ชายหาดสกปรกของเมือง Mumbai
ฟื้นคืนชีพสะอาดจนเต่าหญ้ากลับมาวางไข่ได้อีกครั้ง
ในเช้าวันที่ 22 มีนาคม ปีนี้
นิติกร Afroz Shah จากศาลฏีกา Bombay (ชื่อเดิมของ Mumbai)
กำลังเดินเล่นบนชายหาด Versova ของ Mumbai
ก็ได้เห็นปรากฏการณ์ที่น่าทึ่ง
คือท่านพบเห็นว่ามีลูกเต่าหญ้า  Olive ridley sea turtle
จำนวนเกือบ 100 ตัวที่กำลังคืบคลานลงไปในทะเล

Afroz Shah จึงรีบตะโกนบอกคนแถวนั้นให้ช่วยกันดูแล
อย่าให้พวกหมาจรจัดแถวชายหาดโจมตีกัดกินลูกเต่าหญ้า
ในไม่ช้า ผู้คนจำนวนมากต่างมาร่วมกันปกป้องลูกเต่า
บางคนก็บันทึกภาพเหตุการณ์ครั้งนี้กับโทรศัพท์มือถือ
การเดินทางของลูกเต่าหญ้าที่คืบคลานลงทะเลใช้เวลาเกือบครึ่งชั่วโมง
บางที Afroz Shah อาจเป็นเพียงผู้เดียวที่เห็นความสำคัญของประเด็นเรื่องนี้

" ผมร้องไห้เลยเมื่อเห็นพวกลูกเต่าเหล่านี้  ผมเหมือนกับผู้ให้กำเนิดพวกมัน
...พวกเราต่างคิดว่าเป็นหน้าที่(การจัดการขยะ) เป็นของรัฐบาลเท่านั้น
ด้วยการโจมตีเรียกร้องให้รัฐบาลทำ  แต่รัฐบาลไม่ใช่คนทิ้งขยะแต่อย่างใดเลย "
Afroz Shah นักกฎหมายวัย 37 ปีผู้ซึ่งใช้เวลาถึง 3  ปี
ในการรณรงค์ทำความสะอาดชายหาด Versova
ความพยายามที่ยิ่งใหญ่ของ Afroz Shah
ทำให้เกิดความร่วมมือกำจัดขยะมลพิษมากกว่า 13 ล้านกิโลกรัม(13,000 ตัน)
โดยทำงานกันอย่างไม่หยุดยั้งทุกวันหยุดสุดสัปดาห์ตั้งแต่ปี 2015
ทำให้ชายหาดแห่งนี้กลายเป็นสถานที่ฟักไข่เต่าหญ้าขึ้นมาอีกครั้ง
หลังจากที่เต่าหญ้าห่างหายไปจากชายหาด Versova กว่า 20 ปีแล้ว

ชายหาด Versova เดิมเป็นชายหาดที่สกปรกที่สุดแห่งหนึ่ง
ตามแนวชายฝั่งทะเลยาวกว่า 140 กม. ของ Mumbai
เมื่อปีที่แล้ว คณะกรรมการควบคุมมลพิษของรัฐมหาราษฏร์ (MPCB)
ได้ตรวจสอบดัชนีคุณภาพน้ำ (WQI) ของชายฝั่งเมืองนี้
พบว่าชายฝั่งทะเลที่มีมลพิษสูงมาก มีดัชนีที่ 38 และ 50
ในระดับ 0-100 ซึ่งหมายถึง คุณภาพน้ำตามสเกลวัด
เพราะดัชนีระหว่าง 80 ถึง 88 ถือว่ามีคุณภาพดี
แต่แม่น้ำที่ยาวที่สุดในเมือง Mithi มี WQI ที่ 28  = มลพิษค่อนข้างสูง




การศึกษาเมื่อปีที่แล้วโดย Alfred Wegener
Institute's Helmholtz Centre for Polar and Marine Research ใน Germany
พบว่ามี WQI ดัชนีคุณภาพน้ำเฉลี่ย 68.83 ต่อตารางเมตรในชายหาด 4 แห่งของมุมไบ รวมทั้ง Versova
มลพิษส่วนใหญ่ได้แก่ Microplastics
อย่างไรก็ตามหลังจากการทำความสะอาดชายหาด Versova
ทำให้ WQI เพิ่มขึ้นจาก 37 ในเดือนกุมภาพันธ์ 2560 เป็น 47 ตอนสิ้นปี
และนั่นคือ สาเหตุที่อธิบายได้ว่า ทำไมเต่าหญ้าจึงปรากฏตัวที่ Versova  อีกครั้ง
หลังจากที่ผ่านไปกว่าสองทศวรรษเต่าหญ้าไม่เคยมาวางไข่ที่ชายหาดแห่งนี้อีกเลย
เต่าหญ้าถูกจัดอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธ์ุ
ในรายการ International List of Conservation of Natural Red Union
ทั้งนี้พวกมันยังได้รับการคุ้มครองภายใต้พระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่าของอินเดียในปี 1972


