...บทบาท ของวัด..พระสงฆ์..พระพุทธรูป ในทางการเมือง..../วัชรานนท์

กระทู้คำถาม
พึ่งได้อ่านกระทู้เกี่ยวกับพระที่เข้าไปเข้าพัวพันกับการเมืองเมื่อวานนี้  อยากจะเข้าไปร่วมแจมแต่เห็นว่าตลาดวายไปแล้ว  จึงขออนุญาตตั้งกระทู้นี้  เพื่อแสดงคหสต. ว่าการเข้าไปพัวพันการเมืองของศาสนา(พุทธ) นั้นไม่ใช่มีแต่พระสงฆ์   แต่ศาสนสถานอย่างวัด โบสถ์ สถูป เจดีย์ หรือสิ่งสักการะอย่างพระพุทธรูป  ก็ถูกการเมืองดึงเข้าไปเกี่ยวโยงด้วยมาตั้งแต่โบราณ  ขอไล่เป็นอย่างๆ ไปนะครับ-:

....วัด
เมื่อวัดได้กลายเป็นสาธารณะสถานและแหล่งให้ความรู้ที่สามารถดึงดูศาสนิกชนได้อย่างมากมาย   การใช้วัดเป็นฐานเสียงของคนใหญ่คนโตในระดับชุมชน ตำบลและแว่นแคว้นก็เริ่มเป็นที่นิยม   มีการสร้างวัดแข่งบารมีกันมากขึ้น  โดยเฉพาะช่วงสมัยอยุธยาช่วงปลายลงมาจนถึงยุครัตนโกสินทร์ปัจจุบันที่มีวัดประจำรัชกาล   ในส่วนของขุนนางชั้นผู้ใหญ่  คหบดี  หรือไม่เว้นแม้แต่แม่เล้าซ่องโสเภณีก็สร้างวัดเสริมบารมีเป็นฐานเสียงและบารมีของตน   เช่นวัดพิชัยญาติ (ของขุนนางชั้นผู้ใหญ่อย่างสมเด็จเจ้าพระยาบรมพิชัยญาติ (ทัด บุนนาค)) วัดประยูรฯ (ของสมเด็จเจ้าพระยาประยูรวงศ์ ดิศ (บุนนาค))   วัดคณิกาผล (เป็นวัดที่สร้างจากรายได้ของกิจการของนางคณิกา(โสเภณี)  ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นวัดใหม่ยายแฟง)   มีวัดวาอารามเกิดขึ้นมากมายทั้งในกรุงและหัวเมืองเพื่อบุญกุศลทางพุทธศาสนาและบารมีทางการเมืองของตนในละแวกนั้น   ต่อมาก็มีการแบ่งแยก "ศักดิ์" ของแต่ละวัดให้ชัดเจนขึ้นอีก  "วัดราษฏร์" และ "วัดหลวง"   โดยเฉพาะวัดหลวงมีการใส่ "ยศ" ตามลำดับชั้นไปอีกพระอารามหลวงชั้นตรี โท เอก    เรียกได้ว่าวัดหลวงแต่ละแห่งเพียบทั้งยศและศักดิ์กันทีเดียว!!   คงจะไม่เกินความจริงกระมัง  ที่จขกท. มองว่าหลายเหตุการณ์วัดถูกการเมืองใช้เป็นฐานนิยมทางการเมือง


การสร้างวัดพระเชตุพนในยุคเริ่มต้นของรัตนโกสินทร์   คุณศาสตราจารย์สายชล สัตยานุกรักษ์ อาจารย์ประวัติศาสตร์ ม.เชียงใหม่ วิเคราะห์ไว้ในหนังสือ “พุทธศาสนากับแนวคิดทางการเมือง” ว่าอีกนัยยะหนึ่งนั้นเป็นการสร้างเพื่อแข่งบารมีระหว่างร.๑ กับพระอนุชาที่เป็นวังหน้า   และเป็นการพยายามคานอำนาจของสมเด็จพระสังฆราชที่วัดพระศรีสรรเพชญ์(หรือต่อมาคือวัดมหาธาตุยุวรางรังสฤษดิ์ ท่าพระจันทร์:วชรน) ซึ่งเป็นวัดที่สมเด็จรพระอนุชาของร.๑ ทรงอุปถัมถ์มาตลอด  จะเห็นว่าระหว่างวัดมหาธาตุกับวัดพระเชตุพนจึงเป็นเสมือนหนึ่งสัญญลักษณ์/ตัวแทนของอำนาจและบารมีของร.๑ กับพระอนุชา    พระบรมรูปสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท หน้าวัดมหาธาุตที่ยืนถือดาบบ่ายพระพักตร์สู่พระบรมมหาราชวังนั้นก็น่าจะมีนัยยะสำหรับคนที่สนใจเหตุการณ์ในช่วงนั้นพอสมควร
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่