เหตุการณ์มันเกิดขึ้น ตอนที่ผมกลับจากการทำงาน ซึ่งเมือถึงบ้านแล้วผมต้องเคลียร์ธุระภายในบ้านให้เสร็จ ซึ่งเป็นหน้าที่ประจำของผม
แต่ตอนนั้นพี่เขยผมกำลังขนของลงโกดัง ซึ่งผมทำธุระอยู่ภายในบ้าน และก็ไม่ทราบด้วยว่าเขาทำอะไรอยู่ จากนั้นตอนเย็นออกไปกินอาหารนอกบ้านกัน
เมื่อถึงช่วงเวลาหนึ่ง ที่พี่เขยผมไม่อยู่ พี่สาวผมก็แย็บถามผมมาว่า เมื่อเย็นได้ช่วยพี่เขาขนของรึเปล่า เราก็บอกว่าเปล่า เราทำธุระอยู่และก็ไม่รู้ด้วย
พี่สาวก็เลยบ่นมาว่า ไม่ช่วยเขาหน่อยหรอ เด๋วเขาจะว่าเราไม่มีน้ำใจ ผมอึ้งไปเล็กน้อย แล้วบอกไปว่า เราทำธุระเคลียร์งานบ้านอยู่ เราไม่รู้ แล้วทำไมเขาไม่บอกมาล่ะ ถ้าเราไม่รู้แล้วจะช่วยได้อย่างไร ผมดูอาการที่พี่ผมแสดงออกมาตอนนั้นออก ว่าคิดเขายังไง บอกตรงๆว่าตอนนั้นแอบเคือง เพราะตัดสินเราว่าไร้น้ำใจจากเหตุการณ์แค่เหตุการณ์เดียว ก็โดนเหมารวมไปทางอคติซะแล้ว
ในนิยามความคิดของผม ในมุมมองผู้ให้ การที่เราจะมีน้ำใจต่อคนอื่นได้ ก็ต่อเมื่อเรารับรู้รับทราบถึงปัญหาของคนๆหนึ่งโดยที่เราสามารถช่วยเหลือเขาได้โดยที่เราไม่ลำบากหรือเกินความสามารถของเราจนเกินไป ส่วนในกรณีเราเป็นฝ่ายได้รับ ผมก็จะไม่ด่วนตัดสินใครว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจจากแค่สถานการณ์เดียวจนกว่าผมจะรู้ถึงเจตนาของคนๆนั้นอย่างแท้จริง ทั้งในสถานการณ์นั้นๆและสถานการณ์อื่นๆที่ผ่านมา
หลังจากเหตุการณ์นั้น ผมก็กลับมาคิดว่าอะไรเป็นปัจจัยในการตัดสินคนว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจอย่างไร และผลของคำตอบจะออกมาในรูปแบบไหนบ้างในมุมมองของผม ตามลำดับคือ
1. คนที่ต้องการการช่วยเหลือ(หรืออาจไม่ต้องการ) คาดหวังการช่วยเหลือจากเรามากน้อยแค่ไหน การคาดหวังมากหรือน้อยจะส่งผลกระทบต่อผู้ให้ความช่วยเหลือมากน้อยแค่ไหน ด้านดีหรือไม่ดี(ผลกระทบในที่นี่คือจากการแสดงออกของผู้รับเองต่อผู้ให้หรือจากผู้คนที่ได้ยินเรื่องราวของผู้ให้) แต่ผมคาดเดาว่า ยิ่งคาดหวังมาก ก็ยิ่งส่งผลกระทบมาก ถ้าเขาสมหวัง ผู้ให้จะกลายเป็นเหมือนเทพเจ้า แต่ถ้าผิดหวัง ก็แล้วแต่ก็กรณี แต่ก็คิดว่ารุนแรง
2.การได้รับการช่วยเหลือ หรือการถูกปฏิเสธ
3.การตัดสินจากเหตุการณ์นั้นๆว่า
ถ้าได้รับการช่วยเหลือ ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(มีน้ำใจ/เสแสร้งเล่นละคร/มีผลประโยชน์ร่วมกัน/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
ถ้ากรณีถูกปฏิเสธ จากสาเหตุว่าคนๆนั้น(ไม่อยากช่วย/มีธุระ ภาระ/ไม่รู้ ไม่ทราบ/เกินความสามารถ/อื่นๆ) ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(ไร้น้ำใจ/เฉยๆ/เข้าใจถึงสาเหตุและยอมรับ/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
4. ในกรณีที่ช่วยเหลือกันมาตลอด แต่เหตุการณ์สุดท้ายถูกปฏิเสธ ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(ไร้น้ำใจ/เฉยๆ/เข้าใจถึงสาเหตุและยอมรับ/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
ในกรณีนี้เป็นมุมมองของผมเองในการวิเคราะห์สาเหตุของประเด็นนี้ ซึ่งอาจผิดบ้างถูกบ้าง แต่ในมุมมองคนอื่นๆอาจแตกต่างกันบ้างไปตามกัน ซึ่งผมอาจไม่ได้รับรู้ แต่อาจเรียนรู้ แล้วคุณมองคนอื่นว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจกันอย่างไรครับ
เมื่อผมถูกตัดสินว่าไม่มีน้ำใจ การถูกมองว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจ มุมมองผู้คนทั่วไป ตัดสินกันอย่างไร?
