หน่วยการนับเวลาในพระพุทธศาสนา เป็นอย่างไร ?
http://winne.ws/n7432
เมื่อกล่าวถึงพระพุทธเจ้าหลายพระองค์ และพระโพธิสัตว์ ก็ควรกล่าวถึงเรื่องกาลเวลา กัปหรือกัลป์ เพราะพระโพธิสัตว์ ได้ทรงบำเพ็ญพระบารมีมาถึง ๒๐ อสงไขย์ หนึ่งแสนมหากัป จำเดิมแต่ดำริเป็นพระพุทธเจ้า จนถึง ๔ อสงไขย หนึ่งแสนมหากัปสุดท้ายที่เป็นสุเมธดาบส ความคิดในเรื่องกาลเวลาของโลกได้มีกล่าวในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาซึ่งเป็นคัมภีร์ชั้นแรกก็มี ชั้นหลังก็มี ซึ่งความคิดในเรื่องวิธีหมายรู้ในเรื่องกาลเวลานี้น่าจะสรุปได้เป็น ๒ วีธี คือ

๑. นับด้วยจำนวนสังขยา หรือนับด้วยตัวเลข เช่น ๑..๒..๓...
๒. กำหนดด้วยอุปมา หรือด้วยเครื่องกำหนดอย่างใดอย่างหนึ่ง ในเมื่อมากเกินไปที่จะนับด้วยสังขยาหรือตัวเลข

การกำหนดดังกล่าวดังวิธีที่ ๒ นี้ จึงเป็นที่มาของคำว่า กัป หรือ กัปปะ ในภาษามคธ หรือ กัลป์ ในภาษาสันสกฤต เพราะคำนี้แปลอย่างหนึ่งว่า กำหนด หรือ สมควร ดังนั้นในความหมายนี้ กัป หรือ กัลป์ คือ กำหนดอายุของโลก หมายถึง ระยะเวลาตั้งแต่กำเนิดของโลกจนโลกสลาย ซึ่งกัปหรือกัลป์ที่ยาวจนนับจำนวนไม่ได้นี้เรียกว่า มหากัป และอายุของกัปแต่ละกัปที่ล่วงไปจนนับไม่ได้ว่าเวลาล่วงเลยมาแล้วกี่กัปนี้รวมเรียกกัปที่นับไม่ได้นั้นว่า อสงไขย ซึ่งแปลว่า นับไม่ถ้วน

(ที่มา: http://www.watconcord.org/miscellaneous/216-2011-09-15-03-46-52)

การนับเวลาในพระพุทธศาสนาได้ชัดเจน ซึ่งขอแสดงค่าเปรียบเทียบหน่วยเวลาของพระพุทธศาสนา กับหน่วยเวลาที่เราท่านคุ้นเคย

วินาที หน่วยเวลาเล็กที่สุดที่มนุษย์ยุคนี้ใช้กันโดยทั่วไป

นาที ใหญ่กว่า วินาที ซึ่ง 1 นาที เท่ากับ 60 วินาที

ชั่วโมง ใหญ่กว่า นาที ซึ่ง 1 ชั่วโมง เท่ากับ 60 นาที

วัน ใหญ่กว่า ชั่วโมง ซึ่ง 1 วัน เท่ากับ 24 ชั่วโมง

เดือน ใหญ่กว่า วัน ซึ่ง 1 เดือน เท่ากับ 30 วัน

ปี ใหญ่กว่า เดือน ซึ่ง 1 ปี เท่ากับ 12 เดือน

ล้านปี ใหญ่กว่า ปี ซึ่ง 1 ล้านปี เท่ากับ 1,000,000 ปี (1 เติมศูนย์ 6 ตัว)

อสงไขยปี ใหญ่กว่า ปี ซึ่ง 1 อสงไขยปี เท่ากับ 100...000 ปี (1 เติมศูนย์ 140 ตัว)

อันตรกัป ใหญ่กว่า อสงไขยปี ซึ่ง 1 อันตรกัป มากกว่า 1 อสงไขยปี

สังวัฏกัป (หรือวิวัฏกัป) ใหญ่กว่า อันตรกัป ซึ่ง 1 สังวัฏกัป เท่ากับ 64 อันตรกัป

มหากัป ใหญ่กว่า สังวัฏกัป ซึ่ง 1 มหากัป เท่ากับ 4 สังวัฏกัป หรือ 256 อันตรกัป

อสงไขยมหากัป ใหญ่กว่า มหากัป ซึ่ง 1 อสงไขยกัป เท่ากับ 1 เติมศูนย์ 140 ตัว มหากัป

มหากัป บางทีท่านก็เรียก กัป เฉยๆ ครับ

อสงไขยมหากัป บางทีท่านก็เรียก อสงไขยกัป ครับ

(อ้างอิง : http://www.dmc.tv/forum/index.php?showtopic=14741)