ยุงเป็นศัตรูตัวจิ๋วดึกดำบรรพ์ของมนุษย์ที่นอกจากจะสร้างความรำคาญ ความคัน ความมันในการเกา
แต่ก็เป็นพาหะโรคร้ายหลายชนิด เช่น ไข้เลือดออก ไข้มาเลเรีย ไข้ชิคุนกุนยา ไข้เหลือง เท้าช้าง สารพัด
หลายๆ คนคงเคยบ่นกับตัวเองหรือเพื่อนที่นั่งคุยกันอยู่ว่า เอ๊ะทำไมยุงถึงกัดฉันคนเดียวไม่เห็นกัดเธอเลย สงสัยเลือดฉันคงหวาน
คุณไม่ได้โดดเดี่ยว เพราะพบว่ามีคนประมาณ 20% ที่ดูเหมือนจะมีเลือดหอมหวานสำหรับยุงมากกว่าคนทั่วไป และปัจจัยต่อไปนี้ที่อาจทำให้เลือดของคุณเป็นที่โปรดปรานสำหรับเจ้ายุง
1. กรุ๊ปเลือด
- แน่นอนยุง(ตัวเมีย) มันมากัดเราไม่ใช่เพื่ออาหารนะแต่มันเอาโปรตีนในเลือดเราไปสร้างไข่ ทีนี้มันคงมีโปรตีนบางชนิดที่มันโปรดปรานเป็นพิเศษ พบว่าคนกรุ๊ปเลือด "O" จะถูกกัดมากกว่าคนกรุ๊ป "A" สองเท่า ส่วนกรุ๊ป "B" จะอยู่ตรงกลาง นอกจากนี้พบว่ามีคนประมาณ 85% ที่ร่างกายจะหลั่งสารบางชนิดที่บ่งบอกกรุ๊ปเลือดของตัวเองออกมาทางผิวหนังด้วย เหมือนบอกยี่ห้อให้ยุงรู้งั้นแหละ
2. คาร์บอนไดออกไซด์
- อย่างที่รู้กัน เจ้ายุงมันมีเรดาห์ที่เรียกว่า Maxillary pulp แสกนระดับคาร์บอนไดออกไซด์ที่ออกจากลมหายใจ โดยมันสามารถจับสัญญาณได้ไกลถึง 164 ฟุต (เกือบ 50 เมตรแหนะ) ดังนั้นใครที่ตัวใหญ่ (ไม่รู้รวมจมูกบานด้วยรึเปล่านะ) ก็ปล่อยก๊าซล่อยุงออกมามาก เค้าบอกเด็กโดนกัดน้อยกว่าอ่ะ
3. ออกกำลังกายและเมตาบอลิซึม
- เจ้ายุงนี่นอกจากจะดมคาร์บอนไดออกไซด์ แล้วมันยังดม กรดแลกติก ยูริก แอมโมเนีย หรือสารคัดหลั่งจากเหงื่ออื่นๆ (มันไม่มึนบ้างเหรอเนี่ย) รวมถึงแสกนความร้อนจากร่างกายอีก (นี่มันอสุรกาย Predators ชัดๆ ถ้าทาโคลนรอบตัวแบบอาโนลด์ ชวาซนเกอร์จะหลบยุงได้ไม๊
) ทีนี้การหลั่งสารพวกนี้ในแต่ละคนก็มากน้อยไม่เหมือนกัน จึงทำให้บางคนดูจะล่อยุงได้มากกว่าคนอื่น
4. แบคทีเรียที่ผิวหนัง
คนเราจะมีแบคทีเรียเจ้าถิ่นหลากหลายชนิดอาศัยอยู่บนผิวหนัง (normal flora) ซึ่งก็มีส่วนในการผลิตกลิ่นที่ยุงสามารถดมได้ แต่ละคนก็จะมีสัดส่วนของชนิดแบคทีเรียบนผิวหนังแตกต่างกันไป เช่นงานวิจัยนึงพบว่า แบคทีเรีย Staphylococus epidermidis จะผลิตกล่ินที่ยุงชอบแต่ Pseudomonas aeruginosa จะตรงข้าม อันนี้ถ้าเราต่อยอดได้ก็คงจะค้นพบวิธีสร้างยากันยุงชนิดใหม่ มีเรื่องน่าแปลกอีกอย่างคือ ยุงบางประเภทชอบแบคทีเรียที่เท้าเป็นพิเศษเลยชอบกัดแถวนั้นโดนเฉพาะคนที่มีกลิ่นเท้า แต่ก็มีบางพันธุ์ที่ชอบกัดหัว กัดคอ กัดไหล่ เพราะชอบกลิ่นแถวนั้นมากกว่า
