ไม่ใช่เพิ่งมาเจริญ แต่เชียงใหม่เจริญที่สุดในล้านนามา 721 ปีแล้ว
แนวคิดคุณต้องมองถึงยุคสร้างเมืองเชียงใหม่ ไม่ใช่เอาแนวคิดปัจจุบันกลับไปมอง ต้องมองอดีตมาปัจจุบัน ไม่ใช่มองย้อนกลับขึ้นไป
เหมือนคุณถามว่าทำไมกรุงเทพเจริญ ทั้งที่สมุทรปราการใกล้กับมหาสมุทรกว่า หรือนนทบุรีทำเลดีกว่า ดินดีกว่า
ก็เพราะกรุงเทพฯ ถูกเลือกเป็นเมืองหลวง นั่นคือเหตุผล

เชียงใหม่ หมายถึงเมืองใหม่ เพราะพญามังรายย้ายเมืองหลวงจากเชียงรายมาสร้างใหม่ที่ราบลุ่มแม่น้ำปิง
ตีเอาหริภุญชัยเป็นหน้าด่านแล้วสถาปนาสร้างเมืองเชียงใหม่ขึ้นมา
เพราะฉะนั้น เชียงใหม่คือเมืองที่ถูกสร้างขึ้นมาให้เป็นเมืองหลวงของอาณาจักร ไม่ใช่เมืองที่เป็นเมืองระดับลูกหลวงหลานหลวงค่อยเจริญ
แต่พระมหากษัตริย์สถาปนาให้เป็นเมืองหลวงมาตั้งแต่เริ่มสร้างเมือง เรียกว่า born to be คือเกิดมาเพื่อเป็นเมืองหลวง เป็นศูนย์กลางอาณาจักรมาตั้งแต่ต้น

นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 1839 นับมาถึงปัจจุบันก็ 721 ปี ไม่มีหัวเมืองล้านนาใดเจริญเท่าเมืองเชียงใหม่ เพราะเชียงใหม่เป็นเมืองหลวง

อย่าเอาไปเทียบกับภาคอื่น เพราะจังหวัดหัวเมืองใหญ่ ๆ เจริญขึ้นมาในระนาบเดียวกัน คือรองจากกรุงเทพมหานครฯ ตั้งแต่อยุธยาถึงรัตนโกสินทร์
โคราช อุดร ขอนแก่น อุบล จะเจริญ ก็แข่งกันระดับหัวเมือง นครฯ สงขลา ถลาง ก็แข่งกันระดับหัวเมือง แต่ทุกสิ่งทุกอย่างก็พุ่งเข้าหาเมืองหลวงคือกรุงเทพฯ หมด
ไม่มีหัวเมืองใดเจริญเทียบเคียงกรุงเทพฯ

ฉันใดฉันนั้น เชียงใหม่ก็เป็นเมืองหลวงล้านนามาตลอด เป็นเหมือนเพชรยอดมงกุฏของล้านนา เชียงราย ลำพูน ลำปาง น่าน แพร่ ไม่มีทางเทียบเคียงเชียงใหม่ได้
จวบจนล้านนาสูญสิ้นความเป็นรัฐชาติ ถูกผนวกรวมเข้ากับสยาม เชียงใหม่จึงมาอยู่แนวระนาบเดียวกับหัวเมืองอื่น ๆ คือมีเมืองหลวงเป็นกรุงเทพฯ
นอกนั้น เป็นหัวเมืองหมด

