****** รบกวนอ่านให้จบก่อนจะcomment ใดๆนะคะ กราบของพระคุณอย่างสูงค่ะ ******

สวัสดีเพื่อนพันทิปค่ะ กระทู้นี้เป็นกระทู้ที่อยากจะนำเสนอข้อมูลดีๆเกี่ยวกับ “โขน”ค่ะ หลายคนคงยังไม่ทราบประเด็นเกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่ได้เปิดตัวไป และได้รับกระแสไม่ค่อยดีนักจากคนในวงการโขนและนาฏศิลป์ไทย หลายคนอาจจะไม่เข้าใจว่าทำไมถึงต่อต้านกันขนาดนี้ กระทู้นี้ก็จะเป็นเหมือนสื่อให้หลายๆคนเข้าใจนะคะว่าทำไมเราถึงคิดแบบนี้ และก็นับว่าเป็นโอกาสที่ดีค่ะ ที่จะได้นำเรื่องราวเกี่ยวกับโขนมาแบ่งปันให้ใครอีกหลายคนที่ยังเข้าใจ ไม่เคยชมโขนได้ เข้าใจ “โขน” มากขึ้น

โขนเป็นนาฏกรรมชั้นสูง ที่รวมศิลปะหลายแขนงเข้าด้วยกัน ที่สันนิฐานว่าเกิดในสมัยอยุธยา เป็นมหรสพสมโภชในพิธีหลวง จึงได้แบบอย่างการแสดงมาจาก การแสดงชักนาคดึกดำบรรพ์ กระบี่ กระบอง หนังใหญ่ ดังนั้นกว่าจะมาเป็นโขนหรือนาฏศิลป์ชั้นสูงในทุกวันนี้ ต้องผ่านกระบวนการสั่งสมและบ่มเพาะทางด้านศิลปะในทุกแขนงมาอย่างมหาศาล

โขนเป็นการแสดงหลักที่คนเห็นในเรื่องรามเกียรติที่มีตัวละคร พระ นาง ยักษ์ ลิง ซึ่งผู้แสดงล้วนแล้วต้องผ่านการฝึกฝนมานับสิบๆปีจึงจะมาแสดงให้ผู้ชมเข้าถึงบทบาทได้

ในปัจจุบันผลงานศิลปะถูกหยิบยกมาใช้อย่างฉาบฉวย ไม่ได้รู้ที่มาที่ไป ความเป็น รากเง้า คุณค่าของศิลปะแขนงนั้นๆ โดยมาตีความและสื่อความหมายในทางที่ผิด มองในมุมสร้างสรรค์ก็ไม่ใช่ ทำให้คนรุ่นหลังหนีห่างความเป็นไทย จากการตีความและสื่อความหมายในทางที่ผิด

เช่นภาพยนตร์เรื่อง เศียรสยอง นับเป็นการบ่อนทำลายนาฏศิลป์ชั้นสูงของไทยที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นเอกลักษณ์ของชาติ เทียบเท่ากับบัลเลย์ของฝรั่ง ซึ่งเป็นคลาสสิคแดนซ์ พูดง่ายๆคือ มีความลงตัวของมันอยู่แล้ว จึงไม่ควรที่จะแต่งเติมให้มันผิดเพี้ยนไปจากเดิม

สมเด็จพระนางเจ้าฯ ทรงทำนุบำรุงศิลปะชั้นสูงของไทย จนปลุกกระแสคนมาดูโขนได้อย่างกว้างขวาง คือ โขนพระราชทาน ที่แสดง ณ ศูนย์วัฒนธรรมใน
ทุกๆปี แต่ภาพยนตร์ที่ทำลายภาพลักษณ์ศิลปวัฒนธรรม ทำให้โขนเป็นเรื่องน่ากลัว ภาพยนตร์แบบนี้ ควรได้รับการประณาม ตั้งแต่คนคิดเรื่อง เขียนบท กำกับ และอนุมัติให้สร้าง รวมทั้งนักแสดงและอื่นๆ

ส่วนเหตุผลที่ไม่เห็นด้วยกับภาพยนตร์เรื่องนี้ ของยกเป็นประเด็นๆ อ้างอิงจากโปสเตอร์ และคลิปวีดีโองานเปิดตัวนะคะ