5. เบียร์ (แอลฮอล์)
นักวิจัยญี่ปุ่นให้อาสาสมัครลองซดเบียร์ประมาณขวดเล็ก ปรากฏว่าหลังซดเบียร์เข้าไปยุงจะเข้ามาหามากขึ้น เขาสรุปว่ามันไม่เกี่ยวกับปริมาณแอลกฮอล์ที่ออกมาในเหงื่อหรืออุณภูมิร่างกายที่เพิ่มขึ้นนะ แต่ก็ไม่รู้ทำไมยุงมันชอบคอเหล้าเป็นพิเศษ คราวหลังนอกจากไปสั่งน้ำแข็งโซดาแล้ว อย่าลืมขอ กย.15 จากน้องเชียร์เบียร์ด้วยนะครับ สำหรับยี่ห้อเบียร์อันนี้ไม่รู้ว่าเกี่ยวรึเปล่านะครับ เพราะรู้สึกกินไฮนาเก้นจะโดนกัดน้อยกว่าช้าง (ปล.ไฮนาเก้นกินในห้องแอร์ ช้างกินร้านข้างทาง
)
6. การตั้งครรภ์
หลายงานวิจัยระบุว่าคุณแม่ที่ตั้งครรภ์จะดึงดูดยุงมากกว่าคนทั่วไปถึงสองเท่า ซึ่งอาจจะเกี่ยวกับเหตุผลที่ว่า ลมหายใจคุณแม่มีคาร์บอนไดออกไซด์ มากกว่าปกติถึง 21% แถมอุณหภูมิร่างกายคุณแม่จะสูงกว่าคนปกติประมาณ 1.26 องศาฟาเรนไฮต์ด้วย
7. สีของเสื้อผ้า
ยุงนี่เวลามันหาเหยื่อนอกจากจะใช้สัมผัสการดมกลิ่นแล้ว บางส่วนมันใช้การมองเห็นด้วย สำหรับสีเสื้อที่เจ้ายุงมันเห็นชัด คือ สีดำ สีน้ำเงินเข้ม สีแดง เพราะฉะนั้นเวลาไปดริ้งก็ใส่เสื้อสีเดียวกันทั้งโต๊ะนะครับ (เอิ่มแต่เวลาไปชุมนุมเลือกสีเสื้อดีๆนะคร้าบ ล้อเล่นครับ
)
8. พันธุกรรม
จากหลายเหตุผลข้างบน นักวิจัยเขาบอกว่าเป็นผลจากพันธุกรรมประมาณ 85% ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกรุ๊ปเลือด อัตราเมตาบอลิซึม กลิ่นตัว ฯลฯ เคยมีคนลองเอาฝาแฝดมาเทียบกันปรากว่ามีความดึงดูดสำหรับยุงพอๆกัน ใครมีพี่น้องฝาแฝดรบกวนเสียสละไปนั่งทดลองให้ยุงกัดแล้วมาบอกหน่อยครับ
9. ยากันยุงธรรมชาติส่วนบุคคล
ไม่น่าเชื่อว่ากลิ่นตัวของคนเรานี่มาจากสารเคมีกว่า 300-400 ชนิดเลยทีเดียว นักวิจัยสงสัยว่าทำไมคนบางคนถึงเป็นที่รังเกียจของเหล่ายุง (ควรดีใจนะ) จริงๆแล้วคนเราทุกคนก็มีสารที่ยุงมันชอบ แต่เป็นไปได้ว่าคนที่ยุงไม่ชอบ อาจมีสารบางชนิดที่ไปบดบังกลิ่นที่ยุงชอบ ทำให้เจ้ายุงมันงง (งงกันไม๊ครับ) หากพบความลับข้อนี้อาจนำไปสู่การสร้างยากันยุงชนิดใหม่เลยนั่น งานวิจัยพวกนี้ยังไม่เปิดเผยเพราะเป็นความลับของบริษัทยากันยุง
บทสรุป ลองไปทำการทดลองด้วยตัวเองดู คนกรุ๊ปเลือด O เพิ่งออกกำลังกายมาเหงื่อเยอะ ตั้งท้อง ใส่เสื้อสีดำ ลองไปนั่งข้างๆเพื่อนดูว่าจะถูกกัดมากกว่าไหม
Credit: แปลและดัดแปลงนิดหน่อยจาก บทความ Why do mosquitoes bite some people more than others? By Joseph Stromberg
