ไม่เก่งประวัติศาสตร์ค่ะ และไม่เคยเห็นใครพูดถึงในพันทิป ตอนถกกันเรื่องประวัติศาสตร์สมัยพระนารายณ์ในเรื่องบุพเพสันนิวาส เลยสงสัยว่าข้อความที่ได้รับทางไลน์นี้ จะมีจริงรึเปล่า เกี่ยวกับ "ปินโต"
ขอก็อปข้อความมาเลยนะคะ โดยจะตัดเนื้อหาเกี่ยวกับพระนารายณ์และพระเพทราชาทิ้ง เพราะเห็นถกกันมาเยอะแล้ว
ดังนี้ค่ะ
"สิ่งที่ละครบุพเพสันนิวาสไม่ได้บอก
+ พระนารายณ์ส่งทูตไปวาติกัน พร้อมตัวละครลับ ที่ทำให้พระสันตะปาปาทึ่งในชาวสยาม +
...พร้อมเผยตัวละครลับ หนุ่มน้อยอัจฉริยะ ปินโต ชาวสยามที่ทรงส่งไปกับคณะทูต ผู้สร้างความเลื่องลือ ในมวลหมู่นักวิชาการและนักปราชญ์ ตั้งแต่ฝรั่งเศสถึงวาติกัน ผู้ทำให้พระสันตะปาปาทึ่งในสติปัญญาของชาวสยาม
การส่งราชทูตไปวาติกันของพระนารายณ์ คือพระปรีชาอันเหนือชั้นในการคานอำนาจทางศาสนาของฝรั่งเศส
พระนารายณ์ย่อมล่วงรู้เรื่องชาวคริสต์ในอยุธยาส่วนใหญ่ไม่ได้ยอมขึ้นกับฝรั่งเศส แต่สิ่งที่ทรงล่วงรู้ยิ่งกว่านั้นคือรู้ว่า ฝรั่งเศสและพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ไม่ใช่เจ้าของศาสนาคริสต์ แต่ประมุขศาสนาคริสต์คือพระสันตะปาปาแห่งวาติกัน การส่งราชทูตไปวาติกัน คือการเปิดทางที่จะก้าวข้ามฝรั่งเศสขึ้นไปหาพระสันตะปาปาโดยตรง การมีมหามิตรเป็นผู้สวมมงกุฎให้กษัตริย์ทั่วยุโรป คือวิธีลดอำนาจทางศาสนาของฝรั่งเศสแบบพระปรีชาของมหาราชโดยแท้
ละครบอกเพียงว่า คณะทูตที่พระนารายณ์ส่งไปฝรั่งเศสพบพระเจ้าหลุยส์ที่14 แต่ไม่บอกว่าคณะทูตยังเดินทางไปวาติกันด้วย โดยเวลานั้นเป็นสมณสมัยของพระสันตะปาปา อินโนเซนต์ที่ 11 โดยทรงกำชับทูตด้วยพระองค์เองว่าให้คำนับพระสันตะปาปาอย่างไร ทรงมีพระราชสาสน์ถึงพระสันตะปาปาจารึกบนแผ่นทองคำความตอนหนึ่งว่า
"พระราชสาสน์ของพระเจ้าแผ่นดินอันยิ่งใหญ่แห่งกรุงสยาม มายังท่านสันตะปาปา ผู้เป็นยอดและเป็นบิดาของบรรดาคริสตศาสนิกชน และเป็นผู้บำรุงศาสนาให้รุ่งเรืองแผ่ไพศาล ทั้งเป็นผู้ปกครองบังคับบัญชาให้บรรดาคริสตศาสนิกชนให้ถาวร และปฏิบัติตามศาสนาและครองความยุติธรรม ทั้งเป็นผู้ที่พระเจ้าแผ่นดินและเจ้านายทั่วไปเคารพนับถือไปหามาสู่อยู่เนืองๆ ....
......เมื่อราชทูตของเราได้กระทำการต่างๆ ตามที่เราสั่งไว้เป็นการเสร็จแล้ว ขอให้ท่านสั่งให้กลับมา เพื่อราชทูตจะได้นำข่าวของท่านสันตะปาปามารายงานต่อเรา ซึ่งจะเป็นข่าวที่เราจะยินดีเป็นอันมาก กับข้าพเจ้าขอให้ท่านสันตะปาปาได้ส่งทูตมายังข้าพเจ้าด้วย และขอให้ราชทูตของเราทั้งสองฝ่ายได้ไปมามิได้ขาด เพื่อไมตรีอันดีอันมีค่าจะได้ติดต่อกันชั่วกาลนาน...."
