อยากทราบครับว่าคนสมัยก่อนเขารู้กันได้อย่างไรว่าดาวดวงไหนอยู่ห่างจากโลกเท่าใด?? สมัยก่อนยังไม่มีไฟฟ้าใช้กันเลยก็สามารถคำนวณกันได้แล้ว
ดาวหางจะมาปรากฏตัวอีกครั้งเมื่อไหร่ก็คำนวณกันได้อย่างไร??
ตัวอย่างเช่น ค.ศ. 1670 นักดาราศาสตร์ชาวเดนมาร์กชื่อ โอลาฟ โรเมอร์ ( olaf Rormer) ได้ทำการวัดคาบเวลาที่ดวงจันทร์ดวงหนึ่งที่โคจรรอบดาวพฤหัส(ล้ำไหมล่ะครับ ที่คนเมื่อเกือบ 400 ปีก่อนเขาเล่นศึกษาดวงจันทร์ของดาวพฤหัสกันแล้ว แค่ศึกษาตัวดาวพฤหัสนี่ก็โหดมากแล้ว แต่โรเมอร์คงรู้สึกว่าแค่ดาวพฤหัสมันจะดูกากไปหน่อย *0*) ปรากฏว่าคาบของดวงจันทร์ มีค่าต่างไปจากค่าที่วัดได้ในอีกหลายเดือนถัดมา
ในตอนนั้นไม่มีใครรู้ว่าทำไมคาบเวลาของดวงจันทร์ดวงเดียวกัน แต่วัดคนละเวลาจึงไม่เท่ากัน โรเมอร์สังเกตว่า ถ้าโลกอยู่ใกล้ดาวพฤหัส วัดคาบเวลาได้สั้น แต่ถ้าอยู่ไกล วัดคาบเวลาได้ยาว
โรเมอร์จึงอาศัยเวลาที่โลกโคจรใกล้กับดาวพฤหัส(แสดงว่าต้องรู้ระยะห่างจากโลกไปดาวพฤหัสบดี ไม่งั้นจะรู้ได้ไงว่าตอนไหนอยู่ใกล้/ไกลสุด) และจับคาบเวลาที่ดวงจันทร์โคจรรอบดาวพฤหัสครบ 1 รอบ ครั้งแรกเขาวัดได้ 42.5 ชั่วโมง(เผลอๆ คุณโรเมอร์อาจจะรู้ด้วยซ้ำว่าดวงจันทร์อยู่ห่างจากตัวดาวพฤหัสบดีเท่าใด) จากนั้นโรเมอร์รอเวลาอีก 6 เดือนเป็นเวลาที่โลกโคจรไกลจากดาวพฤหัสมาก ปรากฎว่าวัดคาบเวลาได้มากกว่าครั้งแรกถึง 1000 วินาที
เพราะแสงต้องใช้เวลาในการเดินทางมากกว่าในตอนแรก และระยะทางที่มากขึ้นนี้คือระยะทางของเส้นผ่าศูนย์กลางวงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์นั่นเอง(โห รู้ได้ไงอ่ะ)
ในสมัยนั้นขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางวงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์วัดได้เท่ากับ 172,000,000 ไมล์ (ตรงนี้แหละครับที่ทำให้ผม ต้องมาตั้งกระทู้ถามว่า คนยุคนั้นรู้ระยะห่างขนาดนี้กันได้อย่างไร อยากได้เป็นที่มาแบบละเอียด ผมอยากเข้าใจจริงๆ) ดังนั้นเขาสามารถคำนวณอัตราเร็วของแสงได้เท่ากับ 172,000 ไมล์ต่อวินาที(คงดูเวอร์วังอลังการมากในสมัยนั้น ความเร็วขนาดนี้) อย่างไรก็ตามค่าที่คำนวณได้ยังน้อยกว่าค่าอัตราเร็วของแสงที่วัดได้ในปัจจุบัน คือ 186,000 ไมล์ต่อวินาที หรือ 300,000 กิโลเมตรต่อวินาที(แน่ล่ะ เพราะการจับเวลาในยุคนั่นยังไม่แม่นยำพอ และวิถีโคจรของดาวเคราะห์ต่างๆก็ไม่ได้เป็นวงกลมดิ๊ก)
ภาพประกอบและที่มา
http://www.rmutphysics.com/charud/virtualexperiment/virtual1/lightspeed/lightspeed1.html
http://www.narit.or.th/index.php/astronomy-article/1105-ligth-speed
คำถามของผมคือ อยากทราบครับว่าคนสมัยก่อนเขารู้กันได้อย่างไรว่าดาวดวงไหนอยู่ห่างจากโลกเท่าใด? ใช้วิธีการใดวัด??