การแต่งกาย

จากโปสเตอร์ เห็นได้ชัดว่า ไม่เหมาะสมเลยที่นำเอาชุดโขนมาแต่งหน้าผี และลักษณะการแต่งกายโขน บ่งบอกว่าเป็นตัวละครใดไม่ได้ การแต่งชุดโขนก็ไม่มีความประณีตไม่ถูกต้องตามแบบนาฏศิลป์(ดูเพิ่มเติมในคลิปนะคะ)  ชุดโขนจะเป็นชุดที่ปักดิ้นเงิน ดิ้นทองค่ะ เสื้อจะเป็นลักษณะเหมือนเสื้อแขนยาวไม่เย็บตะเข็บแขนตั้งแต่ศอกลงไป และผ่าหน้าไว้สำหรับเย็บ(กว่าช่างจะตัดเย็บและปักดิ้นลายต่างเสร็จก็นานค่ะ ใช้ความประณีตบรรจงมาก) การเย็บด้วยด้ายขาวให้มีขนาดพอดีกับนักแสดง การเย็บเสื้อที่ดีจะทำให้นักแสดงมีรูปร่างที่สมส่วน ทะมัดทะแมง ไม่แลดูหลวมแบบนี้ จากนั้นก็จะมาแต่งท่านล่างคือสนับเพลา ผ้าโจง นอกจากนี้ยังมีเครื่องประดับอีกหลายสิบชิ้น แค่ตัวละครเสนายักษ์เสนาลิง(ทหารยักษ์ทหารลิง) รวมแล้วหลายสิบชิ้น ใช้เวลาเป็นชั่วโมงค่ะ ที่สำคัญเลยก็คือการแต่งตัวที่ถูกต้องจะเป็นลักษณะเฉพาะของตัวละคร มีแบบแผนของอยู่แล้ว ดังนั้นการที่ผู้จัดทำภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ควรแต่งกายให้ถูกต้องตามแบบแผน ตรงตามตัวละครที่จะนำมาใช้ ซึ่งในกรณีนี้เดาได้เลยว่าคนแต่งก็คงทำแบบขอผ่านไปที หรืออาจไม่มีความรู้ความเข้าใจในการแต่งกายโขนเสียเลยด้วยซ้ำ  รวมถึงท่าท่างในการโพสท่าไม่เป็นท่าโขนเลย ซึ่งประเด็นนี้อีกหลายคนที่ไม่รู้จักโขนจริงๆ อาจเข้าใจผิดได้ เพราะโปสเตอร์นั้นเผยแพร่ไปในวงกว้างทั้งในประเทศและอาจจะเป็นต่างประเทศเสียด้วยซ้ำ
ท่าโขนจริงๆจะเป็นประมาณนี้ค่ะ








การรำ&การพากย์

จากคลิปในงานเปิดตัวหนัง เข้าใจได้ว่าต้องการจะนำท่ารำและการพากย์โขนมาเปิดตัว การพากย์จริงๆนั้น ไม่ได้พากย์แบบทำนองสะเนาะนะคะ(ท่านที่เคยชมโขนคงทราบดี) และการรำไม่เป็นท่าโขนเลย เหยาะแหยะมากค่ะ ถ้าคิดจะโชว์ในงานแบบนี้ควรจะสละเวลาสักนิดไปฝึกฝนดีกว่ามั้ยคะ ให้กำไรกับคนดูสิคะ ไม่ใช่แหกตาคนดูแบบนี้ ที่คุณรำน่ะก็ไม่กี่นาที ไปซ้อมไปรำดูเผื่อตัวคุณเองจะได้รู้จักโขนให้มากขึ้นกว่านี้ และถ้าไม่มีเวลาจริงๆทำไมคุณไม่หาผู้รู้ที่เขารู้เรื่องโขน มาพากย์มารำล่ะคะ ทำกับแบบนี้เหมือนเล่นขายของเลยค่ะ ไม่มีความเป็นมืออาชีพเลย
ที่ถูกต้อง พากย์และรำแบบนี้ค่ะ


หัวโขน




ในโปสเตอร์ จะเห็นเศียร ซึ่งคนทั่วไปดูแล้วก็จะคิดว่าเป็นหัวโขน แต่ความจริงแล้ว หน้านั้นเป็นหน้ายักษ์สีทอง ซึ่งมีแต่ทศกัณฑ์ที่มีหน้าทองแบบนี้ เหตุผลก็เพราะทศกัณฑ์เป็นพญายักษ์ คือปกครองยักษ์ทั้งหมดอ่ะคะ ดังนั้นยักษ์ตนอื่นก็จะไม่มีหน้านี้ จะแค่มีหน้าเดียวที่เป็นลักษณะเฉพาะของตนไป แต่ทีนี้เมื่อดูยอดค่ะ ยอดก็ไม่ใช่ยอดของทศกัณฑ์อีก ยอดของทศกัณฑ์ก้อจะมีหน้าเล็กๆสูงขึ้นไป(ทศกัณฑ์มี 10 เศียร 20 กรค่ะ)
ส่วนในคห.165 จขกท.จะหาข้อมูลมาเพิ่มเติมนะคะ
นี่คือหัวโขนของทศกัณฑ์หน้าทองค่ะ





การจะหยิบยกโขนมาใช้ในการแสดงอะไร เราก็ควรจะทำเข้าใจตรงนี้ด้วย อยากให้โขนมีวิถีทางของมัน ที่มีเอกลักษณ์ มีเสน่ห์ ศิลปะบางอย่างก็ควรค่าแก่การศึกษาเรียนรู้ ธำรงรักษาให้อยู่สืบไป อาจไม่เหมาะสมที่จะทำมาประดิษฐ์แต่งเติมโดยที่ไม่รู้ที่มาที่ไป ไม่รู้รากเหง้า การจะสร้างงานศิลปะดังเช่นภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ควรอยู่บนพื้นฐานลักษณะนี้เช่นเดียวกัน เพื่อไม่ให้ความว่า “สร้างสรรค์” ในมุมมองของคุณ กลับกลายเป็น “การทำลาย” ศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของชาติไทย

