คนไทยหลายคนคงคุ้นชื่อ 'ท้าวทองกีบม้า' กันดีในฐานะของต้นตำรับขนมไทยเช่นทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง ฯลฯ

แต่หากได้อ่านประวัติของท้าวทองกีบม้าในวิกิพีเดียจะพบว่ามีความขัดแย้งกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์หลายอย่าง ส่วนใหญ่อาจเพราะคัดลอกต่อกันมาโดยไม่ได้พิจารณาจากหลักฐานดั้งเดิม ในบทความนี้ผู้เขียนจึงอยากนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องสายตระกูลของท้าวทองกีบม้าตามที่ถูกบันทึกไว้ในหลักฐานประวัติศาสตร์จริงๆ ให้ผู้อ่านได้ศึกษาครับ

หากผู้อ่านมีความเห็นใดหรือมีเนื้อหาผิดพลาดสามารถทักท้วงได้ครับ 
หลักฐานที่กล่าวถึงสายสกุลของท้าวทองกีบม้าหรือ มารี กีมารด์ (Marie Gimard) ที่ละเอียดที่สุดคือจดหมายเหตุของบาทหลวงโคล้ด เดอ แบส (Cluade de Bèze) บาทหลวงฝรั่งเศสนิกายเยซูอิตผู้มีความใกล้ชิดสนิทสนมกับตัวท้าวทองกีบม้ากับคอนสแตนซ์ ฟอลคอน (Constance Phaulkon)หรือพระยาวิไชยเยนทร์เสนาบดีชาวกรีกสมัยสมเด็จพระนารายณ์ และได้บันทึกประวัติครอบครัวของนางไว้ค่อนข้างละเอียด ซึ่งเนื้อหาส่วนนี้ตัวเดอ แบซอ้างว่าได้ฟังมาจากปากคำของ ‘ย่า’* ของท้าวทองกีบม้าเองโดยนางยังมีชีวิตอยู่ในตอนที่เขาอยู่ในเมืองไทย คือราว ค.ศ.1688 (พ.ศ. 2231) ช่วงที่สมเด็จพระเพทราชาก่อการรัฐประหารสมเด็จพระนารายณ์

ในที่นี้จะลองพิจารณาตามเนื้อหาที่ย่าของมารีเล่าให้บาทหลวงเดอ แบสฟังเป็นหลัก ส่วนเนื้อหาจะจริงหรือไม่จริงยังไงค่อยว่ากันอีกทีหนึ่งครับ

*สันต์ ท. โกมลบุตร ผู้แปลจดหมายเหตุของเดอ แบส แปลผิดเป็นยาย ทั้งที่เนื้อความเป็นย่าชัดเจน ทำให้ลำดับสายตระกูลของนางผิดเพี้ยนไปเมื่อนำข้อความไปอ้างอิงหลายๆต่อ ดังพบในผังตระกูลในวิกิพิเดียหรือในนิยายบุพเพสันนิวาสของรอมแพงเป็นต้นครับ