แต่ตอนนั้นพี่เขยผมกำลังขนของลงโกดัง ซึ่งผมทำธุระอยู่ภายในบ้าน และก็ไม่ทราบด้วยว่าเขาทำอะไรอยู่ จากนั้นตอนเย็นออกไปกินอาหารนอกบ้านกัน
เมื่อถึงช่วงเวลาหนึ่ง ที่พี่เขยผมไม่อยู่ พี่สาวผมก็แย็บถามผมมาว่า เมื่อเย็นได้ช่วยพี่เขาขนของรึเปล่า เราก็บอกว่าเปล่า เราทำธุระอยู่และก็ไม่รู้ด้วย
พี่สาวก็เลยบ่นมาว่า ไม่ช่วยเขาหน่อยหรอ เด๋วเขาจะว่าเราไม่มีน้ำใจ ผมอึ้งไปเล็กน้อย แล้วบอกไปว่า เราทำธุระเคลียร์งานบ้านอยู่ เราไม่รู้ แล้วทำไมเขาไม่บอกมาล่ะ ถ้าเราไม่รู้แล้วจะช่วยได้อย่างไร ผมดูอาการที่พี่ผมแสดงออกมาตอนนั้นออก ว่าคิดเขายังไง บอกตรงๆว่าตอนนั้นแอบเคือง เพราะตัดสินเราว่าไร้น้ำใจจากเหตุการณ์แค่เหตุการณ์เดียว ก็โดนเหมารวมไปทางอคติซะแล้ว
ในนิยามความคิดของผม ในมุมมองผู้ให้ การที่เราจะมีน้ำใจต่อคนอื่นได้ ก็ต่อเมื่อเรารับรู้รับทราบถึงปัญหาของคนๆหนึ่งโดยที่เราสามารถช่วยเหลือเขาได้โดยที่เราไม่ลำบากหรือเกินความสามารถของเราจนเกินไป ส่วนในกรณีเราเป็นฝ่ายได้รับ ผมก็จะไม่ด่วนตัดสินใครว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจจากแค่สถานการณ์เดียวจนกว่าผมจะรู้ถึงเจตนาของคนๆนั้นอย่างแท้จริง ทั้งในสถานการณ์นั้นๆและสถานการณ์อื่นๆที่ผ่านมา
หลังจากเหตุการณ์นั้น ผมก็กลับมาคิดว่าอะไรเป็นปัจจัยในการตัดสินคนว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจอย่างไร และผลของคำตอบจะออกมาในรูปแบบไหนบ้างในมุมมองของผม ตามลำดับคือ
1. คนที่ต้องการการช่วยเหลือ(หรืออาจไม่ต้องการ) คาดหวังการช่วยเหลือจากเรามากน้อยแค่ไหน การคาดหวังมากหรือน้อยจะส่งผลกระทบต่อผู้ให้ความช่วยเหลือมากน้อยแค่ไหน ด้านดีหรือไม่ดี(ผลกระทบในที่นี่คือจากการแสดงออกของผู้รับเองต่อผู้ให้หรือจากผู้คนที่ได้ยินเรื่องราวของผู้ให้) แต่ผมคาดเดาว่า ยิ่งคาดหวังมาก ก็ยิ่งส่งผลกระทบมาก ถ้าเขาสมหวัง ผู้ให้จะกลายเป็นเหมือนเทพเจ้า แต่ถ้าผิดหวัง ก็แล้วแต่ก็กรณี แต่ก็คิดว่ารุนแรง
2.การได้รับการช่วยเหลือ หรือการถูกปฏิเสธ
3.การตัดสินจากเหตุการณ์นั้นๆว่า
ถ้าได้รับการช่วยเหลือ ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(มีน้ำใจ/เสแสร้งเล่นละคร/มีผลประโยชน์ร่วมกัน/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
ถ้ากรณีถูกปฏิเสธ จากสาเหตุว่าคนๆนั้น(ไม่อยากช่วย/มีธุระ ภาระ/ไม่รู้ ไม่ทราบ/เกินความสามารถ/อื่นๆ) ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(ไร้น้ำใจ/เฉยๆ/เข้าใจถึงสาเหตุและยอมรับ/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
4. ในกรณีที่ช่วยเหลือกันมาตลอด แต่เหตุการณ์สุดท้ายถูกปฏิเสธ ในมุมมองผู้รับตัดสินว่า(ไร้น้ำใจ/เฉยๆ/เข้าใจถึงสาเหตุและยอมรับ/อื่นๆ) ใช่หรือไม่
ในกรณีนี้เป็นมุมมองของผมเองในการวิเคราะห์สาเหตุของประเด็นนี้ ซึ่งอาจผิดบ้างถูกบ้าง แต่ในมุมมองคนอื่นๆอาจแตกต่างกันบ้างไปตามกัน ซึ่งผมอาจไม่ได้รับรู้ แต่อาจเรียนรู้ แล้วคุณมองคนอื่นว่ามีน้ำใจหรือไม่มีน้ำใจกันอย่างไรครับ