.
     ผมรู้จักชื่อเลียมเภาครั้งแรกก็ตอนอ่านสามก็กจากตอนที่  ฮองตงหนึ่งในขุนพลเอกของเล่าปี่ ยกเอาเลียมเภามาเป็นข้อแก้ต่างให้กับความแคลงใจในเรื่องอายุของเขา ในการอาสาออกศึกครั้งหนึ่ง แต่ถูกขงเบ้งแสร้งเอ่ยทัดทานถึงสามครั้ง แล้วบอกว่า ควรจะไปตามกวนอูจากเมืองเกงจิ๋ว ให้มารบแทน เมื่อฮองตงได้ยินดังนั้นจึงถึงขั้นโกรธจนหนวดชี้ แล้วว่า

     “ครั้งนั้นเจ้าเมืองก๊กมีทหารคนหนึ่ง ชื่อเลียมเภา อายุแปดสิบเศษ มีกำลังเป็นอันมาก กินอาหารเสมอข้าววันละถัง สุกรวันละสิบชั่ง หัวเมืองทั้งปวงยำเกรงเลียมเภาเป็นอันมาก แลตัวข้าพเจ้านี้อายุแต่เจ็ดสิบปี จะขอแต่ทหารเลวไปด้วยสามพัน จะตัดเอาศีรษะแฮหัวเอี๋ยนมาให้ได้”  ซึ่งฮองตงหาได้ล่วงรู้ไม่ ว่าถูกอุบายของขงเบ้งเร่งให้พิชิตศึกโดยเร็วเข้าให้แล้ว เพราะขงเบ้งเห็นว่าการปล่อยให้โจโฉยกทัพเสบียงมาประจำการอยู่ที่ช่องเขาเทียนตองสัน ซึ่งถือว่าจ่อประชิดจ๊กก๊กเลย น่าจะเป็นภัยในอนาคต ดังนั้นการปล่อยให้ศัตรูมายุ่มย่ามอยู่ใกล้ๆมันไม่ดี แต่จะให้ฮองตงยกทัพใหญ่ไปรับมือก็ไม่ได้ เพราะขงเบ้งต้องการตรึงกำลังเอาไว้ช่วยเหลือกวนอูเตรียมรับมือฝ่ายซุนกวนที่เมืองเกงจิ๋วมากกว่า จึงหาทางให้ฮองตงรีบพิชิตศึกโดยเร็ว โดยใช้คนน้อยที่สุด ซึ่งฮองตงก็ทำสำเร็จ สามารถสังหารแฮหัวเอี้ยนที่นำทหารมานับหมื่นได้สำเร็จ ทั้งๆที่มีกำลังพลเพียงสามพัน

     ผมเลยรู้สึกสงสัยว่า ตาแก่เลียมเภานี้เป็นใคร ทำไมถึงทำให้ตาแก่หัวรั้นอย่างฮองตงยกขึ้นมาอ้างได้ ไปค้นหาเจอในประวัติศาสตร์ สมัยเลียดก๊ก (ยุคจิ๋นซีฮ่องเต้) อ่านดูแล้วก็พบว่า คนผู้นี้เป็นขุนพลเฒ่าที่น่ายกย่องจริงๆ จึงหยิบมาเขียนเป็นบทความบอกเล่าให้เพื่อนๆมิตรสหายในราชดำเนินแห่งนี้ ได้แลกเปลี่ยนมุมมองกัน

     เลียมเภา หรือ เหลียนพอ (廉頗) เป็นทหารเอกอาวุโสของแคว้นจ้าว หนึ่งในหกแคว้นซึ่งช่วงชิงความเป็นใหญ่ในยุคนั้น เขาถูกยกย่องให้เป็นหนึ่งในสี่สุดยอดขุนพลแห่งยุคเลียดก๊ก (ร่วมกับแม่ทัพในยุคเดียวกันอีก 3 คน  คือ ไป๋ฉี่, หวังเจี้ยน และ หลีมู่) เลียมเภามีชื่อเสียงอย่างมากในการนำแคว้นจ้าวเอาชนะแคว้นฉี และแคว้นเว่ย แต่ไม่ใช่ด้วยความที่เลียมเภามีฝีมือการรบแม้จะอายุมากแต่ยังแข็งแรงอยู่เพียงนะครับ ที่ทำให้ขุนพลเฒ่าผุ้นี้ได้รับการยกย่องกันมาอย่างยาวนาน  ส่วนจะเป็นเหตุผลใดนั้น ลองอ่านบทความนี้ของผมไปเรื่อย ท่านที่อ่านหัวข้อกะทู้ก็น่าจะรู้คำตอบแล้วครับ แต่ถ้ายังอยากทราบเรื่องราว และไม่เบื่อหน่ายที่จะอ่านเรื่องที่ยาวเกิน 7 บรรทัดแน่นอนอยู่แล้ว (เพราะผมไม่เคยเขียนสั้นๆ แต่ก็พยายามย่อสุดฤทธิ์ โดยนื้อหาใจความยังอยู่ครบ เพราะอยากให้จำนวนคนอ่านเพิ่มมากขึ้น) ก็เชิญทัศนาต่อไปเลยครับ

