สงสัยมานานแล้วครับว่าความเจริญในยุคนี้มันมีมาจากหลายอารยธรรมๆ ใดที่น่าจะเรียกว่าเป็นต้นแบบให้กับวิทยาการและความเจริญในยุคนี้มากที่สุดครับ อียิปต์ กรีก โรมันหรือจีนครับ และอารยธรรมไหนคิดค้นภูมิปัญญาและวิทยาการให้โลกในยุคหลังมากที่สุดครับ ชนิดที่เรียกว่าถ้าไม่มีอารยธรรมนั้นโลกเจริญไม่ได้เหมือนทุกวันนี้
แล้วเรื่องอารยธรรมหรือวิทยาการนี่ถือว่าเป็นหนี้บุญคุณกันหรือเปล่าครับ อย่างเขาว่าตะวันตกเป็นหนี้บุญคุณจีนหรือตะวันออกเพราะคิดกระดาษได้ก่อน เข็มทิศได้ก่อน ดินปืนได้ก่อน แต่จีนเองก็รับของตะวันตกไปในยุคหลังเหมือนกัน อย่างวิทยาการด้านแก้วจีนก็รับไปจากโรมันทั้งโลกก็เหมือนกัน ไฟฟ้าตะวันตกก็คิดก่อนจีนรับเข้าไป ระบบเฟืองที่เป็นสิ่งสำคัญสำหรับเครื่องกลกรีกก็คิดได้ก่อน แม่เหล็กกรีกค้นพบก่อนจีนแต่จีนเอาไปทำเข็มทิศได้ก่อน ต่างฝ่ายต่างรับและแลกเปลี่ยนกัน ตะวันตกก็เป็นหนี้จีนในเรื่องหนึ่ง จีนก็เป็นหนี้บุญคุณตะวันตกในเรื่องหนึ่ง คิดว่าเรื่องแบบนี้มันอ้างว่าเป็นหนี้บุญคุณกันได้หรือเปล่าครับ เพื่อนผมบอกว่ามันอ้างไม่ได้เนื่องจากต่างคนต่างรับแลกเปลี่ยนกัน และถ้าอ้างได้โลกทุกวันนี้เป็นหนี้บุญคุณใครมากกว่ากันครับที่เจริญมาถึงปัจจุบัน