ส่วนใหญ่เราชาวพุทธมักจะไม่ค่อยเข้าใจคำว่า ถวายสังฆทาน กันนะครับ

มีหลายคนที่ผมรู้จัก บางคนพอ หมอดู ร่างทรง แนะให้ไปถวายสังฆทาน ภาพแรกที่ลอยขึ้นมานั่นก็คือ ถังเหลือง ที่เขาทำสำเร็จรูปแล้ว ส่วนใหญ่พระที่ผมรู้จักกัน ท่านจะแนะนำให้ห่อเอง เพราะบางทีแกะดูแล้ว ท่านใช้อะไรไม่ได้เลย ราคาแพงกว่าด้วย หากเราซื้อมาห่อเองของใหม่กว่า คุณภาพดีกว่า

ในความเป็นจริง คำว่า สังฆทาน แบ่งออกเป็นคำสองคำ ก็คือ สังฆ และ ทาน

แปลแล้วมีใจความว่า การถวายเพื่อเป็นประโยชน์แก่หมู่สงฆ์ หรือถวายเอาไว้สำหรับหมู่สงฆ์ หรือถวายเอาไว้ให้เป็นสมบัติของวัด หรือสาธารณะ(ของวัด) โดยไม่ได้เจาะจงว่าจะเป็นของบุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือจะแปลว่าถวายของที่เหมาะสมแก่สมณบริโภคแก่หมู่สงฆ์(พระ)ก็ได้

ดังนั้นคำว่า สังฆทาน จึงไม่ใช่หมายถึงตัววัตถุ สิ่งของที่จะนำเอาไปถวายพระ แต่หมายถึงตัวบุคคล หมายถึงพระ องค์ประกอบของพระที่จะรับมากกว่า เพราะส่วนใหญ่ของที่เราจะเอาไปถวายพระ ก็คือของที่มันเหมาะแก่สมณบริโภคอยู่แล้ว

หากหมายถึงวัตถุ ส่วนใหญ่เราจะเรียกว่า เครื่องไทยทาน หรือจตุปัจจัยไทยทาน

บางคนอยากถวายสังฆทาน แต่ต้องถวายกับเจ้าอาวาสเท่านั้น (มันจะเป็นสังฆทานได้อย่างไร) ในเมื่อคุณเจาะจงตัวบุคคลแล้ว

การถวายสังฆทาน จะถวายกี่รูปก็ได้ หากใจเราตั้งใจที่จะถวายเป็นสังฆทาน
หลายครั้งที่ผมมักจะไปนิมนต์พระ ให้มารับสังฆทานที่บ้าน
ไม่ว่าทางวัดจะส่งเณรหรือพระมา ผมถือว่าท่านมาเป็นตัวแทนของสงฆ์ (ทางวัด)

บางคนไม่ค่อยพอใจหากมีเณรมารับ
บางคนอยากได้พระมีอายุ
บางคนอยากได้พระหนุ่ม

สรุปแล้ว ทาน ที่เราถวาย จะเป็นสังฆทาน หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับความตั้งใจมากกว่า อยากถวายสังฆทาน แต่เจาะจงตัวบุคคล ก็จะกลายเป็นทานเจาะจง
หากทานไม่เจาะจง เรียกว่า สังฆทาน

ทำไมพระพุทธเจ้าจึงทรงยกย่องสังฆทานว่ามีผลมาก
เพระสังฆทานสามารถดำรงซึ่งพระศาสนาไว้ได้ คือบำรุงพระสงฆ์ คือส่วนรวมนั่นเอง ที่ผมเข้าใจมา มันคือสังฆทานที่แท้จริงใช่หรือเปล่า

รบกวนท่านผู้รู้ ช่วยแนะนำหรือเพิ่มเติมด้วยครับ