เคยไปอ่างทองหรือเปล่าครับ อ่านคำถามให้ดีนะเพราะคำว่าเคยไปกับเคยผ่านนั้นความหมายแตกต่างกัน และเชื่อว่าคำตอบส่วนใหญ่น่าจะเป็นเคยผ่านมากกว่าเคยไป เพราะขนาดผมยังเป็นคนหนึ่งที่เคยแค่ผ่านๆ เท่านั้นเอง

หนึ่งในเหตุผลที่เรามักมองข้ามอ่างทอง บางทีคงเพราะที่นี่เป็นจังหวัดขนาดใหญ่... ใหญ่กว่าแค่ สมุทรสาคร สิงห์บุรี นนทบุรี ภูเก็ต และ สมุทรสงคราม หรือหมายถึงเป็นจังหวัดเล็กสุดอันดับหกของประเทศนั่นแหละ พื้นที่ไม่ถึงล้านตารางกิโลเมตร น้อยกว่ากรุงเทพด้วยซ้ำ

ความจริงผมเคยมีประสบการณ์ดีๆ ที่อ่างทองครับ โดนตรวจจับความเร็วบนถนนสายเอเชีย ถูกปรับสี่ร้อยบาท แต่ว่ากลับไม่เคยเที่ยวอ่างทองสักครั้ง ดังนั้นพอได้รับคำเชิญให้ร่วมเยี่ยมชมกิจกรรมท่องเที่ยวภายในศูนย์ศิลปาชีพสีบัวทอง และโครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริบ้านยางกลาง เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา เลยตกลงเซย์เยสแทบทันที


ศูนย์ศิลปาชีพสีบัวทอง และโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ตั้งอยู่ที่อำเภอแสวงหา ห่างจากตัวเมืองอ่างทองราว 40 กิโลเมตร และห่างจากถนนราชดำเนิน กทม. สัก 150 กิโลเมตร ขับรถสองชั่วโมงเศษๆ เท่านั้น ตั้งจีพีเอสไปก็ได้ หรือถ้าเข้าเมืองอ่างทองแล้วก็จะมีป้ายบอกเป็นระยะ ขับไปเรื่อยๆ ถ้าเจอป้ายบอกว่าเรากำลังจะเข้าสิงห์บุรี หรือสุพรรณบุรี ก็ไม่ต้องตกใจไป พื้นที่ตรงนี้เป็นรอยต่อสามจังหวัดเลยเชียว


เล่าที่มาที่ไปสักเล็กน้อย ความเป็นมาของที่นี่คือเมื่อ พ.ศ. 2549 หลังเกิดอุทกภัยใหญ่ในจังหวัดอ่างทอง สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระราชดำริให้จัดตั้งพื้นที่ฟาร์มเกษตรตัวอย่างเพื่อเป็นที่พักพิงแก่ราษฎรที่เดือดร้อน ตอนแรกจัดตั้งที่เมืองอ่างทอง ทว่าด้วยพื้นที่คับแคบจึงมีการย้ายมาตั้งกันใหม่ที่อำเภอแสวงหา ปัจจุบันทั้งศูนย์ศิลปาชีพฯ และโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ตั้งอยู่ในพื้นที่เดียวกัน ราว 700 ไร่ เป็นทั้งที่ทำกินให้ชาวบ้าน เป็นแหล่งความรู้ด้านการเกษตร ฝึกฝีมือวิชาชีพ และล่าสุดคือการต่อยอดเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรของอ่างทองยังไงล่ะ


การสำรวจกิจกรรมของที่นี่เริ่มต้นด้วยการบรรยายที่มาที่ไปของโครงการซึ่งผมเกริ่นไปแล้ว จากนั้นค่อยนั่งรถรางชมโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ซึ่งจะได้เห็นแปลงเกษตรต่างๆ ทั้งพืชถาวร พืชตามฤดูกาล มีทั้งผักและผลไม้ ผู้ดูแลคือชาวบ้านในท้องถิ่นนั่นเอง รถผ่านตรงไหนก็โบกมือทักทายด้วยรอยยิ้มกันไป


ช่วงที่ผมไปเป็นช่วงมะม่วงเบากำลังติดดอกออกผล จะว่าไปแล้วสวนมะม่วงนี่บรรยากาศดีเหมือนกันแฮะ


วนรอบฟาร์มเสร็จสรรพแล้วก็เดินเที่ยวชมแปลงเกษตรสาธิตกัน กิจกรรมเพียบครับ เริ่มโดยการปลูกผักสลัดในกระถางด้วยดินปุ๋ยมูลไส้เดือน ซึ่งแน่นอนว่าต้องมีวิธีการทำปุ๋ยมูลไส้เดือนให้เราชมกันด้วย ไม่น่าเชื่อว่าไส้เดือนหน้าตาดึ๊กดึ๋ยเหล่านี้คือตัวชี้วัดคุณภาพของดินอย่างแท้จริง


ปลูกผักเสร็จแล้วเราก็มาเก็บ (เอ๊ะ...ยังไงนะ) ทางฟาร์มมีแปลงผักปลอดสารพิษให้เราเก็บกันสดๆ ผักสลัด ผักกวางตุ้ง ผักโน่นผักนี่ ต้นไหนอวบอั๋นใบสะพรั่งน่าทานสามารถตัดใส่ตะกร้าตามใจชอบ สนนราคาต้นละสิบบาทเท่านั้น เสร็จแล้วนำไปล้างใส่ถุงสำหรับเอากลับบ้านได้เลย