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้http://blogs.smithsonianmag.com/science/2013/07/why-do-mosquitoes-bite-some-people-more-than-others/
ช่วงนี้ไข้เลือดออกระบาด: มาดูความลับทำไมยุงชอบกัดชั้นมากกว่าคนอื่นนะ
หลายๆ คนคงเคยบ่นกับตัวเองหรือเพื่อนที่นั่งคุยกันอยู่ว่า เอ๊ะทำไมยุงถึงกัดฉันคนเดียวไม่เห็นกัดเธอเลย สงสัยเลือดฉันคงหวาน
คุณไม่ได้โดดเดี่ยว เพราะพบว่ามีคนประมาณ 20% ที่ดูเหมือนจะมีเลือดหอมหวานสำหรับยุงมากกว่าคนทั่วไป และปัจจัยต่อไปนี้ที่อาจทำให้เลือดของคุณเป็นที่โปรดปรานสำหรับเจ้ายุง
1. กรุ๊ปเลือด
- แน่นอนยุง(ตัวเมีย) มันมากัดเราไม่ใช่เพื่ออาหารนะแต่มันเอาโปรตีนในเลือดเราไปสร้างไข่ ทีนี้มันคงมีโปรตีนบางชนิดที่มันโปรดปรานเป็นพิเศษ พบว่าคนกรุ๊ปเลือด "O" จะถูกกัดมากกว่าคนกรุ๊ป "A" สองเท่า ส่วนกรุ๊ป "B" จะอยู่ตรงกลาง นอกจากนี้พบว่ามีคนประมาณ 85% ที่ร่างกายจะหลั่งสารบางชนิดที่บ่งบอกกรุ๊ปเลือดของตัวเองออกมาทางผิวหนังด้วย เหมือนบอกยี่ห้อให้ยุงรู้งั้นแหละ
2. คาร์บอนไดออกไซด์
- อย่างที่รู้กัน เจ้ายุงมันมีเรดาห์ที่เรียกว่า Maxillary pulp แสกนระดับคาร์บอนไดออกไซด์ที่ออกจากลมหายใจ โดยมันสามารถจับสัญญาณได้ไกลถึง 164 ฟุต (เกือบ 50 เมตรแหนะ) ดังนั้นใครที่ตัวใหญ่ (ไม่รู้รวมจมูกบานด้วยรึเปล่านะ) ก็ปล่อยก๊าซล่อยุงออกมามาก เค้าบอกเด็กโดนกัดน้อยกว่าอ่ะ
3. ออกกำลังกายและเมตาบอลิซึม
- เจ้ายุงนี่นอกจากจะดมคาร์บอนไดออกไซด์ แล้วมันยังดม กรดแลกติก ยูริก แอมโมเนีย หรือสารคัดหลั่งจากเหงื่ออื่นๆ (มันไม่มึนบ้างเหรอเนี่ย) รวมถึงแสกนความร้อนจากร่างกายอีก (นี่มันอสุรกาย Predators ชัดๆ ถ้าทาโคลนรอบตัวแบบอาโนลด์ ชวาซนเกอร์จะหลบยุงได้ไม๊ ) ทีนี้การหลั่งสารพวกนี้ในแต่ละคนก็มากน้อยไม่เหมือนกัน จึงทำให้บางคนดูจะล่อยุงได้มากกว่าคนอื่น
4. แบคทีเรียที่ผิวหนัง
คนเราจะมีแบคทีเรียเจ้าถิ่นหลากหลายชนิดอาศัยอยู่บนผิวหนัง (normal flora) ซึ่งก็มีส่วนในการผลิตกลิ่นที่ยุงสามารถดมได้ แต่ละคนก็จะมีสัดส่วนของชนิดแบคทีเรียบนผิวหนังแตกต่างกันไป เช่นงานวิจัยนึงพบว่า แบคทีเรีย Staphylococus epidermidis จะผลิตกล่ินที่ยุงชอบแต่ Pseudomonas aeruginosa จะตรงข้าม อันนี้ถ้าเราต่อยอดได้ก็คงจะค้นพบวิธีสร้างยากันยุงชนิดใหม่ มีเรื่องน่าแปลกอีกอย่างคือ ยุงบางประเภทชอบแบคทีเรียที่เท้าเป็นพิเศษเลยชอบกัดแถวนั้นโดนเฉพาะคนที่มีกลิ่นเท้า แต่ก็มีบางพันธุ์ที่ชอบกัดหัว กัดคอ กัดไหล่ เพราะชอบกลิ่นแถวนั้นมากกว่า
