ภาพมาตรวัดน้ำฝน
.
ในสมัยรัชกาลที่ 4 นั้นการวัดปริมาณน้ำฝนของชาวสยามได้มีการวัดปริมาณจำนวนน้ำฝนในแต่ละเดือนปีเกิดขึ้นแล้ว เพื่อที่จะเป็นตัวบ่งชี้ว่าปีนั้นทำนาได้มากหรือน้อย “บัญชีน้ำฝนต้นข้าว” วัดน้ำฝนจากหัวเมืองต่างๆ แล้วส่งรายงานเข้ามายังพระบรมมหาราชวัง มาถึงในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการตีปริมาณน้ำฝนในแต่ละหัวเมืองพิมพ์ลงในราชกิจจานุเบกษาอีกด้วย
.
ทั้งนี้หลังจากที่สยามทำสัญญาบาวริ่งกับอังกฤษและมีการส่งราชทูตเพื่อเจริญสัมพันธไมตรีระหว่างกันแล้ว สิ่งของสิ่งหนึ่งที่ถูกส่งเป็นเครื่องมงคลราชบรรณาการจากสมเด็จพระนางเจ้าวิคตอเรียคือ “มาตรวัดน้ำฝน” ซึ่งคาดว่าจะนำมาติดตั้งไว้ยังหน้าสนามหญ้าในพระบรมมหาราชวังนี้เอง
.
ซึ่งทั้งนี้ในราชกิจจานุเบกษาในสมัยรัชกาลที่ 4 ทรงมีพระราชอรรถาธิบายไว้เกี่ยวกับมาตรวัดน้ำฝนชิ้นนี้ด้วยว่า ใช้งานได้ดีมีมาตรบอกเป็นหน่วยเป็นนิ้ว (นิ้วอังกฤษ)และมีขีดแบ่งย่อยทำให้วัดน้ำฝนได้อย่างละเอียดแม่นยำมาก ไม่เหมือนอย่างนิ้วไทยซึ่งบอกขีดไว้อย่างหยาบๆ ซึ่งดังนี้แล้วจึงได้หาหน่วย “นิ้วไทย” กับ “นิ้วอังกฤษ” มาเปรียบกันว่าต่างมากน้อยกันแค่ไหน
.
1 นิ้วไทย เท่ากับ 2.08 ซ.ม. เท่ากับ 0.85 นิ้วอังกฤษ
12 นิ้วไทย เท่ากับ 1 คือ เท่ากับ 25 ซ.ม. เท่ากับ 10 นิ้วอังกฤษ
2 คืบ คือ ศอก ตรงกับ 50 ซ.ม. เท่ากับ 1 ฟุต 8 นิ้วอังกฤษ
.
แต่ทั้งนี้นิ้วไทย – นิ้วอังกฤษ – นิ้วฝรั่งเศส ในยุคเดียวกันนี้มีความยากที่ไม่เท่ากันซึ่งอังกฤษและฝรั่งเศสเองต่างก็พยายามแข่งขันกันเพื่อให้ระบบมาตรฐานของตนเองได้รับความนิยมไปทั่วโลก