ในอินเดียพื้นวางไข่ของเต่าหญ้า จะอยู่ทางฝั่งตะวันออก
เมื่อต้นปีนี้มีการวางไข่ถึง 428,000 ฟองที่ทับซ้อนกันอยู่
ที่ชายฝั่ง Rushikulya rookery ในเขต Ganjam ของเมือง Odisha ทางภาคตะวันออก




แนวคิดเรื่องการทำความสะอาดชายหาดมาได้อย่างไร

หลังจากที่ Afroz Shah กลับมายังชายหาด Versova ในปี 2015
แล้วรู้สึกตกใจมากเมื่อเห็นชายหาดสกปรกมาก
จึงพูดคุยกับ Harbansh Mathur วัย 84 ปี
เพื่อนบ้านของอพาร์ตเมนต์ที่พัก
ได้ข้อสรุปคือ เรื่องเดียวที่ต้องทำคือ ทำตอนนี้เลย

" ผมใช้เงินส่วนตัวของผมในการกำจัดขยะ  "
โดยเป็นจำนวนเงินถึง 1/4 ของรายได้ทั้งหมด
จนเรื่องนี้กลายเป็นพันธกิจหลักของท่านเลย

รถบรรทุกขนาดใหญ่เสี่ยงต่อการติดหล่มทรายบนชายหาด
จึงต้องใช้รถตักขุดดินและรถแทรกเตอร์นำขยะไปส่งยังรถบรรทุก
รถบรรทุกที่จอดอยู่ใกล้ ๆ ถนนบนชายหาด
เพื่อนำขยะไปรีไซเคิลที่ชานเมืองมุมไบ
รถแทรกเตอร์แต่ละตัวบรรทุกขยะของเสียได้ประมาณ 4,000 กิโลกรัม
ดังนั้นทุกวันหยุดสุดสัปดาห์/วันหยุดราชการ
รถแทรกเตอร์จึงต้องทำงานวันละประมาณ 20 ครั้ง
(จะกำจัดขยะได้ราว 80,000 กิโลกรัม)
ปัจจุบันมีรถตักขุดดินจำนวน 3 คันบนชายหาด
เพื่อใช้สำหรับการทำความสะอาดชายหาด
โดยต้องเช่าคันละ 7,000 รูปี (มากกว่า 100 ดอลลาร์)

---

แม้ว่าเทศบาล Brihanmumbai Municipal Corporation (BMC)
เป็นเทศบาลของมุมไบที่มีรายได้จัดเก็บมาก
มีงบประมาณกว่า 4 พันล้านเหรียญสหรัฐ
มีเครื่องจักรและแรงงานเพียงพอ
แต่พวกเขาก็ไม่สนใจโครงการนี้เลย
ตามคำให้สัมภาษณ์ของ Afroz Shah
แม้ว่าผู้สื่อข่าว Aljazeera พยายามจะสอบถามเจ้าหน้าที่เทศบาลหลายครั้ง
แต่เจ้าหน้าที่ของ BMC ก็ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นในเรื่องนี้


YB Sontakke เจ้าหน้าที่อาวุโสของ MPCB
ได้ให้สัมภาษณ์กับ Al Jazeera ว่า
สำนักงานได้ตรวจสอบคุณภาพน้ำตามพัฒนาแผนปฏิบัติการ
เพื่อส่งต่อข้อมูลไปยังแผนกอื่นให้พิจารณาลงมือปฏิบัติต่อไป
อย่างไรก็ตาม YB Sontakke ก็ปฏิเสธที่จะออกความเห็น
เกี่ยวกับการทำความสะอาดชายหาด Versova
ของทีมงาน Afroz Shah ว่ามีผลต่อคุณภาพน้ำหรือไม่

---

ทั้งนี้เป็นเวลากว่า 3  ปีแล้ว  ที่มีอาสาสมัคร 40 ถึง 50 คน
จะมารวมตัวกันที่บ้านพักของ Afroz  Shah ทุกวันสุดสัปดาห์
ตอนที่ผู้สื่อข่าว Al Jazeera เดินทางมาทำข่าวเรื่องนี้
ในวันอาทิตย์แรกของเดือนเมษายนปีนี้
ก็พบอาสาสมัครใส่เสื้อสีส้ม มีครื่องหมาย
VRV - Versova Resident Volunteers