     ขอเข้าเรื่องที่จะเขียนในบทความนี้จริงๆสักทีนะครับ

     เรื่องฝีมือการรบและความชรา ของฮองตงและเลียมเภา นั้นคือความเหมือนกันของคนทั้งคู่จากสองยุค คือยังรักษาความเก่งกาจไว้ได้ยาวนานจนล่วงเลยเข้าวัยชรา และฝีมือการรบของเลียมเภาไม่เป็นที่กังขาเพราะอย่างที่บอกตอนต้น ฝีมือจัดไปหนึ่งในสี่ของแผ่นดินในยุคนั้น แต่เลียมเภาไม่ได้เลื่องลือขึ้นชื่อที่สุดสำหรับชื่อเสียงในภายหลัง เพราะเรื่องราวของฝีมือการรบ แต่ที่มีชื่อเสียงมากที่สุด กลับเป็นเรื่อง “แบกหนามขอขมา” (ฟู่จิงฉิ่งจุ้ย , 负荆请罪) (ซึ่งเป็นจุดมุ่งหมายที่ผมเขียนบทความของคนผู้นี้)

     เลียมเภา เป็นขุนพลที่สร้างสมชื่อเสียงจากสนามรบมาอย่างยาวนานตั้งแต่วัยหนุ่มยันแก่ จนได้เป็นขุนนางระดับสูงที่ทรงอิทธิพลมากของแคว้นจ้าว แต่ต่อมามีกุนซือวัยหนุ่มเด็กรุ่นหลังรุ่นลูกนามว่า หลินเซียงหยู (蔺相如) สร้างความดีความชอบด้วยคารมและสติปัญญา โดยเฉพาะในเหตุการณ์ที่เขาเดินทางเข้าไปเจรจากับอ๋องแห่งแคว้นฉิน และสามารถนำตราหยกซึ่งเป็นสิ่งของล้ำค่าของแคว้นจ้าว กลับมาได้สำเร็จ (หยกที่ว่านี้คือ หยกเหอซื่อปี้ ซึ่งมีที่มาและความน่าสนใจไม่น้อย ผมตั้งใจไว้ว่าจะเขียนเป็นบทความอีกชิ้นในโอกาสต่อๆไป)

     บทบันทึกประวัติศาสตร์บอกว่าการที่ หลินเซียงหยู ประกอบความดีความชอบจนเจริญก้าวหน้าได้อย่างรวดเร็วทั้งๆที่อายุยังน้อยนั้น ทำให้เลียมเภาเกิดรู้สึกไม่ถูกชะตา หรือพูดง่ายๆว่าอิจฉาริษยากุนซือหนุ่มผู้นี้ เพราะเขาคิดว่าตัวเขาเองรับราชการมาก็นาน ผ่านการทำศึกสงครามมานับครั้งไม่ถ้วน แต่กลับถูกหลินเซียงหยูที่ทำการแต่เพียงลมปากมาเทียบเคียงและมีทีท่าว่าจะแซงล้ำหน้า เขาจึงตั้งใจว่าหากพบหลินเซียงหยูที่ใด จะคอยกลั่นแกล้ง ทำให้หลินเซียงหยูอับอายขายหน้าให้จงได้

