ขัณฑ์ ๕ รูป  เจตสิก (เวทนา สัญญา สังขาร )   จิต (วิญญาน)  หรือว่าอย่างย่อก็คือ รูป นาม

ขอสโคปไปที่ ตัว วิญญาณ หรือจิต ซึ่งทำหน้าที่ รู้ นั้น  

เมื่อพิจารณาไปที่พระอหันต์ที่ยังมีชีวิตอยู่ ซึ่ง ขัณฑ์ ๕ ยังอยู่ครบนั้น  ท่านสามารถเข้านิโรธสมาบัติ
โดยมี นิพพานเป็นอารมย์ได้    .......ซึ่ง จิตจะมีนิพพานเป็นอารมย์
เมือพระอรหันต์ท่านมรณะภาพแล้ว ขัณฑ์ ๕ ไม่เกิดอีกแล้ว เนื่องจากไม่มีปัจจัยให้เกิด
ดังนั้นตัววิญญาน หรือจิต ซึ่งเป็นขัณฑ์ตัวหนึ่งนั้น ก็ดับไปด้วยนั้น ...ไม่มีจิตอีกแล้ว

คำถามก็คือ  ท่านจะมีอะไรเป็นตัวรับรู้  ว่านิพพาน

ที่ผมคิดและเคยได้ศึกษามาบ้าง..ทราบว่า นิพพานก็เป็นธรรมชาติที่รู้ตัวนึงเหมือนกัน
ถ้าเป็นเช่นนั้น จะต่างกับจิตอย่างไร หรือว่าต่างตรงที่ไม่มีการเกิด ดับ ใช่หรือไม่
ขอบคุณครับ