ในชีวิตผมผ่านผู้คนมามากมาย ได้เห็นทั้งคนที่ฉลาดสุดๆ และโง่สุดๆ
โดยปกติจะดูคนใหนฉลาดหรือคนใหนโง่ มันจะดูแค่ผิวเผินไม่ได้

คนโง่ ก็มีอยู่หลายแบบ มีที่โง่แล้วรู้ตัวเอง ขยันหาความรู้เพิ่มเติม
เพื่อวันหนึ่งความโง่นั้นจะได้หายไป

คนโง่ที่รู้ตัวเอง แต่ก็ไม่ได้ทำอะไรให้ตัวเองฉลาดขึ้น อาจด้วยสภาวะแวดล้อม
ที่เป็นอยู่มันก็ดีอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องไปดิ้นรนอะไร

สองประเภทข้างบนนี้ไม่มีพิษมีภัยอะไร
เพราะโดยส่วนตัวของเขาหล่านั้นไม่ได้มีความคิดที่จะไปในทางลบหรือบวกจนเกินไป

คนโง่ที่ต้องระวังคือ คนโง่ที่ชอบอวดฉลาด
คนประเภทนี้ถ้ามองผิวเผิน จะดูดี ดูฉลาดมาก พูดจาดี ฉะฉาน
ไม่ว่าคุณจะพูดเรื่องอะไรเขาจะทำประหนึ่งว่ารู้ดีที่สุด
คนประเภทนี้ยังชอบดูถูกทับถมคนอื่น ก็เพียงเพื่อทำให้ตนเองดูดีกว่า
โดยพื้นฐานคนเหล่านี้จะไม่ค่อยมีความรู้แต่มีดีที่ขยัน และยังชอบเข้าสังคม
เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับตัวเอง

ปัญหามันอยู่ที่ว่า "โง่ อวดฉลาด แถม ขยัน" มันช่วยอะไรไม่ได้

เพราะเนื่องจากตรรกะทางความคิดที่ไม่ถูกต้อง
ไปบวกกับความขยันที่มีอยู่ บางครั้งก็ทำให้เกิดหายนะย่อมๆได้เหมือนกัน

ดังนั้นคนโง่ที่เราควรอยู่ห่างๆคือ "โง่แล้วอวดฉลาด"

ผมเคยเห็นหลายบริษัทที่หลงรับคนแบบนี้เข้าทำงาน
เดือนแรก ทำว่าเป็นเดือนแห่งการปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานแบบเดิมที่คนเก่าทำใว้
เดือนที่สอง ทำว่าเริ่มต้นงานใหม่ตามแนวของตัวเอง
เดือนที่สามเป็นต้นไป งานเริ่มนิ่ง เพราะที่จริงแล้วไม่ได้มีความรู้อะไรเลย ที่มี action ก็จำเขามาทั้งนั้น
กว่าคุณจะรู้ว่าคนคนนี้ไม่ใช่ของจริง บริษัทก็เสียเวลาไปสามเดือน

ส่วนคนฉลาด ก็มีอยู่หลายแบบ มีทั้งฉลาดแบบไฮเปอร์ คิดปุ๊บทำปั๊บ
คนฉลาดแบบมีหลักการ พูดจาดี มีหลักกการ จะทำอะไรก็ต้องไตร่ตรองเสียก่อน

คนฉลาดที่อยากพูดถึงคือ คนฉลาดและรู้จักกาละเทสะ
รู้ว่าเวลาใหนควรทำอะไร แสดงออกอย่างไร
เวลาใหนควรพูดเวลาใหนควรเงียบ

อย่างเช่นเมื่อต้องทำงาน ก็ไม่ควรจะมาพล่ามให้เสียเวลา
หรือเมื่อต้องแสดงความคิดเห็น ก็แสดงแค่พอสมแก่เหตุ

ไม่ใช่ว่าคนฉลาดจะเป็นคนดีเสียทุกคน แต่อย่างน้อยคนที่ฉลาด
ก็ทำอะไรที่มีการไตร่ตรองที่ดี ทำเพราะมันเป็นความสามารถที่มี
ทำเพราะเคยมีประสบการณ์มาก่อน ทำเพราะมีความรู้ในสิ่งที่ต้องทำ

เมื่อมันไม่เป็นผล คนฉลาดก็ยังสามารถหาวิธีที่แก้ไขได้ เพราะมีความรู้ความเข้าใจ

ไม่ใช่ทำเพราะอยากเป็นคนฉลาด เมื่อพลาดพลั้งก็แก้ไขไม่ได้เพราะไม่มีความรู้
จะไปขอให้คนอื่นช่วย ก็กลัวว่าเขาจะรู้ว่าที่จริงนั้น "โง่ แต่มาอวดฉลาด"

โดยปกติ คนที่ฉลาดพอจะไม่ซี๊ซั๊วด่าคนอื่นว่าโง่ถ้าไม่จำเป็น เพราะเป็นมารยาทที่พึงมี
หรือถ้าจะด่าว่าคนอื่นโง่มันก็ต้องมีวิธีที่ถูกต้องมาบอกเขา ถ้าเราคิดว่าที่เขาทำนั้นมันผิด
อย่างเช่น พ่อสอนลูก แล้วไม่จำ ก็พูดพอประมาณว่า เจ้าช่างโง่นัก แล้วก็จะสอนต่อ

ดังนั้นลองหยุดดูตัวเองนะครับ ว่าที่ด่าคนนั้นคนนี้ว่าโง่
ที่จริงเราด่าเพราะเราฉลาดกว่าจริงๆ
หรือด่าเพื่อให้ตัวเองดูดีเท่านั้น