เหล้า จะทำให้ยาเข้าสู่เลือดได้เร็วมาก ยาแผนไทย ในตำราเภสัชกรรมไทย กล่าวว่า เหล้า จัดเป็นน้ำกระสายยาครับ เป็นตัวช่วยให้ฤทธิ์ยาแล่นเร็วขึ้น แม้จะไม่ดอง แต่กรณีที่ดองเหล้า นั้นถ้าอธิบาย แบบง่าย ๆ มันก็คือการสกัดเอาตัวยาที่อยู่ในสมุนไพร ออกมายังเหล้า ซึ่ง ยาดองเหล้า ยิ่งดองนานยิ่งดี ในทางปฎิบัติ นอกจากนี้ การกินยาดองเหล้า เราจะตักน้ำกินครับ ตัวยาจะไม่ค่อยนิยมเอามากินกัน เพราะเหล้าได้ดึงตัวยาออกมาแล้ว ยาที่ดองจึงเป็นแค่กากยา ทีนี้ถ้าเป็นการสกัดสารประกอบในยาแบบสมัยใหม่ เราก็จะใช้วิธีสกัด สเปรย์ดราย

ทีนี้ในการดองยาเอาเข้าจริง ๆ วิธีการดองมีหลายแบบมาก วิธีแรก คือ ดองสุรา วิธีที่สอง ดองกับน้ำผึ้ง วิธีที่สาม ดองกับกากน้ำตาล (น้ำหมักจุลินซี ซึ่งผมเรียก น้ำป้าเช็ง ) วิธีสุดท้าย ดองกับน้ำมูตร (น้ำปัสสาวะ)

ส่วนตัวเวลาดองยาผมจะดองกับน้ำผึ้งเป็นหลักครับ โดยการดองน้ำผึ้ง ผมจะดอง ประมาณ 1 ปี  เพราะถ้าดองเร็ว เช่น สามเดือนมากิน มันจะเกิดการหมักตัว แล้วมีรสแบบไวน์ คือ มีกลิ่นแอลกอฮอล์ ซึ่งบางคนไม่กินเหล้าจะทานไม่ได้ แต่กรณี ดองสุรา จะนิยมดองประมาณ สามเดือน แต่ยาดองเหล้า อ.ที่สอนบอกว่า ยิ่งดองนานยิ่งดี

ทีนี้คำถามของคุณถามว่า จำเป็นต้องเป็นเหล้าขาวไหม ในทางปฎิบัติ จะใช้เหล้าขาวคับ เพราะเราะจะได้ดูสีได้ ว่าสี กลิ่น ได้ที่ยัง ถ้าใช้เหล้า สี มันจะดูสีไม่ได้ ต้องกะเอา ซึ่งถามว่าใช้ได้ไหม ใช้ได้ แต่ไม่นิยม ทีนี้เหล้าที่ดองยาที่ดีสุด ทีนี้การดองเราต้องดองในภาชนะทึบแสง หรือ สีชา ไม่งั้น แอลกอฮอล์จะระเหยหมด

ส่วนกรณี น้ำหมักป้าเช็ง หรือ น้ำหมักชีวภาพที่หลาย ๆ คนเรียกกัน อันนี้ ผมไม่นิยมเป็นการส่วนตัวครับ เพราะทำไม่ดี เน่าเอาง่าย ๆ กินไปแทนที่จะเป็นยา กลายเป็น ยาถ่ายซะงั้น อีกอย่าง ไม่ลองด้วยเพราะไม่รู้เขาทำไง

และกรณีสุดท้าย การดองกับน้ำมูตร (ฉี่)
การดองกับน้ำมูตรนั้น จะพบกันได้ในกลุ่มสายพระป่า ท่านจะเอาลูกสมอ หรือ ตัวยาต่าง ๆ มาดองกินเวลาป่วย ซึ่ง การดองยาประเภทนี้มากิน จะต้องใช้ฉี่ตัวเองเท่านั้น โดยจะต้อง คัดหัว และ ท้ายทิ้ง เอาแต่น้ำฉี่ตรงกลาง และต้องดองให้นาน ๆ โดยหลักคือ ประมาณ 1 ปี แต่ พระอาจารย์เคยบอกว่า ดองจนกว่าจะไม่มีกลิ่นยูเรีย เป็นอันใช้ได้ ทีนี้ยาดองมูตรที่ได้ จะให้ใครกินไม่ได้ เว้นเจ้าของฉี่เท่านั้น คนอื่นกินจะไม่หาย แต่ถ้าเจ้าของกินเอง หายครับ แต่การกินยาดองมูตรนี่ ผมผ่านครับ ทำใจไม่ได้ กินฉี่ตัวเอง