5. เบียร์ (แอลฮอล์)
นักวิจัยญี่ปุ่นให้อาสาสมัครลองซดเบียร์ประมาณขวดเล็ก ปรากฏว่าหลังซดเบียร์เข้าไปยุงจะเข้ามาหามากขึ้น เขาสรุปว่ามันไม่เกี่ยวกับปริมาณแอลกฮอล์ที่ออกมาในเหงื่อหรืออุณภูมิร่างกายที่เพิ่มขึ้นนะ แต่ก็ไม่รู้ทำไมยุงมันชอบคอเหล้าเป็นพิเศษ คราวหลังนอกจากไปสั่งน้ำแข็งโซดาแล้ว อย่าลืมขอ กย.15 จากน้องเชียร์เบียร์ด้วยนะครับ สำหรับยี่ห้อเบียร์อันนี้ไม่รู้ว่าเกี่ยวรึเปล่านะครับ เพราะรู้สึกกินไฮนาเก้นจะโดนกัดน้อยกว่าช้าง (ปล.ไฮนาเก้นกินในห้องแอร์ ช้างกินร้านข้างทาง )
6. การตั้งครรภ์
หลายงานวิจัยระบุว่าคุณแม่ที่ตั้งครรภ์จะดึงดูดยุงมากกว่าคนทั่วไปถึงสองเท่า ซึ่งอาจจะเกี่ยวกับเหตุผลที่ว่า ลมหายใจคุณแม่มีคาร์บอนไดออกไซด์ มากกว่าปกติถึง 21% แถมอุณหภูมิร่างกายคุณแม่จะสูงกว่าคนปกติประมาณ 1.26 องศาฟาเรนไฮต์ด้วย
7. สีของเสื้อผ้า
ยุงนี่เวลามันหาเหยื่อนอกจากจะใช้สัมผัสการดมกลิ่นแล้ว บางส่วนมันใช้การมองเห็นด้วย สำหรับสีเสื้อที่เจ้ายุงมันเห็นชัด คือ สีดำ สีน้ำเงินเข้ม สีแดง เพราะฉะนั้นเวลาไปดริ้งก็ใส่เสื้อสีเดียวกันทั้งโต๊ะนะครับ (เอิ่มแต่เวลาไปชุมนุมเลือกสีเสื้อดีๆนะคร้าบ ล้อเล่นครับ )
8. พันธุกรรม
จากหลายเหตุผลข้างบน นักวิจัยเขาบอกว่าเป็นผลจากพันธุกรรมประมาณ 85% ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกรุ๊ปเลือด อัตราเมตาบอลิซึม กลิ่นตัว ฯลฯ เคยมีคนลองเอาฝาแฝดมาเทียบกันปรากว่ามีความดึงดูดสำหรับยุงพอๆกัน ใครมีพี่น้องฝาแฝดรบกวนเสียสละไปนั่งทดลองให้ยุงกัดแล้วมาบอกหน่อยครับ
9. ยากันยุงธรรมชาติส่วนบุคคล
ไม่น่าเชื่อว่ากลิ่นตัวของคนเรานี่มาจากสารเคมีกว่า 300-400 ชนิดเลยทีเดียว นักวิจัยสงสัยว่าทำไมคนบางคนถึงเป็นที่รังเกียจของเหล่ายุง (ควรดีใจนะ) จริงๆแล้วคนเราทุกคนก็มีสารที่ยุงมันชอบ แต่เป็นไปได้ว่าคนที่ยุงไม่ชอบ อาจมีสารบางชนิดที่ไปบดบังกลิ่นที่ยุงชอบ ทำให้เจ้ายุงมันงง (งงกันไม๊ครับ) หากพบความลับข้อนี้อาจนำไปสู่การสร้างยากันยุงชนิดใหม่เลยนั่น งานวิจัยพวกนี้ยังไม่เปิดเผยเพราะเป็นความลับของบริษัทยากันยุง
บทสรุป ลองไปทำการทดลองด้วยตัวเองดู คนกรุ๊ปเลือด O เพิ่งออกกำลังกายมาเหงื่อเยอะ ตั้งท้อง ใส่เสื้อสีดำ ลองไปนั่งข้างๆเพื่อนดูว่าจะถูกกัดมากกว่าไหม
Credit: แปลและดัดแปลงนิดหน่อยจาก บทความ Why do mosquitoes bite some people more than others? By Joseph Stromberg
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้