พอดีได้อ่านเรื่องพระยาราชาเศรษฐีพระโสทัต ของเขมร และเมืองฮาเตียนของเขา แล้วสงสัย ในสถานภาพของเมืองนี้ครับ คือในพวศาวดารเขมร ได้บอกว่าสมเด็จพระโสทัต เป็นผู้ครองเมืองเปียม(ชื่อที่เขมรเรียกเมืองฮาเตียน) ของเขมร ส่วนตำแหน่งพระโสทัต กษัตริย์เขมรก็เป็นคนตั้งให้ แต่ในทางปฏิบัติแล้วดูเหมือนว่าเมืองฮาเตียนนั้นไม่ฟังคำสั่งของกษัตริย์เขมรเลย แต่ดันไปฟังคำสั่งของเจ้าผู้ครองก๊กเหงียนของญวนจากเมืองยาดิ่ง และยังฟังคำสั่งของพระเจ้ากรุงศรีอยุธยาและธนบุรีมากกว่าเสียอีก (เห็นได้จากการที่อยุธยาเคยขอให้พระยาราชาเศรษฐี ยกทัพเรือมาช่วยสู้กับพม่า และพระยาราชาเศรษฐีก็ทำตาม และตอนก๊กเหงียนเจอกบฎไตเซิน ก็ได้สั่งให้พระยาชาราเศรษฐีไปช่วยกันปราบกบฎ) จะบอกว่าเป็นเพราะพระนารายณ์ราชา เกรงใจพระยาราชาเศรษฐี ซึ่งเป็นผู้ปลุกปั้นให้ตนเองเป็นกษัตร์ ของเขมรก็อาจจะฟังขึ้น แต่ก็น่าจะมีพาวเวอร์พอที่จะสั่งการอะไรบ้าง มากกว่าทางสยามและญวนซึ่งเป็นผู้ปกครองจากต่างถิ่น เวลาสยามหรือญวนต้องการให้พระยาราชาเศรษฐีทำอะไร ก็น่าจะสั่งผ่านกษัตริย์เขมรมาอีกที ไม่น่าจะมาสั่งข้ามหัวกันอย่างนี้ ตกลงแล้วสถานภาพของเมืองนี้ในทางนิตินัยแล้ว เป็นเมืองของใครกันแน่ครับระหว่างเขมร สยาม และญวน และตัวพระยาราชาเศรษฐีเองนั้นกินเบี้ยหวัดรับราชการให้ประเทศใหนกันแน่ครับ