มันอยู่ที่คน และวัฒนธรรมพื้นบ้านครับ

ผมเป็นคนไต้ครับ ขอพูดถึงภาคตัวเองแบบที่ผมเข้าใจนะครับ (บ้านเกิดผมอยู่ชุมพร แต่ชีวิตผมเดินหางไปอยู่หลายภาคครับ)

โดยพื้นเพคนทางไต้ถ้าดูเผินๆ จะเป็นคนที่เหมือนอยู่ใครอยู่มัน เพราะลักษณะของการสร้างบ้านจะสร้างอันอยู่บ้านใครบ้านมัน สวนใครสวนมัน บ้านแต่ละหลัง อยู่ห่างกันมาก ไม่ค่อยมีใครตั้งบ้านอยู่ไกล้กัน ส่วนหนึ่งเป็นเพราะคนทางไต้ นิยมความเป็นส่วนตัวครับ แล้ววัฒนธรรมบางอย่างก็ค่อนข้างปิดอยู่ในครัวเรือน อย่างเช่นตอนสมัยเด็กๆ ผมยังเห็นแนวความคิดเรื่องการแบ่งแยกฐานะในบ้านอยู่ อย่างเช่นการทำกับข้าวก็ต้องจัดสำรับให้กับคนเป็นพ่อกินก่อน ลูกๆจะไม่เล่นกับพ่อแบบเพื่อนเล่น แต่ให้ความเคารพพ่อเหมือนเป็นเจ้านายคนหนึ่งที่มียศฐาสูงกว่า แต่รูปแบบการใช้ชีวิต หรือการวางตัวแบบนั้นก็เริ่มเสื่อมหายไปในช่วงที่ผมเป็ฯเด็กนั่นแหละครับ แต่ถ้าสืบย้อนกลับไปก็จะเจอรูปแบบๆนั้นอยู่  

คนไต้จะสอนคนในครอบครัวถึงความซื่อสัตย์ค่อนข้างมาก และการไม่รบกวนผู้อื่น เช่นการไปนอนบ้านเพื่อน ทางไต้สมัยผมเป็นเด็ก (2534) ยังถือเป็ฯเรื่องที่เป็นการ"รบกวนบ้านคนอื่น" พ่อแม่จะตำหนิลูกหลานว่า "เราเป็นใคร ไปอยู่กินบ้านคนอื่น" ด้วยเหตุผลของการที่บ้านคนแต่ละหลังมันอยู่ไกลกันมาก ไม่ได้สร้างหมู่บ้านหรือจับกลุ่มอยู่กันกระจุกเป็นกลุ่มๆ จึงเกิดความรู้สึกว่า เราไม่รู้จักเขามากนัก จึงต้องเกรงใจคนอื่นเวลาไปอยู่บ้านคนอื่นไปโดยปริยายครับ ผมเองตอนเป็นเด็กก็รู้สึกเช่นนั้น รู้สึกว่าคนอื่นๆที่ไม่ใช่คนในครอบครัวมันแปลกแยก เป็นคนแปลกหน้า ถึงขนาดว่า ถ้าคนแปลกหน้ามาบ้านหรือผ่านหน้าบ้าน ผมจะเกิดการตื่นตัวว่าเขาเป็นมิตหรือศัจตรู แต่โลกมันก็ค่อยๆแคบลงเมื่อเริ่มโตขึ้น มิตรภาพของการมีเพื่อนเกิดขึ้นเมื่อเราเริ่มโต ด้วยความที่ว่า คนที่เข้ากับเราได้มันหายาก คนไต้จึงใส่ใจเรื่องมิตรภาพที่ได้มาสูงครับ มันสูง เพราะมีบริบทที่มากันแบบนั้น มันเกิดขึ้นเองครับ เช่นเดียวกันกับเรื่องความรัก ด้วยการที่ว่า คนมันจะเจอกันมันค่อนข้างลำบาก พอได้มา จึงต้องดูแลกันไปนานๆ

แต่ โลกปัจจุบัญนี้แคบลงครับ ทุกคนที่เกิดมาต้องไปโรงเรียน การปิดกั้นตัวเองแบบคนที่มีอายุเกิน30ก็เปลี่ยนไป คนยุคใหม่เข้าถึงกันง่ายขึ้น อินเตอร์เน็ตทำให้เด็กรุ่นใหม่พยายามฉีกตัวเองออกมาจากวัฒนธรรมเดิมๆ เพราะคิดว่ามันดูแปลกแยกกว่าคนที่มีวัฒนธรรมเดิมๆ แล้วก็เกิดการเลียนแบบคนฮ๊อตในหมู่เพื่อนๆ รูปแบบจึงเปลี่ยนไปครับ ปัจจุบัญ คนไต้จะดูเป็นคนที่เข้ากับคนอื่นได้ง่ายขึ้นกว่าแต่ก่อน แต่คนไต้ก็ยังมีโลกส่วนตัวของครอบครัวนั้นๆอยู่มาก มาถึงตรงนี้ คนก็แยกออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งคือคนที่ยังอยู่ในบริบทของสังคมที่มีความสบายใจในอนาเขต และโลกของตัวเองที่ตัวเองถนัดอยู่ อีกส่วนหนึ่งก็คือ กลุ่มคนที่เข้ากับคนทั่วไปได้เยอะ
รสนิยมฟังเพลงของคนไต้จึงเป็นเพลงเพื่อชีวิตซ่ะมากกว่า

ส่วนภาคอื่นผมไม่ขอพาดพิงครับ น่ารักกันทุกภาคครับ แค่หัวใจเราเปิดรับการเป็นสิ่งที่เขาเป็นแบบนั้นได้หรือเปล่าเท่านั้น แต่พวกถ่อยเถื่อนเมา แล้วไม่ห้ามใจ พูดโม้อะไรออกไปแล้วก็อยากโชว์เก๋าให้เพื่อนรู้สึกว่าตัวกรูนั้นเท่ มีอยู่ทุกที่ แค่ว่าที่ไหนจะลามปามได้มากกว่ากันแค่นั้นเอง ส่วนคนไต้ผมว่าเป็นคนเหงียมๆ มากกว่าจะโม้นะครับ แต่คนไต้ก็มีคนไต้แบบสังคมเมือง ลูกหลานชาวจีนอพยพ หรือปัจจุบัญ คนไต้แบบที่เป็นคนอีสานอพยบไปสร้างหมูบ้านอยู่ แล้วตั้งชื่อหมูบ้านเป็นชื่ออำเภอหรือจังหวัดที่เขาอพยพกันมาก็มีไม่น้อย (เช่นหมู่บ้านสันกำแพง หมูบ้านสารคาม หมูบ้านร้อยเอ็ด) แต่สุดท้ายลูกหลานพวกเขาก็ต้องเข้าไปเรียนในเมือง และเรียนรู้วัฒนธรรมหรือสังคมรอบข้างจนติดนิสัย หรือแนวคิดของสังคมส่วนมากกลับไปฝังเด็กๆเหล่านั้นให้มีแนวคิดแบบคนในพื้นที่นั้นๆครับ