ฟาร์มผักย่อมต้องอยู่คู่กับบ่อเลี้ยงปลาและเลี้ยงกบ เลี้ยงแบบกินดีอยู่ดีตั้งแต่เป็นลูกอ๊อดจนตัวเป้งขนาดล้นมือ เห็นตาแบ๊วๆ แล้วรู้สึกสงสารอยากจับหักขามาผัดเผ็ดเสียจริง (ฮา…) ว่าแต่ว่า ณ ตอนนี้ผ่านมาก็หลายวัน ไม่รู้พวกมันจะไปสู่สุคติในท้องใครแล้วหรือยังหนอ


ด้านนี้น้องๆ กำลังสาธิตการสร้างสรรค์ศิลปะจากวัตถุดิบธรรมชาติ ก้านบัวเปรียบเสมือนพู่กัน สีต่างๆ นำมาจากพืชผล เช่น ดอกอัญชัน ฟักข้าว มะเขือ มัลเบอร์รี่ (ชาวบ้านเรียกว่าหม่อนทานผล) ดาวเรือง หากเด็กๆ มาเที่ยวคงสนุกน่าดู


ของกินตามวิถี ขนมครกกับไอติมหลอด ชวนให้นึกย้อนวัยวาน ใครเป็นวัยรุ่นยุค 90 รายงานตัวด่วน (ฮา...) แต่ที่นี่ไม่ได้ใช้น้ำอัดลมครับ ต้องเป็นน้ำผักผลไม้หรือพืชสมุนไพรต่างๆ นั่นไง การันตีว่าเรื่องรสชาติอร่อยไม่แพ้กัน


เดินวนจากแปลงผักสู่โรงเพาะเห็ด สาธิตขั้นตอนตั้งแต่การเพาะเชื้อ เห็ดนางฟ้าภูฎาน เห็ดนางรมฮังการี เห็ดหลินจือ ซึ่งสองชนิดแรกเราสามารถเลือกเก็บดอกที่ชอบตามที่ใจบอกว่าใช่ใส่ตะกร้าได้เอง แต่ละดอกบานน่าทาน ราคาถูกมาก


เก็บผักแล้ว เก็บเห็ดแล้ว เชือดกบ...!!! (ไม่ใช่สิ เราปล่อยมันกลับลงบ่อต่างหาก) ต่อมาเปลี่ยนบรรยากาศไปฟาร์มปศุสัตว์ให้อาหารแพะแบบสนุกๆ ที่นี่เขาเลี้ยงสัตว์สองชนิดครับคือแพะกับหมูจินหัว ซึ่งเป็นสายพันธุ์นำเข้าจากเมืองจีน แต่เลี้ยงหมูคงสภาพไม่โสภาเท่าไหร่ เราแค่เลี้ยงแพะก็พอครับ


ถึงเวลาเที่ยงได้เวลาทานข้าว อาหารทุกอย่างเป็นผลิตผลจากฟาร์มเกือบทั้งสิ้น (ยังดีว่าไม่มีกบตาแป๋วสองตัวนั้น ไม่งั้นคงกินแบบสำนึกผิด) ชุดจัดใส่ปิ่นโตน่ารักแบบไทยๆ ทว่าบอกก่อนว่าเขาไม่ได้เตรียมแบบนี้ให้ทุกคนที่มาเที่ยวนะ มาเป็นกรุ๊ป คณะดูงาน ต้องติดต่อบอกกล่าวกันล่วงหน้า เขาถึงตระเตรียมให้ได้ และมีค่าใช้จ่ายพิเศษว่ากันไป


อิ่มแล้วมาสำรวจฟาร์มกันต่อ อีกหนึ่งผลิตผลเด่นของโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ คือกล้วยไม้ ภายในโรงเลี้ยงบรรยากาศดีร่มรื่น นอกจากเดินเล่นถ่ายรูป ใครอยากซื้อต้นไหนดอกไหนแจ้งเจ้าหน้าที่ได้เลย


แต่อย่าซื้อกล้วยไม้เสียจนตังค์หมดล่ะ เหลือติดกระเป๋าไว้อุดหนุนพืชผักกันด้วย ราคาแบบนี้หาที่ไหนไม่ได้แล้ว วันที่เราไปมีมะม่วงเบากิโลละห้าสิบ เห็ดถุงโตๆ ยี่สิบ ผักต่างๆ กำละสิบบาทยี่สิบบาท ช็อปกันจุใจเพลินเลยครับ ที่สำคัญคือปลอดสารพิษแน่นอน


นั่นคือกิจกรรมทั้งหมดที่เรามีโอกาสร่วมกับทางโครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริบ้านยางกลาง ซึ่งจริงๆ ยังมีอะไรให้ชมและท่องเที่ยวมากกว่านั้นอีก จะเดินเล่นแปลงเกษตรหรือตามสวนตามไร่พืชผลต่างๆ ก็ได้ เลือกหาซื้อต้นไม้ต่างๆ ที่ทางฟาร์มจัดไว้สำหรับขายนักท่องเที่ยวก็ได้ และยังมีพื้นที่ส่วนปลูกป่าที่เราจะเข้าไปเดินศึกษาธรรมชาติก็ได้เช่นกัน