http://www.buddhadasa.com/kaival/kaival1.html

<sub>สมัยพุทธกาล มีผู้พบ "สิ่งที่มีอยู่ก่อนสิ่งทั้งปวง"

มนุษย์มีสัญชาติญาณ ที่ตรงกันอยู่อย่างหนึ่งคือ มีความสนใจ ที่จะรู้จักต้นตอ หรือ "ปฐมเหตุ" ของสิ่งทั้งปวง เมื่อพบแล้ว ก็ให้ชื่อเรียก ไปต่างๆกัน เช่น เต๋า พระเจ้า หรือ ปรมาตมัน เป็นต้น. (๒๔)

ในทางพุทธศาสนา พระพุทธเจ้าตรัสเรียก ปฐมเหตุของสิ่งทั้งปวงว่า "ธรรมธาตุ" ได้แก่ความจริงที่เป็น อสังขตธรรม คือสิ่งที่เหตุปัจจัย ปรุงแต่งไม่ได้ กฏอันนี้ เป็นกฏที่ตั้งขึ้นโดยธรรมชาติ เรียกว่า "กฏอิทัปปัจจยตา" มันเป็นตัวของมันเอง มันแต่งตั้งตัวของมันเอง แล้วมันบังคับสิ่งทั้งปวงด้วย ตั้งอยู่ในฐานะที่เรียกได้ว่า เป็น "ปฐมเหตุ". (๒๕)</sub>


สองคำถามแบบยังไม่ตำหนิอะไร
อยากทราบ เพราะไม่เคยทราบว่า
1 ปฐมเหตุแห่งสิ่งทั้งปวง มีในคำสอนพุทธเถรวาทด้วยหรือครับ?
2 และจากข้อความด้านบน อิทัปปจยตา เป็นอสังขตธรรมตั้งแต่เมื่อไหร่

[๔๘๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อสังขตลักษณะของอสังขตธรรม ๓
ประการนี้ ๓ ประการเป็นไฉน คือ ไม่ปรากฏความเกิด ๑ ไม่ปรากฏความเสื่อม ๑ เมื่อตั้งอยู่ไม่ปรากฏความแปรปรวน ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย อสังขตลักษณะของอสังขตธรรม ๓ ประการนี้แล ฯ



ปฏิจจสมุปบาท เป็นส่วนหนึ่งหรือเกือบทั้งหมดของอิทัปปจยตา
พระอรหันต์ดับทุกข์ได้ เพราะดับปฏิจจสมุปบาท
เมื่อปฏิจจสมุปบาทดับได้
แล้วปฏิจจสมุปบาทจะเป็น อสังขตธรรมได้อย่างไร




รบกวนผู้รู้ช่วยอธิบายด้วยครับ