อาสาสมัครได้ยืนยันว่าตัวอักษร/โลโก้ของเสื้อ
" เสื้อยืดทำให้รู้สึกว่าเป็นผองเพื่อนร่วมกัน
แต่ผมไม่ชอบป่าวประกาศเรื่องที่พวกเรากำลังทำอยู๋
เพราะคุณคงไม่จะประกาศไปให้ก้องโลก
ตอนที่คุณนมาซในมัสยิดเช่นกัน "
เขาพูดด้วยความเขินอาย


แต่ Afroz Shah  กล่าวว่า ได้แนะนำโครงการนี้ใน Twitter
ซึ่งทำมาเกือบปีแล้ว หลังจากที่เริ่มทำความสะอาดครั้งใหญ่
ทุกวันนี้มีผู้ติดตามกว่า  24,000 รายใน Twitter

" มีภาพถ่ายจำนวนมากเกี่ยวกับการทำความสะอาดชายหาด
หรือเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้อง เช่น การพูดในโรงเรียน
หรือเยี่ยมชมพื้นที่โดยผู้ทรงคุณวุมิ "
Lewis Pugh จาก UN Environment Patron of Oceans
คือผู้ทรงคุณวุฒิรายแรกที่รายงานการรณรงค์ของ Afroz Shah

เพราะทุก ๆ สุดสัปดาห์นับตั้งแต่ที่ Afroz Shah
ได้สร้างแรงบันดาลใจให้อาสาสมัครเข้าร่วมโครงการนี้
ซึ่งมีตั้งแต่ชาวสลัม ดาราบอลลีวูด เด็กนักเรียนไปจนถึงนักการเมือง
วันทำความสะอาดชายหาด Versova
หรือ Afroz Shah เรียกว่า วันแห่งมหาสมุทร
เพราะเกิดจากการทำงานหนักในการล้วงลึกลงไป
เพื่อนำเอาขยะที่เน่าเปื่อยออกจากชายหาด
ภายใต้ดวงอาทิตย์ที่แผดเผาจนไหม้เกรียมของอินเดีย

ทั้งนี้ Afroz Shah ได้เริ่มต้นจากการเคาะประตูบ้าน
เพื่อพูดคุยกับชาวชุมชน ชาวประมงพื้นบ้าน
อธิบายความเสียหายที่จะเกิดขึ้นในทะเล
ทำให้ตอนนี้มีการขยายผลงานของกลุ่มอาสาสมัคร
ไปทำงานเชิงเพื่อป้องกันไม่ให้มีขยะทิ้งลง
ในลำธารในท้องถิ่นและบนชายหาดแห่งอื่น
รวมทั้งการทำความสะอาดพื้นที่ป่าโกงกางตามแนวชายฝั่ง
เพราะป่าโกงกางช่วยทำหน้าที่ป้องกันการกัดเซาะชายฝั่ง/ลดแรงพายุ
อนึ่ง ชาวประมงพื้นบ้านยอมรับว่า จับสัตว์น้ำได้มากขึ้น
และรวมทั้งอุปกรณ์จับสัตว์น้ำมีปัญหาจากขยะลดลง
ผลงานของ Afroz Shah ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กลุ่มที่คล้าย ๆ กัน
ไปทั่วประเทศอินเดียและประเทศอื่น ๆ
ที่เริ่มเคลื่อนไหวเพื่อทำความสะอาดพื้นที่ต่าง ๆ ด้วยตนเอง

ความสำเร็จของประชาชนในการทำความสะอาดชายหาด Versova
การเคลื่อนไหวครั้งนี้ทำให้เจ้าหน้าที่รัฐต้องหันมาให้ความสนใจเรื่องนี้
และเริ่มที่จะมีชัยชนะในเรื่องทำความสะอาดชายหาด
ด้วยจำนวนขยะที่ลดลงอย่างที่เห็นชัดได้ในแต่ละเดือน

โครงการวันทำความสะอาดหาดทราย  Versova
ทำให้มีการกำจัดขยะได้มากกว่า 4,000 ตัน
บนชายหาดยาว 2.5 กิโลเมตรในปีแรก
โดยมีอาสาสมัครมาร่วมงานนี้มากกว่า 1,200 คน
จนทำให้ UN Environment Programme ประกาศว่า
โครงการณรงค์ครั้งนี้คือ  การทำความสะอาดชายหาดครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์
และมอบรางวัล UN's Champions of the Earth ให้กับ  Afroz  Shah

โดยเฉพาะอย่างยิ่งดารานักแสดงจาก Bollywood
ผู้ซึ่งอาศัยอยู่แถวชายหาด Versova หรือบริเวณใกล้เคียง
โดยบางคนได้ร่วมทำความสะอาดชายหาด
บางคนก็บริจาคเงิน/อุปกรณ์ให้กับโครงการนี้
เช่น Amitabh Bachchan มอบรถแทรคเตอร์ให้ 1 ค้น