พระพุทธพจน์
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว พระยายมได้มีความดำริอย่างนี้ว่า
พ่อเจ้าประคุณเอ๋ย เป็นอันว่า เหล่าสัตว์ที่ทำกรรมลามกไว้ในโลก
ย่อมถูกนายนิรยบาลลงกรรมกรณ์ ต่างชนิดเห็นปานนี้
โอหนอ ขอเราพึงได้ความเป็นมนุษย์
ขอพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธพึงเสด็จอุบัติในโลก
ขอเราพึงได้นั่งใกล้พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น
ขอพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นพึงทรงแสดงธรรมแก่เรา
และขอเราพึงรู้ทั่วถึงธรรมของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นเถิด ฯ
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็เรื่องนั้น เรามิได้ฟังต่อสมณะหรือพราหมณ์อื่นๆ
แล้วจึงบอก ก็แล เราบอกเรื่องที่รู้เอง เห็นเอง ปรากฏเองทั้งนั้น ฯ
เทวทูตสูตร
เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๔ บรรทัดที่ ๖๗๕๐ - ๗๐๓๐. หน้าที่ ๒๘๕ - ๒๙๖.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=14&A=6750&Z=7030&pagebreak=0
ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=504
หลายคนคงมีความตั้งใจ คล้ายกับความดำริของพระยายม ดังในเทวทูตสูตร
เรื่องที่ควรคำนึงถึงด้วยอีกประการหนึ่งก็คือ
ความไม่มัวเมาในชาติกำเนิด
ยิ่งในเวลาที่โลกว่างจากพระศาสนา ต้องพึ่งตัวเองให้มาก จะหวังพึ่งให้มีคนมาตักเตือนมากไม่ได้
บางพระชาติ พระโพธิสัตว์ได้กำเนิดมนุษย์ บวชเป็นดาบสแล้วก็ยังหมกหมุ่นในอกุศลธรรม คือ
มานะ
ถือตัวว่า เกิดในตระกูลสูง (พราหมณ์) มัวเมาว่า ตนประเสริฐด้วยชาติกำเนิด ทำให้สมณธรรมไม่เจริญ
คราวนั้น พระปัจเจกพุทธเจ้าทรงทราบว่า นี้เป็นพระโพธิสัตว์
พระโพธิสัตว์นี้มัวเมาในชาติกำเนิด ก็ทรงมาตักเตือน
พระโพธิสัตว์ก็ถือตัวอยู่อย่างนั้น
เมื่อพระปัจเจกพุทธเจ้าทรงเตือนแล้ว ก็ไม่รับฟัง ไม่เชื่อฟัง พระปัจเจกพุทธเจ้าก็เสด็จไป ด้วยการเหาะข้ามศีรษะของ
พระโพธิสัตว์ เป็นนัยว่า
ท่านผู้มีชาติกำเนิดสูง เราเหาะข้ามศีรษะของท่าน ประหนึ่งว่าโปรยฝุ่นจากฝ่าเท้าของเราลงบนศีรษะของท่าน
ชาติกำเนิดของท่านที่ถือว่าดีหนักหนา ชาติกำเนิดของท่านจะทำอะไรได้
พระโพธิสัตว์นั้น พอพระปัจเจกพุทธเจ้าเสด็จไปแล้ว จึงสำนึกได้
ปัญจุโปสถิกชาดก
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1951
ความดำริของพระยายม
พระพุทธพจน์
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว พระยายมได้มีความดำริอย่างนี้ว่า
พ่อเจ้าประคุณเอ๋ย เป็นอันว่า เหล่าสัตว์ที่ทำกรรมลามกไว้ในโลก
ย่อมถูกนายนิรยบาลลงกรรมกรณ์ ต่างชนิดเห็นปานนี้
โอหนอ ขอเราพึงได้ความเป็นมนุษย์
ขอพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธพึงเสด็จอุบัติในโลก
ขอเราพึงได้นั่งใกล้พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น
ขอพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นพึงทรงแสดงธรรมแก่เรา
และขอเราพึงรู้ทั่วถึงธรรมของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นเถิด ฯ
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็เรื่องนั้น เรามิได้ฟังต่อสมณะหรือพราหมณ์อื่นๆ
แล้วจึงบอก ก็แล เราบอกเรื่องที่รู้เอง เห็นเอง ปรากฏเองทั้งนั้น ฯ
เทวทูตสูตร
เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๔ บรรทัดที่ ๖๗๕๐ - ๗๐๓๐. หน้าที่ ๒๘๕ - ๒๙๖.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=14&A=6750&Z=7030&pagebreak=0
ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=504
หลายคนคงมีความตั้งใจ คล้ายกับความดำริของพระยายม ดังในเทวทูตสูตร
เรื่องที่ควรคำนึงถึงด้วยอีกประการหนึ่งก็คือ ความไม่มัวเมาในชาติกำเนิด
ยิ่งในเวลาที่โลกว่างจากพระศาสนา ต้องพึ่งตัวเองให้มาก จะหวังพึ่งให้มีคนมาตักเตือนมากไม่ได้
บางพระชาติ พระโพธิสัตว์ได้กำเนิดมนุษย์ บวชเป็นดาบสแล้วก็ยังหมกหมุ่นในอกุศลธรรม คือ มานะ
ถือตัวว่า เกิดในตระกูลสูง (พราหมณ์) มัวเมาว่า ตนประเสริฐด้วยชาติกำเนิด ทำให้สมณธรรมไม่เจริญ
คราวนั้น พระปัจเจกพุทธเจ้าทรงทราบว่า นี้เป็นพระโพธิสัตว์
พระโพธิสัตว์นี้มัวเมาในชาติกำเนิด ก็ทรงมาตักเตือน
พระโพธิสัตว์ก็ถือตัวอยู่อย่างนั้น
เมื่อพระปัจเจกพุทธเจ้าทรงเตือนแล้ว ก็ไม่รับฟัง ไม่เชื่อฟัง พระปัจเจกพุทธเจ้าก็เสด็จไป ด้วยการเหาะข้ามศีรษะของ
พระโพธิสัตว์ เป็นนัยว่า
ท่านผู้มีชาติกำเนิดสูง เราเหาะข้ามศีรษะของท่าน ประหนึ่งว่าโปรยฝุ่นจากฝ่าเท้าของเราลงบนศีรษะของท่าน
ชาติกำเนิดของท่านที่ถือว่าดีหนักหนา ชาติกำเนิดของท่านจะทำอะไรได้
พระโพธิสัตว์นั้น พอพระปัจเจกพุทธเจ้าเสด็จไปแล้ว จึงสำนึกได้
ปัญจุโปสถิกชาดก
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1951