หากให้กล่าวถึงเรื่องธรรมเนียมปฏิบัติจริงๆ พิธีการเลื่อนบรรดาศักดิ์ขุนนางเป็นเรื่องของฝ่ายหน้า ไม่ใช่เรื่องที่ฝ่ายในจะมาเกี่ยวข้อง จึงไม่จำเป็นที่ต้องมีเจ้านายฝ่ายในเสด็จในพิธี และจันทร์วาดที่เป็นนางข้าหลวงของเจ้านายฝ่ายใน (ซึ่งยังไม่ชัดเจนว่าเป็นเจ้าฟ้ากรมหลวงโยธาทิพหรือเจ้าฟ้ากรมหลวงโยธาเทพ แต่เมื่อดูจากอายุนักแสดงและบทบาท ผมคิดว่าเป็นกรมหลวงโยธาเทพมากกว่า เพราะเป็นฝ่ายในที่มีอิทธิพลในยุคนั้นมาก) ก็ไม่มีความจำเป็นจะต้องเข้ามาอยู่ในพิธีครับ

ที่สำคัญคือ ตามราชประเพณีโบราณแล้ว พระราชวงศ์ฝ่ายในไม่มีสิทธิจะให้ฝ่ายหน้าออกมาเห็นพระพักตร์ได้ (แต่พอมีหลักฐานอยู่ว่าในสมัยอยุทธยาตอนต้นมีฝ่ายในเสด็จในท้องพระโรงคล้ายกับในหนังสุริโยไท ซึ่งราชสำนักพม่ายังคงทำอยู่มาถึงสมัยหลัง แต่สมัยหลังไทยไม่มีธรรมเนียมดังกล่าวแล้ว) เวลาจะเสด็จไปที่ใดก็ต้องมีฉากหรือกั้นฉนวนไม่ให้ผู้อื่นเห็นได้ ดังนั้นการที่เจ้านายฝ่ายในจะเสด็จออกให้ขุนนางทั้งท้องพระโรงเห็นอย่างในละคร ความเป็นจริงไม่สามารถเกิดขึ้นได้ครับ

มีหลักฐานชั้นต้นของฝรั่งเศสของนิโกลาส์ แชรแวส (Nicolas Gervaise) บันทึกไว้ชัดเจนว่า เจ้าฟ้ากรมหลวงโยธาเทพพระราชธิดานั้น นับตั้งแต่มีพระชนม์ได้ ๑๔ พรรษาก็จะไม่ได้ทรงพบปะบุรุษเพศเป็นอันขาด แม้แต่เจ้านายฝ่ายหน้าที่เป็นพระญาติมาพบก็ต้องตรัสผ่านพระวิสูตรไป หากจะต้องโดยเสด็จพระราชดำเนินสมเด็จพระนารายณ์ไปทางไกล ก็จะต้องทรงเสด็จไปล่วงหน้าก่อนประมาณหนึ่งถึงสองชั่วโมง โดยจะเสด็จไปอย่างเงียบๆ ในเรือพระประเทียบถ้าเสด็จทางชลมารค และประทับในกูบช้างหากเสด็จทางสถลมารค โดยจะเสด็จออกในตอนเช้ามือหรือพลบค่ำเท่านั้นเพื่อไม่ให้คนเห็น


เช่นเดียวกับในจดหมายเหตุของบาทหลวงเดอ ชีวซีย์ ที่กล่าวถึงพระราชธิดาตามคำบอกเล่าของฟอลคอนว่า

"เราได้แสดงความเคารพเมื่อผ่านพระตำหนักที่ประทับของสมเด็จพระราชธิดาซึ่งคงจะทอดพระเนตรดูพวกเราอยู่เบื้องหลังพระวิสูตรมูลี่เป็นแน่ อย่าหวังเลยว่าจะได้ชมพระสรีรโฉม ม.ก็องสตังซ์เป็นถึงเสนาบดีเข้านอกออกในพระบรมมหาราชวังอยู่เป็นนิจศีล ยังไม่เคยได้เห็นพระองค์เลย....ทุกวันพระนางเธอจะเสด็จขึ้นเฝ้าสมเด็จพระราชบิดาสองเวลา และเสวยพระกระยาหารอยู่ ก็โปรดให้เข้าไปในห้องเสวย สมเด็จพระราชธิดาคงประทับอยู่ที่โต๊ะเสวย หากให้เอาฉากตั้งเล็กมากั้นบังพระองค์เสีย และเขาไม่เคยได้เห็นพระองค์เลย"