หากแม่น้ำ “คงคา” ในอินเดียถูกมองว่าเป็นแม่น้ำที่ศักดิ์สิทธิ์ด้วยว่ามีต้นกำเนิดจากดินแดนหิมาลัย  “โขง” ซึ่งมีถิ่นกำเนิดมาจากที่เดียวกันก็คงจะศักดิ์สิทธิ์ด้วย   องค์รัชกาลที่ห้าทรงโปรดเสวยน้ำจากแม่น้ำเพชรบุรี   พระเจ้ารามคำแหงก็ทรงโปรดดื่มน้ำจากแม่น้ำโขง(โดยเฉพาะหน้าแล้ง)มาก


คนอีสานรู้สึกผูกพันกับแม่น้ำโขงมามากและยาวนาน   ส่วนหนึ่งคงน่าจะมาจากตำนาน นิทานปรำปราพื้นบ้านที่มักจะผูกวิธีชีวิตและอารยธรรมของคนอีสานไว้กับแม่น้ำแห่งนี้   ความลึก  ความไหลเชี่ยว/ไหลเอื่อย  ความเย็นฉ่ำ  ความใส ความขุ่นมัว  คุณสมบัติเหล่านี้มักจะถูกอ้างและเปรียบเทียบกับวิถีของคนอีสานที่แตกต่างกัน


แม่น้ำโขงโด่งดังและเริ่มรู้จักแพร่หลายไปทั่วโลกเมื่อครั้งสงครามเวียดนาม  ที่ทั้งทหารไทย ลาว เวียดนาม เมกัน  ต่างเคยหลั่งเลือดในแม่น้ำแห่งนี้   กลับมาโด่งดังอีกครั้งในช่วงสิบปีที่ผ่านมา    เมื่อ “เขื่อน” ผุดขึ้นราวกับดอกเห็ดบนแม่น้ำแห่งนี้ในดินแดนจีน    และส่งผลกระทบใหญ่หลวงต่อระบบนิเวศน์ในพื้นที่ส่วนล่วง  การพยายามประท้วงจีนจากรัฐบาลไทยตลอดระยะที่ผ่านมาเหมือนจะทำแบบเสียไม่ได้  อาจจะเป็นเพราะว่าผลกระทบตรงนั้นอาจจะไม่กระทบไทยรุนแรง  หรือรัฐบาลไทยไม่ได้ลงไปสัมผัสวิถีชีวิตตามชายฝั่งหรือใกล้เคียงแม่น้ำโขงอยางจริงจัง  เป็นที่น่าเสียดายว่า  คนที่รณรงค์ต่อต้านการสร้างเขื่อนบนน้ำโขงของจีน  กลับองค์การต่างประเทศเสียอีก  ที่ตอนนี้ดูเหมือนว่ากำลังรณรงค์เรื่องนี้จริงจังและขันกว่ารัฐบาลไทย

ผมโดยส่วนตัวรู้สึกผูกพันกับแม่น้ำโขงมากมาย  สารภาพรักและคุกเข่าขอภรรยาแต่งงานก็ที่ริมน้ำโขง   ไปฮันนีมูน....ก็ริมน้ำโขงอีกนั่นแหละ