ดูรายชื่อของคุณธรรมต่างๆที่พระพุทธเจ้าสั่งสอน บางคนอาจจะสรุปว่าหลายข้อเป็นสากล มีอยู่ทุกศาสนา
ถ้าเราสามารถพัฒนาคุณธรรมทีละข้อๆ ไป   
ความคิดอย่างนี้อาจจะมีส่วนถูก แต่มันไม่ใช่อย่างนั้น

พระพุทธเจ้าของเราคือบรมครูเพราะพระองค์ทรงทราบลักษณะความสัมพันธ์เนื่องอาศัยกันของคุณธรรมอย่างลึกซึ้ง
คุณธรรมต่างๆจะเกิดขึ้นได้ จะมีส่วนร่วมในการปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นได้ เมื่อเราทราบบทบาทของแต่ละข้อในบริบทคืออริยมรรคแปด

ยกตัวอย่างง่ายๆ พระพุทธองค์ตรัสถึงความสันโดษที่ไหน พระองค์ย่อมตรัสถึงเรื่องความขยัน หรือความไม่เกียจคร้านที่นั่นอยู่เสมอ
เพื่อให้เห็นว่าสันโดษแล้วขี้เกียจคือไม่สันโดษแท้ สันโดษแล้วขยันในสิ่งที่มีแก่นสารจึงจะใช่


พระอาจารย์ชยสาโร
https://th-th.facebook.com/jayasaro.panyaprateep.org