พระสันตะปาปาแสดงความชื่นชมยกย่องพระนารายณ์มาก สั่งให้หล่อทำเหรียญที่ระลึกเหตุการณ์ที่ราชทูตจากอยุธยาเข้าเฝ้า บรรยายเหตุการณ์ วันเข้าเฝ้าเมื่อมาถึงเหรียญหนึ่ง และวันเข้าเฝ้าเพื่อลากลับอีกเหรียญหนึ่ง ซึ่งเท่ากับว่า ความเป็นมิตรนี้เป็นทางการและเป็นพิเศษจนประสงค์จะจารึกไว้ชั่วกาลนาน ปัจจุบันยังเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดวาติกัน
...ปินโต หนุ่มอยุธยาอัจฉริยะ เซอร์ไพร์วาติกันของพระนารยณ์
ในคณะทูตที่พระนารายณ์ทรงส่งไป มีบุคคลที่ถูกจารึกชื่อในประวิตศาสตร์ไปด้วยคนหนึ่ง ชื่ออันโตนิโอ ปินโต
บันทึกของ อธิการแห่ง ชัวซี (Abbe de Choisy) ที่เดินทางมาพร้อมกับทูต ฝรั่งเศส เล่าว่า
สามเณรคนหนึ่งเป็นที่สังเกตของคนทั้งหลาย สามารถตอบปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างยอดเยี่ยมเขาชื่อ อันโตนิโอ ปินโต บิดาเป็นชาวโปรตุเกส มารดาเป็นคนสยาม สามารถพูดภาษาละติน โปรตุเกส ฝรั่งเศส และภาษาสยาม ต่อมา เขาได้ติดตามคณะทูต ไปประเทศฝรั่งเศสและโต้วาทีวิทยานิพนธ์เกี่ยวกับเรื่องทางเทวศาสตร์ที่สามเณราลัยคณะมิสซังต่างประเทศที่อาสนวิหาร นอตร์ดาม และที่มหาวิทยาลัยซอร์บอน(มหาวิทยาลัยเก่าแก่อันดับ 2 ของโลก)
"การบรรยายนี้ คนทั้งกรุงปารีสแห่กันมาฟัง บรรดาสมณะชั้นผู้ใหญ่ก็พากันมาฟังเป็นอันมาก ทุกคนยอมรับว่าไม่มีใครพูดได้ดีกว่าชาวสยามคนนี้"
2-3 เดือนต่อมา ปินโตได้ไปโต้วาทีวิทยานิพนธ์อีกครั้งหนึ่งเฉพาะพระพักตร์สมเด็จพระสันตะปาปา คณะพระคาร์ดินัล และ "ใครต่อใครที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ปราดเปรื่อง"ในกรุงโรม
"พระสันตะปาปาทรงชื่นชอบพระทัย อย่างยิ่ง ถึงกับรับสั่งให้บวชอันโตนิโอเป็นบาทหลวง แม้มีอายุเพียง 22 ปี ทั้งนี้ เป็นการยกเว้นที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน พระองค์ทรงถือว่าปินโตสมควรจะได้เป็นพระสังฆราชผู้แทนพระสันตะปาปา(Vicaire Apostolique) แทนประมุขมิสซังองค์ใดองค์หนึ่ง"
ยิ่งไปกว่าการมีพระสันตะปาปาเป็นมิตรกับสยาม ซึ่งสามารถช่วยไกล่เกลี่ยกรณีพิพาทของประเทศคาทอลิกด้วยกันได้แล้ว การที่พระนารายณ์ มีคริสตชนชาวอยุธยา ผู้เป็นที่ชื่นชมจากพระสันตะปาปา และอาจเป็นว่าที่พระสังฆราชแห่งศาสนาคริสต์ในอยุธยา เท่ากับประมุขศาสนาคริสต์จะไม่ต้องเป็นคนต่างชาติอีก แต่เป็นคนอยุธยาเอง ก็เท่ากับปิดทางการวางอำนาจผ่านศาสนาของชาวต่างชาติที่กลัวกันหนักหนา
...หลังการปฏิวัติของพระเพทราชา เกิดการไล่เข่นฆ่าเบียดเบียนคริสตชน เผาสามเณราลัย(สถานที่เรียนเป็นบาทหลวง) ปล้นโบสถ์ มีการจับคริสตชนไปขังคุก และทรมานให้เปลี่ยนศาสนามาเป็นพุทธ คริสตชนหลายคนรวมทั้งมิชชันนารีบางคนถูกทรมานจนตายในคุก ชื่อของหนุ่มอัจฉริยะ ปินโต ก็หายสาปสูญไปจากประวัติศาสตร์ ..."