     หลินเซียงหยูนั้นก็ รู้ว่าเลียมเภาไม่ชอบหน้าและคิดจะกลั่นแกล้งตน ด้วยเป็นคนมีปัญญา จึงพยายามหลีกเลี่ยงไม่เผชิญหน้ากับเลียมเภาเรื่อยมา หากเจอกันหลินเซียงหยูก็จะคอยหลบทางให้เสมอ พร้อมกับกำชับให้ลูกน้องคนสนิทรวมคนในครอบครัวของตนเอง ให้หลบเลี่ยงและอย่ามีเรื่องมีราวกับทางฝ่ายของเลียมเภา เพราะล่วงรู้อุปนิสัยอันเปิดเผยของเทียมเภาว่าต้องใช้งานลูกน้องของตัวเอง มาหาเรื่องอย่างเปิดเผยแน่ๆ ซึ่งก็จริง ที่เหล่าลูกน้องของหลินเซี่ยงหยูถูกรังควานหาเรื่องไม่เว้นแต่ล่ะวัน ลูกน้องหลินเซี่ยงหยูก้เอาแต่หลบเลี่ยง จนลูกน้องของหลินเซียงหยู ถูกลูกน้องของเลียมเภาหัวเราะเยาะ ที่มีนายขี้ขลาดตาขาว

     จนลูกน้องของหลินเซียงหยูเริ่มหมดความอดทน จึงขอเข้าพบนายของตนแล้วเล่าเรื่องคำดูหมิ่นให้หลินเซียงหยูฟัง หลินเซียงหยูจึงสอนลูกน้องว่า “ข้าไม่ต้องการมีเรื่องทะเลาะเบาะแว้งกับเลียมเภา เพราะการที่แคว้นฉิน ไม่กล้าส่งกำลังเข้ามาตีแคว้นของเรา นั่นเป็นเพราะแคว้นของเรามีแม่ทัพเลียมเภา กับตัวข้าคอยปกป้องอยู่ หากแคว้นฉินเห็นว่าขุนนางใหญ่แห่งแคว้นจ้าวไม่สามัคคีกันแล้ว พวกมันคงต้องฉกฉวยโอกาสนี้ บุกเข้ามาโจมตีเราเป็นแน่แท้” ซึ่งแม้เหล่าลูกน้องของหลินเซียงหยูจะเป็นคนธรรมดาสามัญทั่วไป ไม่ได้มีการศึกษาอะไรมากนัก แต่ต่างก็เข้าใจเพราะอยู่คลุกคลีกับผู้เป็นนายที่มากปัญญา จึงพลอยได้รับอานิสงค์รู้เท่าทัน และคิดการกว้างไกลมากกว่าเห็นแค่ความแค้นที่อยู่ตรงหน้า ตั้งแต่นั้นมาลูกน้องของหลินเซียงหยูก็เข้าใจ และยอมถอยหรือถ้าถอยไม่ทันก็ยอมไม่ตอบโต้ให้กับพวกเลียมเภามาตลอด

     ต่อมาเมื่อ เลียมเภา มีโอกาสล่วงรู้เจตนารมณ์นี้ของหลินเซียงหยูโดยบังเอิญ ทำให้เลียมเภาจึงรู้สึกได้ว่า ตนเองผิดและละลายใจยิ่งนัก เขาจึงกับยอมถอดเกราะถอดเสื้อออกแล้วเอากิ่งหนามผูกหลัง  เพื่อไปขอเข้าพบหลินเซียงหยูที่จวน  เมื่อทั้งสองพบหน้ากัน เลียมเภาก็รีบคุกเข่าก้มหัวขอขมาแล้วขอให้หลินเซียงหยูลงโทษโดยเอากิ่งไม้เหล่านี้โบยตีเขา แต่หลินเซียงหยูปฏิเสธ แล้วรีบเข้าไปเอากิ่งหนามเหล่านั้นออกจากหลังอีกฝ่าย แล้วประคองเลียมเภาขึ้น จากนั้นจึงหาเสื้อผ้าอย่างดีที่สุดเท่าที่ตนมีมาให้ใส่  การกระทำอย่างจริงใจของเลียมเภาที่กล้าทำกล้ารับ และพร้อมขอโทษด้วยความสำนึกได้ เป็นจุดเริ่ม ให้ทั้งคู่พูดคุยปรับความเข้าใจกัน ในที่สุดเขาทั้งสองก็กลายเป็นมิตรแท้ของกันและกัน และร่วมมือกันปกป้องชาติบ้านเมืองอย่างแข็งขัน

