ผมอยากเขียนกระทู้นี้มานานแล้วครับ แต่กล้าๆ กลัวๆ จดๆ จ้องๆ มาหลายเพลา ไม่ลงมือเสียที เพราะกลัวสมาชิกพันทิปจะรำคาญ ว่าผมมาพูดเรื่องวิชาการในโต๊ะกีฬา ดูผิดที่ผิดทางไปหน่อยหรือเปล่า แต่หลังจากที่ติดตามกระทู้ในห้องศุภฯนี่มาได้ระยะหนึ่ง ผมก็เชื่อมั่นว่าสมาชิกพันทิปในห้องนี้จำนวนมากเปิดกว้างรับฟังความเห็นของผู้อื่นและสุภาพพอสมควร ผมจึงค่อยคลายใจ คิดว่าได้ฤกษ์ลงมือทำตามที่คิดเสียทีครับ

อย่างที่ขึ้นหัวเรื่องไว้ ผมเห็นการทับศัพท์ชื่อเฉพาะที่มาจากภาษาฝรั่งเศสหลายชื่อที่ใช้ในสื่อทั้งหลายแล้ว หลายชื่อขัดตาผมเหลือเกินครับ เพราะไม่ตรงกับการออกเสียงในแบบฝรั่งเศส จึงอยากรบกวนขอให้เพื่อนๆ ในพันทิปที่ได้อ่านเรื่องนี้แล้ว ช่วยกันรณรงค์ขอให้กลับมาใช้ให้ถูกต้องด้วยน่ะครับ

เรื่องแรก เรื่องการทับศัพท์ตัว r
ตัว r ในภาษาฝรั่งเศส (สำเนียงกลางหรือสำเนียงปารีส) เป็นอักษรที่ใช้แทนเสียงที่ไม่มีในภาษาไทยครับ เป็นเสียงที่มีกำเนิดที่บริเวณลิ้นไก่ ลมจากปอดพ่นออกมาแล้วทำให้ลิ้นไก่สั่น เป็นเสียงที่ออกยากสำหรับคนไทย เพราะในภาษาไทย เราแทบไม่ใช้อวัยวะส่วนนั้นในการออกเสียงพยัญชนะเลย เวลาทับศัพท์คำที่เขียนด้วยตัว r อักษรไทยที่ใกล้เคียงที่สุดคือ ร เรือ เพราะเป็นเสียงที่สั่นเหมือนกัน อย่างที่เราเขียนทับศัพท์ Paris ว่าปารีส แต่ปัจจุบัน ผมเห็นหลายแห่งเขียนทับศัพท์ตัว r โดยการเติม ก ไก่ ลงไปด้วย เสมือนหนึ่งว่า ก ไก่ เป็นตัวสะกด ดังเช่น Marseille เขียนเป็น มาร์กแซย หรือ Bordeaux เขียนเป็น บอร์กโดซ์ ซึ่งไม่ถูกต้องเพราะเสียงตัว r นั้นไม่มีลักษณะใกล้เคียงกับเสียง ก ในภาษาไทยเลย เพียงแต่ฐานที่เกิดเสียง ก กับเสียง r นั้น ใกล้เคียงกันมาก (เสียง ก ในภาษาไทยเกิดที่เพดานอ่อนครับ) เวลาฟังเร็วๆ จึงฟังเสมือนว่าหลังเสียง r ภาษาฝรั่งเศสมีเสียง ก ตามมาด้วย เข้าใจว่าการเขียนทับศัพท์ผิดแบบนี้เกิดจากสื่อที่เสนอข่าวทางกีฬา เพราะจะเห็นเขียนแบบนี้เฉพาะในเมือง ทีม หรือคนที่เกี่ยวข้องกับการกีฬา อย่าง Paris Saint-Germain, Marseille, Bordeaux หรือ Marcel (Desailly) ไม่เคยเห็นในชื่ออื่นๆ อย่าง Versailles (แวร์ซายส์) หรือ (Jean) Dujardin (ดูฌาร์แดง) ซึ่งทั้งสี่ชื่อนี้ถ้าจะทับศัพท์ให้ถูกต้องอย่างที่ควรจะเป็น ก็ต้องเป็น ปารีสแซงต์แฌร์แมง มาร์แซย บอร์โดซ์และ มาร์แซล มิพักต้องกังวลว่าจะออกเสียงได้ไม่ใกล้เคียง เรื่องนั้นคงต้องยอมปล่อยไป เพราะเราคงออกให้เหมือนเจ้าของภาษาเป๊ะ คงเป็นไปไม่ได้ นอกจากจะฝึกฝนมาจากการเรียนในห้องเรียน