เนี่ยค่ะ ข้อความในไลน์เค้าว่ามาแบบนี้ เป็นเรื่องที่มีมูลรึเปล่าคะ?
ขอถามว่า หนุ่มน้อยอัจฉริยะชาวพระนคร "ปินโต" ที่ทำให้พระสันตะปาปาทึ่ง มีตัวตนจริงรึเปล่าคะ ในสมัยพระนารายณ์
ขอก็อปข้อความมาเลยนะคะ โดยจะตัดเนื้อหาเกี่ยวกับพระนารายณ์และพระเพทราชาทิ้ง เพราะเห็นถกกันมาเยอะแล้ว
ดังนี้ค่ะ
"สิ่งที่ละครบุพเพสันนิวาสไม่ได้บอก
+ พระนารายณ์ส่งทูตไปวาติกัน พร้อมตัวละครลับ ที่ทำให้พระสันตะปาปาทึ่งในชาวสยาม +
...พร้อมเผยตัวละครลับ หนุ่มน้อยอัจฉริยะ ปินโต ชาวสยามที่ทรงส่งไปกับคณะทูต ผู้สร้างความเลื่องลือ ในมวลหมู่นักวิชาการและนักปราชญ์ ตั้งแต่ฝรั่งเศสถึงวาติกัน ผู้ทำให้พระสันตะปาปาทึ่งในสติปัญญาของชาวสยาม
การส่งราชทูตไปวาติกันของพระนารายณ์ คือพระปรีชาอันเหนือชั้นในการคานอำนาจทางศาสนาของฝรั่งเศส
พระนารายณ์ย่อมล่วงรู้เรื่องชาวคริสต์ในอยุธยาส่วนใหญ่ไม่ได้ยอมขึ้นกับฝรั่งเศส แต่สิ่งที่ทรงล่วงรู้ยิ่งกว่านั้นคือรู้ว่า ฝรั่งเศสและพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ไม่ใช่เจ้าของศาสนาคริสต์ แต่ประมุขศาสนาคริสต์คือพระสันตะปาปาแห่งวาติกัน การส่งราชทูตไปวาติกัน คือการเปิดทางที่จะก้าวข้ามฝรั่งเศสขึ้นไปหาพระสันตะปาปาโดยตรง การมีมหามิตรเป็นผู้สวมมงกุฎให้กษัตริย์ทั่วยุโรป คือวิธีลดอำนาจทางศาสนาของฝรั่งเศสแบบพระปรีชาของมหาราชโดยแท้
ละครบอกเพียงว่า คณะทูตที่พระนารายณ์ส่งไปฝรั่งเศสพบพระเจ้าหลุยส์ที่14 แต่ไม่บอกว่าคณะทูตยังเดินทางไปวาติกันด้วย โดยเวลานั้นเป็นสมณสมัยของพระสันตะปาปา อินโนเซนต์ที่ 11 โดยทรงกำชับทูตด้วยพระองค์เองว่าให้คำนับพระสันตะปาปาอย่างไร ทรงมีพระราชสาสน์ถึงพระสันตะปาปาจารึกบนแผ่นทองคำความตอนหนึ่งว่า
"พระราชสาสน์ของพระเจ้าแผ่นดินอันยิ่งใหญ่แห่งกรุงสยาม มายังท่านสันตะปาปา ผู้เป็นยอดและเป็นบิดาของบรรดาคริสตศาสนิกชน และเป็นผู้บำรุงศาสนาให้รุ่งเรืองแผ่ไพศาล ทั้งเป็นผู้ปกครองบังคับบัญชาให้บรรดาคริสตศาสนิกชนให้ถาวร และปฏิบัติตามศาสนาและครองความยุติธรรม ทั้งเป็นผู้ที่พระเจ้าแผ่นดินและเจ้านายทั่วไปเคารพนับถือไปหามาสู่อยู่เนืองๆ ....
......เมื่อราชทูตของเราได้กระทำการต่างๆ ตามที่เราสั่งไว้เป็นการเสร็จแล้ว ขอให้ท่านสั่งให้กลับมา เพื่อราชทูตจะได้นำข่าวของท่านสันตะปาปามารายงานต่อเรา ซึ่งจะเป็นข่าวที่เราจะยินดีเป็นอันมาก กับข้าพเจ้าขอให้ท่านสันตะปาปาได้ส่งทูตมายังข้าพเจ้าด้วย และขอให้ราชทูตของเราทั้งสองฝ่ายได้ไปมามิได้ขาด เพื่อไมตรีอันดีอันมีค่าจะได้ติดต่อกันชั่วกาลนาน...."
