เห็นมีกระทู้พูดถึงเจ้าแม่กวนอิม ว่าเป็นแค่เจ้าหญิงบ้าง ไม่มีจริงบ้าง
แล้วก็สาดเสียเทเสียใส่มหายาน ว่าเติมแต่งพระโพธิสัตว์มามากมาย ไม่ใช่ของแท้
       ที่จริงพระโพธิสัตว์เหล่านั้น เป็นบุลคลาธิษฐาน ของคุณธรรมต่างๆ เช่น กรุณา(อวโลกิเตศวร)  ปัญญา(มัญชุศรี)
ของปรัชญาทางมหายานที่เพิ่มเติมมา(หรือจะใช้แต่งเติมก็สุดแล้วแต่)
ซึ่งเป็นความหายแต่เดิม ต่อมาก็มาบวกกับบุคลลที่มีลักษณะมีคุณธรรมนั้นๆ เช่นเจ้าหญิงเมียวซานที่มีเมตตากรุณา
ก็ถือเป็นตัวแทนของอวโลกิเตศวร
แน่นอนว่าย่อมมีคนนับถือในความหมายของเทพเจ้า ซึ่งเป็นเรื่องของความเข้าถึงหลักธรรมได้มากน้อยของแต่ละคน
ที่เถรวาทนับถือจุดธูปขอพรหลวงปู่หลวงพ่อต่างๆ ก็กรณีเดียวกัน
.
เจ้าแม่กวนอิมมีอยู่จริง แต่ไม่มีตัวตนอยู่จริง