อ้อ นึกขึ้นมาได้อีกชื่อหนึ่งครับ แล้วก็กำลังมาแรงด้วย เพราะน่าจะติดทีมชาติไปบราซิลแน่นอน แล้วเราคงได้ยินชื่อเขาอีกบ่อยๆ เขาคือ Thibaut Courtois เวลาเขียนทับศัพท์ ก็ควรจะเขียนเป็น ตีโบต์ กูร์ตัวส์ นะครับ (หรือจะเขียนแค่ ตีโบ กูร์ตัว ก็ยังได้ เพราะเสียงตัว t ในชื่อหน้า กับเสียงตัว s ในนามสกุลยังไงๆ ก็ไม่ออกเสียงอยู่แล้วครับ)

เรื่องที่สอง คือชื่อของนักเตะเชื้อสายอาหรับ (โมร็อกโก) ที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสอย่าง Marouane Chamakh และ Marouane Fellaini คนแรกเกิดในฝรั่งเศส คนที่สองเกิดในเบลเยียมที่ใช้ภาษาฝรั่งเศส สองคนนี้เรามักจะเห็นตามหน้าหนังสือพิมพ์เรียกว่า มารูยาน ซึ่งผิด เพราะว่าชื่อ Marouane นี้ เวลาอ่านจะอ่านแยกเป็นสองพยางค์เท่านั้น เป็น Mar-ouane (ตัว r ถือเป็นตัวสะกดของสระ a ในพยางค์แรก) ตามกฎการอ่านคำในภาษาฝรั่งเศส ตัว ou ถ้าอยู่หน้าสระ (ในที่นี้คือสระ a) จะออกเสียงเป็นเสียง w หรือเสียง ว แหวน ในภาษาไทยเรานี่เอง เพราะฉะนั้น ชื่อ Marouane จึงอ่านได้เป็น มาร์วาน อันที่จริง ชื่อ Marouane นี้เป็นการเขียนชื่ออาหรับโดยใช้อักขรวิธีแบบฝรั่งเศส ถ้าเขียนเป็นอังกฤษ ก็จะตรงกับชื่อ Marwan ซึ่งเป็นชื่อที่แพร่หลายในหมู่ชายชาวอาหรับทั่วไปนั่นเอง (ในภาพยนตร์เรื่อง Body of Lies ก็มีตัวละครตัวหนึ่งชื่อ Marwan)

นี่คือตัวอย่างชื่อภาษาฝรั่งเศสที่มีปัญหาในการทับศัพท์ที่ผมพอจะนึกออกและเห็นอยู่เป็นประจำในขณะนี้ ถ้าได้พบเจออีก ผมจะนำมาบอกกล่าวเพิ่มเติมอีกนะครับ (ถ้าเพื่อนๆ ในพันทิปยังสนใจกันอยู่) และอยากรบกวนให้เพื่อนๆชาวพันทิปที่น่ารักทั้งหลายช่วยบอกต่อๆกันไปเพื่อให้ผู้อ่านชาวไทยได้รับรู้ข้อมูลที่ถูกต้อง ไม่ให้ใช้กันผิดๆ ต่อๆ กันไปครับ ขอบคุณเพื่อนๆ ทุกคนมากครับ