พระสันตะปาปาแสดงความชื่นชมยกย่องพระนารายณ์มาก สั่งให้หล่อทำเหรียญที่ระลึกเหตุการณ์ที่ราชทูตจากอยุธยาเข้าเฝ้า บรรยายเหตุการณ์ วันเข้าเฝ้าเมื่อมาถึงเหรียญหนึ่ง และวันเข้าเฝ้าเพื่อลากลับอีกเหรียญหนึ่ง ซึ่งเท่ากับว่า ความเป็นมิตรนี้เป็นทางการและเป็นพิเศษจนประสงค์จะจารึกไว้ชั่วกาลนาน ปัจจุบันยังเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดวาติกัน
...ปินโต หนุ่มอยุธยาอัจฉริยะ เซอร์ไพร์วาติกันของพระนารยณ์
ในคณะทูตที่พระนารายณ์ทรงส่งไป มีบุคคลที่ถูกจารึกชื่อในประวิตศาสตร์ไปด้วยคนหนึ่ง ชื่ออันโตนิโอ ปินโต
บันทึกของ อธิการแห่ง ชัวซี (Abbe de Choisy) ที่เดินทางมาพร้อมกับทูต ฝรั่งเศส เล่าว่า
สามเณรคนหนึ่งเป็นที่สังเกตของคนทั้งหลาย สามารถตอบปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างยอดเยี่ยมเขาชื่อ อันโตนิโอ ปินโต บิดาเป็นชาวโปรตุเกส มารดาเป็นคนสยาม สามารถพูดภาษาละติน โปรตุเกส ฝรั่งเศส และภาษาสยาม ต่อมา เขาได้ติดตามคณะทูต ไปประเทศฝรั่งเศสและโต้วาทีวิทยานิพนธ์เกี่ยวกับเรื่องทางเทวศาสตร์ที่สามเณราลัยคณะมิสซังต่างประเทศที่อาสนวิหาร นอตร์ดาม และที่มหาวิทยาลัยซอร์บอน(มหาวิทยาลัยเก่าแก่อันดับ 2 ของโลก)
"การบรรยายนี้ คนทั้งกรุงปารีสแห่กันมาฟัง บรรดาสมณะชั้นผู้ใหญ่ก็พากันมาฟังเป็นอันมาก ทุกคนยอมรับว่าไม่มีใครพูดได้ดีกว่าชาวสยามคนนี้"
2-3 เดือนต่อมา ปินโตได้ไปโต้วาทีวิทยานิพนธ์อีกครั้งหนึ่งเฉพาะพระพักตร์สมเด็จพระสันตะปาปา คณะพระคาร์ดินัล และ "ใครต่อใครที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ปราดเปรื่อง"ในกรุงโรม
"พระสันตะปาปาทรงชื่นชอบพระทัย อย่างยิ่ง ถึงกับรับสั่งให้บวชอันโตนิโอเป็นบาทหลวง แม้มีอายุเพียง 22 ปี ทั้งนี้ เป็นการยกเว้นที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน พระองค์ทรงถือว่าปินโตสมควรจะได้เป็นพระสังฆราชผู้แทนพระสันตะปาปา(Vicaire Apostolique) แทนประมุขมิสซังองค์ใดองค์หนึ่ง"
ยิ่งไปกว่าการมีพระสันตะปาปาเป็นมิตรกับสยาม ซึ่งสามารถช่วยไกล่เกลี่ยกรณีพิพาทของประเทศคาทอลิกด้วยกันได้แล้ว การที่พระนารายณ์ มีคริสตชนชาวอยุธยา ผู้เป็นที่ชื่นชมจากพระสันตะปาปา และอาจเป็นว่าที่พระสังฆราชแห่งศาสนาคริสต์ในอยุธยา เท่ากับประมุขศาสนาคริสต์จะไม่ต้องเป็นคนต่างชาติอีก แต่เป็นคนอยุธยาเอง ก็เท่ากับปิดทางการวางอำนาจผ่านศาสนาของชาวต่างชาติที่กลัวกันหนักหนา
...หลังการปฏิวัติของพระเพทราชา เกิดการไล่เข่นฆ่าเบียดเบียนคริสตชน เผาสามเณราลัย(สถานที่เรียนเป็นบาทหลวง) ปล้นโบสถ์ มีการจับคริสตชนไปขังคุก และทรมานให้เปลี่ยนศาสนามาเป็นพุทธ คริสตชนหลายคนรวมทั้งมิชชันนารีบางคนถูกทรมานจนตายในคุก ชื่อของหนุ่มอัจฉริยะ ปินโต ก็หายสาปสูญไปจากประวัติศาสตร์ ..."
เนี่ยค่ะ ข้อความในไลน์เค้าว่ามาแบบนี้ เป็นเรื่องที่มีมูลรึเปล่าคะ?