คนสมัยก่อนเขารู้กันได้อย่างไรว่าดาวดวงไหนอยู่ห่างจากโลกเท่าใด??
ดาวหางจะมาปรากฏตัวอีกครั้งเมื่อไหร่ก็คำนวณกันได้อย่างไร??
ตัวอย่างเช่น ค.ศ. 1670 นักดาราศาสตร์ชาวเดนมาร์กชื่อ โอลาฟ โรเมอร์ ( olaf Rormer) ได้ทำการวัดคาบเวลาที่ดวงจันทร์ดวงหนึ่งที่โคจรรอบดาวพฤหัส(ล้ำไหมล่ะครับ ที่คนเมื่อเกือบ 400 ปีก่อนเขาเล่นศึกษาดวงจันทร์ของดาวพฤหัสกันแล้ว แค่ศึกษาตัวดาวพฤหัสนี่ก็โหดมากแล้ว แต่โรเมอร์คงรู้สึกว่าแค่ดาวพฤหัสมันจะดูกากไปหน่อย *0*) ปรากฏว่าคาบของดวงจันทร์ มีค่าต่างไปจากค่าที่วัดได้ในอีกหลายเดือนถัดมา
ในตอนนั้นไม่มีใครรู้ว่าทำไมคาบเวลาของดวงจันทร์ดวงเดียวกัน แต่วัดคนละเวลาจึงไม่เท่ากัน โรเมอร์สังเกตว่า ถ้าโลกอยู่ใกล้ดาวพฤหัส วัดคาบเวลาได้สั้น แต่ถ้าอยู่ไกล วัดคาบเวลาได้ยาว
โรเมอร์จึงอาศัยเวลาที่โลกโคจรใกล้กับดาวพฤหัส(แสดงว่าต้องรู้ระยะห่างจากโลกไปดาวพฤหัสบดี ไม่งั้นจะรู้ได้ไงว่าตอนไหนอยู่ใกล้/ไกลสุด) และจับคาบเวลาที่ดวงจันทร์โคจรรอบดาวพฤหัสครบ 1 รอบ ครั้งแรกเขาวัดได้ 42.5 ชั่วโมง(เผลอๆ คุณโรเมอร์อาจจะรู้ด้วยซ้ำว่าดวงจันทร์อยู่ห่างจากตัวดาวพฤหัสบดีเท่าใด) จากนั้นโรเมอร์รอเวลาอีก 6 เดือนเป็นเวลาที่โลกโคจรไกลจากดาวพฤหัสมาก ปรากฎว่าวัดคาบเวลาได้มากกว่าครั้งแรกถึง 1000 วินาที
เพราะแสงต้องใช้เวลาในการเดินทางมากกว่าในตอนแรก และระยะทางที่มากขึ้นนี้คือระยะทางของเส้นผ่าศูนย์กลางวงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์นั่นเอง(โห รู้ได้ไงอ่ะ)
ในสมัยนั้นขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางวงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์วัดได้เท่ากับ 172,000,000 ไมล์ (ตรงนี้แหละครับที่ทำให้ผม ต้องมาตั้งกระทู้ถามว่า คนยุคนั้นรู้ระยะห่างขนาดนี้กันได้อย่างไร อยากได้เป็นที่มาแบบละเอียด ผมอยากเข้าใจจริงๆ) ดังนั้นเขาสามารถคำนวณอัตราเร็วของแสงได้เท่ากับ 172,000 ไมล์ต่อวินาที(คงดูเวอร์วังอลังการมากในสมัยนั้น ความเร็วขนาดนี้) อย่างไรก็ตามค่าที่คำนวณได้ยังน้อยกว่าค่าอัตราเร็วของแสงที่วัดได้ในปัจจุบัน คือ 186,000 ไมล์ต่อวินาที หรือ 300,000 กิโลเมตรต่อวินาที(แน่ล่ะ เพราะการจับเวลาในยุคนั่นยังไม่แม่นยำพอ และวิถีโคจรของดาวเคราะห์ต่างๆก็ไม่ได้เป็นวงกลมดิ๊ก)
ภาพประกอบและที่มา
http://www.rmutphysics.com/charud/virtualexperiment/virtual1/lightspeed/lightspeed1.html
http://www.narit.or.th/index.php/astronomy-article/1105-ligth-speed
คำถามของผมคือ อยากทราบครับว่าคนสมัยก่อนเขารู้กันได้อย่างไรว่าดาวดวงไหนอยู่ห่างจากโลกเท่าใด? ใช้วิธีการใดวัด??