อยากให้เพื่อนๆลองดูโขนสักตอน ก็จะเข้าใจว่าทำไมพวกเราจึงต้องออกมาปกป้องวัฒนธรรมของชาติเรา เพราะโขนคือครู คือความศรัทธา คือความดีงามในสายตาของเรา เราไม่อยากเห็นคนที่ไม่รู้จักเนื้อแท้ของโขน นำโขนไปใช้อย่างไม่รู้คุณค่า ทำลายภาพลักษณ์ดีงามที่สั่งสมกันมา "โขน"จะเป็นโขนที่แท้จริงก็ต่อเมื่อจิตวิญญาณผู้แสดงรู้ซึ้งในสิ่งเหล่านี้ ไม่ใช่เป็นโขนแค่เพียงชุดที่สวมใส่ แลดูสวยงามอย่างที่ภาพยนต์เรื่องนี้ทำ

ปล.ขออนุญาตอ้างอิงภาพจากอากู๋นะคะ
ปล.1ถ้ามีท่านผู้รู้ชี้แจงเพิ่มเติมได้ค่ะ....ยินดีอย่างมากค่ะ

ขอบคุณมากๆค่ะที่ติดตามอ่านจนจบ ....สวัสดีค่ะ

*****เพิ่มเติมนะคะ******
จขกท.ขอชี้แจงอีกครั้งนะคะ จุดประสงค์ของกระทู้นี้คือ
1.อยากให้คนที่ไม่รู้จักว่าอะไรคือโขน โขนคืออะไร รู้ว่าที่ถูกคือแบบไหน ที่ไม่ถูกเป็นแบบไหน
2.จขกท.ไม่มีเจตนาจะดูถูกศิลปะแขนงอื่นนะคะ
3.น้อมรับทุกความคิดเห็นค่ะ เราเห็นต่างกันได้ ถกเถียงในทางสร้างสรรค์ ไม่ด่า ไม่ดูถูกความคิดเห็นคนอื่น
4.การวิจารณ์เป็นความคิดส่วนตัวของจขกท. จขกท.เคยเล่นโขน ปัจจุบันก็ยังวนเวียนอยู่กับโขน แต่งชุด แต่งหน้า เห็นครูโขนฝึกซ้อมน้องๆรุ่นใหม่ที่สนใจอยู่ทุกวัน
5.จริงๆก็อยากจะสื่อไปถึงคนทำหนังเช่นกันค่ะ ว่าให้อยากให้สร้างสรรค์ผลงานที่มันจรรโลงศิลปวัฒนธรรมไทยมากกว่านี้ ไม่ใช่สนเเต่ว่าหนังจะขายได้ จะทำกำไรได้มากน้อยเเค่ไหน เอาจริงๆเขาก็แค่เอาโขนมาเพื่อดึงดูดความสนใจ อาจจะด้วยภาพลักษณ์ที่ดูขลัง อาจจะทำให้หนังผีเรื่องนี้น่าติดตามมากขึ้น ทั้งๆที่เนื้อเรื่องก็ไม่ได้จำเพาะเจาะจงกับโขนมากนัก โดยไม่ได้คำนึงถึงภาพลักษณ์ที่ดีงามของโขนที่บรมครูและคนรุ่นหลังสร้างสมต่อๆกันมา การสร้างสรรค์ควรเป็นการต่อยอดจากสิ่งเหล่านี้ ควรเป็นการเพิ่มคุณค่าให้และไม่ทำให้ของเก่าแกเสียหาย หรือดูเเย่ไปกว่าเดิม แต่ภาพยนตร์เรื่องนี้มีด้านใดที่ดีต่อโขนบ้างมั้ยคะ ? ช่วยสงเสริมให้คนไปดูโขนมากขึ้นหรือเปล่า ? ทำให้คนมองโขนในด้านที่ดีขึ้นกว่าเดิมมั้ย ? สำหรับคนที่เฉยๆ คิดว่าแยกแยะได้ ก็ขอชื่นชมในวิจารณญาณค่ะ แต่คนที่ยังไม่รู้ในส่วนนี้ก็มีอีกมากค่ะ โดยเฉพาะเด็กและเยาวชน กระทู้นี้จึงได้เกิดขึ้นมาสะกิดต่อมคิด ว่าการกระทำเช่นนี้เหมาะสมเพียงใด ไม่ต้องเป็นห่วงหรอกค่ะ ว่าโขนกำลังจะตาย อย่างน้อยๆก็มีใครอีกหลายคนที่เข้าใจและสนใจโขนอย่างแท้จริง เข้าใจแก่นแท้ของโขน ศิลปวัฒนธรรมของไทยที่ไม่เหมือนชาติใดในโลก

คห.เพิ่มเติมที่น่าสนใจค่ะ >>>> คห.93,94 ,118,133,180,253,305