.ธรรมะจาก หลวงปู่ ติช นัท ฮันห์(จาก Page ของพระไพศาล วิสาโล)
"ศัตรูที่แท้จริงของเรา...ไม่ใช่มนุษย์"
"ศัตรู ของเราคือ ความโกรธ ความเกลียด
ความติดยึดในความคิด และ อุดมการณ์
สู้กับศัตรูเหล่านั้น ศัตรูที่อยู่ในใจของเราเอง
ในสถานการณ์แห่งความขัดแย้ง ลูกขอตั้งปณิธานว่า
ลูก-จะ-ไม่พูด-อย่างหนึ่ง-กับ-ฝ่ายหนึ่ง
และพูด-อีกอย่างหนึ่ง-กับอีกฝ่ายหนึ่ง
ซึ่งคำพูดเหล่านั้นจะก่อให้เกิดความเกลียดชังและความแตกแยกกันมากขึ้น
ถ้าใครสักคนได้เข้ามาบ่นถึงความทุกข์
ของเขากับลูก และคิดว่าความทุกข์ของเขา
เกิดจากผู้อื่น สิ่งแรกที่ลูกจะปฏิบัติคือ
"ตั้งใจฟังอย่างลึกซึ้ง"
เพื่อที่จะให้บุคคลนั้นผ่อนบรรเทาความทุกข์ลง
ถ้าลูกได้ฟังและตระหนักรู้ว่าบุคคลนั้น
มีความคิดเห็นที่ผิดพลาด ในสิ่งที่เขากำลังพูดอยู่
ลูกจะใช้วิธีอันเป็นกุศโลบายที่จะ
ช่วยให้เขาได้มองสถานการณ์ อย่างลึกซึ้งมากขึ้น
ลูกจะใช้กุศโลบายที่จะช่วยให้เขาได้
เห็น-ต้นเหตุ-แห่ง-ทุกข์
ที่-เนื่อง-มา-จาก-ความคิดเห็น-ที่-ผิด ของ-เขา-เอง
ลูกจะบอกเขาเกี่ยวกับความยากลำบาก
ความทุกข์ และคุณสมบัติด้านบวกของอีกฝ่ายหนึ่ง
เพื่อเตือนให้เขาจำได้ถึงสิ่งเหล่านั้น
และมองสถานการณ์ได้ชัดเจนขึ้น
ลูกจะพยายามสนับสนุนให้เขา
เข้าไปหาคนอีกฝ่ายหนึ่ง หรืออีกกลุ่มหนึ่ง
เพื่อทั้งสองฝ่ายจะได้นั่งลง
ด้วยกันและเริ่มต้นสื่อสารกันใหม่
ถ้าจำเป็นลูกยินดีจะสนับสนุน
และช่วยให้เขาพูดทุกสิ่งทุกอย่าง
ที่เขาไม่สามารถพูดออกมาได้ กับอีกฝ่ายหนึ่ง
ลูกจะหลีกเลี่ยงการกระทำให้ตนเองฝักใฝ่ฝ่ายหนึ่ง
และต่อต้านอีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งจะก่อให้เกิดความแตกแยก
ร้าวฉานและความไม่เกิดสุข ในครอบครัวหรือชุมชน"
"ศัตรูที่แท้จริงของเรา...ไม่ใช่มนุษย์"
"ศัตรูที่แท้จริงของเรา...ไม่ใช่มนุษย์"
"ศัตรู ของเราคือ ความโกรธ ความเกลียด
ความติดยึดในความคิด และ อุดมการณ์
สู้กับศัตรูเหล่านั้น ศัตรูที่อยู่ในใจของเราเอง
ในสถานการณ์แห่งความขัดแย้ง ลูกขอตั้งปณิธานว่า
ลูก-จะ-ไม่พูด-อย่างหนึ่ง-กับ-ฝ่ายหนึ่ง
และพูด-อีกอย่างหนึ่ง-กับอีกฝ่ายหนึ่ง
ซึ่งคำพูดเหล่านั้นจะก่อให้เกิดความเกลียดชังและความแตกแยกกันมากขึ้น
ถ้าใครสักคนได้เข้ามาบ่นถึงความทุกข์
ของเขากับลูก และคิดว่าความทุกข์ของเขา
เกิดจากผู้อื่น สิ่งแรกที่ลูกจะปฏิบัติคือ
"ตั้งใจฟังอย่างลึกซึ้ง"
เพื่อที่จะให้บุคคลนั้นผ่อนบรรเทาความทุกข์ลง
ถ้าลูกได้ฟังและตระหนักรู้ว่าบุคคลนั้น
มีความคิดเห็นที่ผิดพลาด ในสิ่งที่เขากำลังพูดอยู่
ลูกจะใช้วิธีอันเป็นกุศโลบายที่จะ
ช่วยให้เขาได้มองสถานการณ์ อย่างลึกซึ้งมากขึ้น
ลูกจะใช้กุศโลบายที่จะช่วยให้เขาได้
เห็น-ต้นเหตุ-แห่ง-ทุกข์
ที่-เนื่อง-มา-จาก-ความคิดเห็น-ที่-ผิด ของ-เขา-เอง
ลูกจะบอกเขาเกี่ยวกับความยากลำบาก
ความทุกข์ และคุณสมบัติด้านบวกของอีกฝ่ายหนึ่ง
เพื่อเตือนให้เขาจำได้ถึงสิ่งเหล่านั้น
และมองสถานการณ์ได้ชัดเจนขึ้น
ลูกจะพยายามสนับสนุนให้เขา
เข้าไปหาคนอีกฝ่ายหนึ่ง หรืออีกกลุ่มหนึ่ง
เพื่อทั้งสองฝ่ายจะได้นั่งลง
ด้วยกันและเริ่มต้นสื่อสารกันใหม่
ถ้าจำเป็นลูกยินดีจะสนับสนุน
และช่วยให้เขาพูดทุกสิ่งทุกอย่าง
ที่เขาไม่สามารถพูดออกมาได้ กับอีกฝ่ายหนึ่ง
ลูกจะหลีกเลี่ยงการกระทำให้ตนเองฝักใฝ่ฝ่ายหนึ่ง
และต่อต้านอีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งจะก่อให้เกิดความแตกแยก
ร้าวฉานและความไม่เกิดสุข ในครอบครัวหรือชุมชน"