แต่อย่าลืมว่าเชียงใหม่เป็นเมืองหลวงมายาวนาน นานมาก สร้างมาก่อนการกำเนิดอยุธยาเสียอีก ไม่ต้องนับถึงกรุงเทพฯ ยังไม่มีชุมชนเมืองด้วยซ้ำ มีแค่หมู่บ้านริมน้ำ
ุทุกสิ่งทุกอย่างก็ยังเข้าไปที่เชียงใหม่ก่อนจังหวัดอื่นในภาคเหนือ จะเป็นการคมนาคม ขนส่ง การศึกษา สาธารณสุข การทูต การต่างประเทศ
เชียงใหม่มีการศึกษาระดับมัธยมศึกษามาตั้งแต่ปี 2421 ถือว่าเก่ามาก คือที่บางกอกมีกรุงเทพคริสเตียน เชียงใหม่ก็มีโรงเรียนผู้หญิง ตอนนี้คือดาราวิทยาลัย
นั่นคือรากฐานและความสำคัญของเมือง ที่สะท้อนความเจริญ จากนั้นก็มี โรงเรียนชายวังสิงห์คำ 2430 ตอนนี้เป็นโรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย
มีโรงพยาบาล มีหมอแผนปัจจุบันครั้งแรก นอกเขตเมืองหลวงที่บางกอก คือโรงพยาบาลสวนดอก มหาราชนครเชียงใหม่ มีโรงเรียนแพทย์ครั้งแรกของเขตบางกอก นอกจากศิริราชกับโรงพยาบาลจุฬา ก็มีที่สวนดอกเชียงใหม่
มาถึงตอนนี้ โรงพยาบาลสวนดอก เป็นโรงพยาบาลขนาดใหญ่ที่สุดของประเทศ มีจำนวนเตียงกว่า 2,300 เตียง มากกว่าศิริราช
เพราะเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางของภาคเหนือจริง ๆ คนไข้เข้ามา
เชียงใหม่มีโรงเรียนสอนการปรุงยาแผนปัจจุบันครั้งแรกนอกเขตบางกอก ปัจจุบันคือคณะเภสัช ม.เชียงใหม่ เก่าแก่อันดับ 2 ของประเทศในการสอนวิชาเภสัช
มีกงศุลต่าง ๆ เข้ามาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5
เมื่อตีพื้นฐานพวกนี้ เป็นค่า HDI เชียงใหม่คือเมืองที่เจริญสูงสุดของภาคเหนือ เพราะรวมทุกสิ่งทุกย่างเอาไว้หมด
และอย่างที่บอกคือ เป็นแบบนี้มา 721 ปีแล้ว ตั้งแต่พญามังราย พญางำเมือง พ่อขุนรามคำแหง มาเลือกที่ราบริมน้ำปิงเป็นเมืองหลวง

แนวคิดพญามังรายเมื่อ 721 ปีที่แล้ว เป็นรากฐานมาจนถึงทุกวันนี้ ท่านตีหริภุญชัย แล้วให้หริภุญชัยเป็นเหมือนปริมณฑลของเชียงใหม่
มาจนถึงทุกวันนี้ ลำพูนก็เป็นเหมือนปริมณฑลของเชียงใหม่
และทุกวันนี้ เชียงใหม่ไม่ใช่เมืองหลวงของรัฐไทย อาณาจักรไทย แต่ในมุมมองของคนภาคเหนือ คนล้านนา เชียงใหม่ก็เป็นเมืองหลวงของคนภาคเหนืออยู่นั่นเอง
เพราะทุกสิ่งอัน สุดท้ายก็ต้องเชียงใหม่ จะเรียนโรงเรียนดังสุด มหาลัยใหญ่สุด หาหมอเก่งสุด หาหนังสือ ทำหนังสือเดินทาง ศาล สนามบินใหญ่ที่สุด เที่ยวบินเยอะสุด
ขนส่งทางบกใหญ่สุด รถไฟต้นขบวน ท้ายขบวน คือที่เชียงใหม่
บอกได้เลยว่า ไม่ใช่คนเชียงใหม่ แต่พื้นฐานเป็นอย่างนี้จริง ๆ คนไทยมีเมืองหลวงคือกรุงเทพฯ คนเหนือก็มีเชียงใหม่นี่แหละเป็นเมืองหลวง