็นรูปธรรมเบื้องต้นคือ
1. ไม่สามารถโหลดแอพหรือเข้าถึง Google Play Store ได้อีกต่อไป
แม้ว่าระบบ Android จะอนุญาตให้สามารถติดตั้งแอพจากไฟล์ apk ได้ แต่ถ้าแอพหรือเกมนั้น ๆ มีการเรียกใช้บริการ api ของ Google Play Service ก็จะทำให้แอพนั้นสามารถติดตั้งได้ แต่จะไม่สามารถใช้งานได้ หรืออาจใช้งานได้ไม่ครบทุกความสามารถของแอพปกติ
2. แอพต่าง ๆ ของ Google จะไม่สามารถใช้งานได้โดยสิ้นเชิง เช่นแอพ Gmail Drive Youtube
แนวทางแก้ไขคือใช้งานผ่านเว็บเบาร์เซอร์ที่ไม่ใช่ของ Google เช่น Firefox Opera Brave หรือใช้แอพทางเลือกอื่น ๆ ที่อาจะต้องวัดดวงว่าแอพไหนบ้างที่ไม่ได้ใช้บริการของ Google Play Service
ผลหระทบต่อทั้ง 2 บริษัท
1. Huawei อันนี้ได้ผลกระทบแน่และหนักหนาสาหัสพอสมควร เพราะประเด็นใหญ่ไม่ใช่แค่ว่า Huawei ออกระบบปฏิบัติการใหม่มาใช้แทนแล้วมันจะจบได้ง่าย ๆ เพราะถึงแม้ Huawei จะออก OS ของตนเองโดยอาศัย AOSP แบบที่ Amazon ทำใน FireOS บน Kindle
แต่ก็จะเกิดปัญหาว่า OS ใหม่จะต้องใช้ Store ใหม่ ซึ่งถ้าไม่สร้างเองก็ต้องไปใช้ของเจ้าอื่น แต่ก็จะเกิดปัญหาว่า Google Play Service จะไม่สามารถใช้งานได้ ดังนั้นถ้าไม่ทำเองก็ต้องไปขอใช้ Store ของ Amazon ที่สร้าง Service ของตนเองขึ้นมาทดแทนของ Google ได้ก่อนแล้วแต่แอพต่าง ๆ ก็ยังสู้ Google Play Store ไม่ได้เลยในเรื่องจำนวนแอพและการ support
แต่อย่างไรก็ดี Amazon ก็้ป็นบริษัทอเมริกัน ทำให้ปิดตายแนวทางนี้ได้เลย จึงเหลือทางเลือกเดียวคือสร้าง Store ของตนเอง และสร้าง API Service ของตนเองที่สามารถใช้ทดแทน API ของ Google Play Service ได้ ยังไม่นับถึงความน่าเชื่อถือของ Brand ในตลาดโลก
2. Google คู่กรณีโดยตรง แม้จะขาดรายได้จากสิทธิบัตรและการสร้างรายได้จาก Play Store จากโทรศัพท์ของ Huawei แต่ในระดับโลกก็ถือว่ายังไม่กระทบมากมายนัก และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดจีนซึ่ง Google โดนทางการจีน ban อยู่นานแล้วทำให้แทบไม่ได้รับผลกระทบในตลาดจีนเลย
3. บริษัทอื่น ๆ ที่จะพลอยโดนหางเลขจากสงครามการค้าในครั้งนี้
เชื่อเป็นอย่างยิ่งว่า ทางการจีนต้องมีมาตรการตอบโต้อย่าวแน่นอน แต่ผลกระทบส่วนใหญ่จะไปกระทบกับบริษัทอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ Google
(อย่าลืมว่า Google ถูก ban ในจีนมาตั้งนานแล้ว) โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริษัทที่มีฐานการผลิตในจีนเป็นหลัก
สรุปส่งท้าย
สำหรับผู้ใช้ทั่วไป หากท่านใช้โทรศัพท์ Huawei อยู่ โปรดวางใจได้ว่าท่านจะยังสามารถใช้งานโทรศัพท์ของท่านได้เหมือนเดิมต่อไป
อย่างน้อย ๆ ก็อีกหลายปีซึ่งส่วนใหญ่น่าจะเปลี่ยนเครื่องไปก่อนที่ Google จะหยุดการสนับสนุนในรุ่นที่วางจำหน่ายแล้วแน่นอน
สำหรับผู้ที่กำลังจะซื้อเครื่องใหม่ หรือวางแผนจะเปลี่ยนโทรศัพท์ใหม่ ก็น่าจะมั่นใจได้ว่า ทุกรุ่นที่เปิดตัวและวางจำหน่ายอยู่ในขณะนี้
ก็สามารถใช้งานได้ตามปกติ แต่หากเป็นเครื่องรุ่นใหม่ที่จะเปิดตัวในอนาคต ก็โปรดพิจารณาถึงข้อจำกัดที่อาจเกิดขึ้น เพื่อประกอบการตัดสินใจ
ปล.หากข้อเขียนนี้บกพร่อง หรือมีข้อเสนอแนะประการใด สามารถทักท้วง โต้แย้ง หรือให้คำแนะนำได้อย่างเต็มที่ เพื่อประโยชนฺต่อผู้อ่านเป็นสำคับ
และหากมีข้อผิดพลาดประการใด ผมก็ขออภัยมา ณ ที่นี้