     ปัจจุบันคำว่า “ฟู่จิงฉิ่งจุ้ย” หรือ “แบกหนามขอขมา” กลายมาเป็นสำนวน แปลว่า "ยอมรับความผิดของตนเองโดยไร้ข้อโต้แย้ง และกล่าวขอโทษด้วยความจริงใจ"
       负荆请罪       
       负(fù) อ่านว่า ฟู่ แปลว่า แบก หรือสะพาย
       荆 (jīng) อ่านว่า จิง แปลว่า กิ่งของต้นเชสเต้ ซึ่งเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง ดอกสีม่วง มีหนามแหลม
       请罪 (qǐng zuì) อ่านว่า ฉิ่งจุ้ย แปลว่า ขอให้ผู้อื่นยกโทษให้ตน　

　

---

ขอคุยกับเพื่อนๆสักนิดว่า
     เขียนบทความนี้จบ ผมก็... นึกเสียดาย ที่ไม่มีผู้เฒ่าอย่างเลียมเภาเหลือให้ผมเห็นอีกแล้วสักครึ่งคนก็ไม่มี  ที่ทำผิดแล้วกล้าขอโทษเด็กรุ่นหลัง ที่เห็นอยู่ก็มีแต่พวกตาแก่ดันทุรังที่พยายามลากไปทั้งๆที่ผิด

     แต่ก็ยังดีครับ ที่ผมยังไม่ต้องมานึกเสียดาย เพราะคนร่วมอุดมการณ์เดียวกัน ยังยึดถือลูกน้องของหลินเซี่ยงหยูเป็นตัวอย่างแบบนี้แหละดีแล้วครับ คือ เราต้องรู้จักอดทน

     เพราะการนิ่งเฉยมิได้แสดงว่าเรากำลังกลัวหรือยอมรับ และการตอบโต้ก็ไม่ได้แสดงซึ่งความกล้าหาญหรือเป็นการปฏิเสธอย่างถูกต้องเสมอไปนะครับ อดทนไว้ครับ รอวันที่สิทธิ์จะกลับมาอยู่ในมือเรา

      เรื่องราวของคนรุ่นก่อนสอนคนรุ่นหลังได้เป็นอย่างดีครับ อย่าไปยึดติดว่าเป็นเรื่องราวราวของชนชาติเราเท่านั้น เรื่องราวของคนดี คนชั่วของทุกชนชาติในโลกนี้ สอนเราได้อย่างดี ถ้าเรารู้จักมอง คิด และ วิเคราะห์ครับ

     แต่บทความต่อไปขอฉีกแนวมาเขียนเรื่องหญิงงามและความรักแบบโรแมนติคท่ามกลางสงครามบ้างนะครับ ซึ่งเดาว่าคุณชุนเทียนน่าจะชอบเป็นพิเศษแน่นอน อย่าลืมติดตามนะครับ

ปล.หลายท่านอาจเห็นว่าผมในรอบที่กลับมาเริ่มเขียนใหม่ครั้งนี้  เขียนเรื่องที่เกี่ยวเนื่องกับยุคสมัยสามก็กอยู่บ่อยครั้ง ก็เพราะ ในยุคสมัยสามก็กนั้นจัดเป็นวัตถุดิบชั้นดี สำหรับบทความในสไตล์ที่ผมเขียน แต่จะให้ไปเขียนถึงตัวบุคคลหรือเหตุการณ์ในช่วงสามก็กเลย ก็บอกตรงๆครับ ว่าไม่ค่อยอยากเขียนเท่าไร เพราะมีคนเขียนถึงอยู่มากมายแล้ว สู้ไปเขียนถึงบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้อง แต่ไม่มีบทบาทในยุคนั้นตรงๆดีกว่า ซึ่งบุคคลประเภทนี้ก็มีเรื่องราวที่น่าสนใจมากมาย เช่น  เลียมเภา ขุนพลเฒ่าที่ผมเขียนในวันนี้ หรือ ยอดขุนพลหานซิ่นที่เขียนไว้เมื่อวาน ท่านที่สนใจรออ่านกันได้ครับ รับรองผมมีวัตถุดิบมาเตรียมปรุงรสให้ท่านที่ชอบเรื่องราวแบบนี้ได้อ่านกันอย่างเพลิดเพลินแน่ๆ

สุดท้าย ก็เช่นเคยนะครับ ไม่จำเป็นต้องเชื่อผม ผมอ่านและเข้าใจมาแบบไหน ผมก็ถ่ายทอดออกมาตามความเข้าใจของผมเอง
ขอบคุณครับ

*แก้ไขคำผิด