สวัสดีครับเพื่อนสมาชิกหว้ากอ
วันนี้จะมาเสนอภาพของปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ชนิดหนึ่งโดย James Webb Space Telescope ครับ คือ "วัตถุเฮอร์บิก–อาโร" (Herbig–Haro object : HH)
HH object คือลำ JET ที่พุ่งออกมาจากกลุ่มแก้สยุบตัวจนเป็นดาวฤกษ์กำเนิดใหม่ กลุ่มแก๊สที่ยุบตัวและกำเนิดดาวฤกษ์นี้มันจะมี activity ที่รุนแรงมากเพราะมันจะมีโมเมนตัมเชิงมุมของการหมุนวนของกลุ่มแก๊สสูงจัด ทำให้เกิดลำ JET ที่มีความเร็วหลายร้อยกิโลเมตรต่อวินาทีฉีดออกมาปะทะกับกลุ่มเมฆแก๊สและฝุ่นที่อยู่ใกล้เคียง ทำให้เกิดการเรืองแสงออกมาจากโมเลกุลของกลุ่มแก๊สเหล่านั้นครับ โดยการเรืองแสงเหล่านั้นจะอยู่ในแสงย่าน Infrared
วัตถุเฮอร์บิก–อาโรเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเพียงชั่วคราวกินระยะเวลาเพียงไม่กี่พันปีเท่านั้น มันจะเกิดขึ้นในช่วงต้นของการยุบตัวของกลุ่มแก๊สไปเป็นดาวฤกษ์ และเมื่อดาวฤกษ์กำเนิดขึ้นอย่างสมบูรณ์แล้วปรากฏการณ์นี้ก็จะจางหายไปครับ วัตถุ "เฮอร์บิก–อาโร" นี้ได้รับการตั้งชื่อตามการศึกษาปรากฏการณ์นี้ของนักดาราศาสตร์ 2 ท่านคือ George Herbig และ Guillermo Haro นักดาราศาสตร์ชาวเม็กซิโกในปี 1940
ภาพล่างนี้คือภาพถ่ายล่าสุดของวัตถุ Herbig-Haro 49/50 ถ่ายโดย James Webb Space Telescope HH 49/50 นี้ตั้งอยู่ห่างจากโลกประมาณ 630 ปีแสงในกลุ่มดาวกิ้งก่า (Chamaeleon Constellation) เป็นคือภาพแบบ composite รวมภาพการ sensor NIRCam และ MIRI (Mid-Infrared Instrument)
อุปกรณ์หลักในย่านแสง Infrared ของ James Webb Space Telescope จะมี 2 ตัวคือ .....
- NIRCam กล้องถ่ายภาพ Infrared ในย่านความยาวคลื่น 0.6 - 5 μm
- MIRI กล้องถ่ายภาพ Infrared ในย่านความยาวคลื่น 4.9 - 27.9 μm
การถ่ายภาพในย่านอินฟาเรดในความยาวคลื่นต่าง ๆ กันนี้เพื่อที่จะศึกษาวัตถุทางดาราศาสตร์คนละประเภทกันครับ
ภาพ diagram ของHerbig–Haro object (ภาพนี้คือ HH 30 ถ่ายโดยกล้อง James WEBB)
สมัยปี 2006 เมื่อกล้องโทรทรรศน์ Spitzer Space Telescope สังเกตการณ์วัตถุ HH 49/50 นี้ นักดาราศาสตร์ก็ได้ตั้งชื่อว่า "พายุทอร์นาโดแห่งจักรวาล" (Cosmic Tornado) เนื่องจากลำ JET มีลักษณะเป็นเกลียว แต่นักวิทยาศาสตร์สมัยนั้นยังไม่แน่ใจเกี่ยวกับลักษณะของลำ JET นี้ ..... และด้วยความละเอียดของภาพที่สูงกว่าที่กล้อง James Webb ถ่ายมาจึงสามารถสร้างภาพ HH 49/50 ในรูปแบบที่ละเอียดมากโดยเผยให้เห็นลักษณะละเอียดของบริเวณที่เกิดคลื่นกระแทก และ pattern อื่น ๆ ในโครงสร้างมันครับ
ภาพถ่าย HH 49/50 จาก Spitzer Space Telescope เทียบกับ James Webb Space Telescope
ภาพของวัตถุเฮอร์บิก–อาโร อื่น ๆ ที่เคยถ่ายมาด้วยกล้อง James Webb Space Telescope และ Hubble
ภาพของตำแหน่งวัตถุเฮอร์บิก–อาโร ที่ตรวจพบใน Orion Molecular Cloud Complex (ใน Orion Nebula) ..... ในปัจจุบันได้ตรวจพบวัตถุเฮอร์บิก–อาโร มากมายถึงหลักพันแห่งแล้วใน Nebula ต่าง ๆ ครับ
(ภาพความละเอียด 2494 × 2675 Pixels)
https://cdn.sci.esa.int/documents/34247/35306/1567216869473-heic1113c.jpg
เนื้อหาเแปล/เรียบเรียงจาก
-
https://science.nasa.gov/missions/webb/nasas-webb-telescope-unmasks-true-nature-of-the-cosmic-tornado/
-
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/Webb_unmasks_true_nature_of_the_Cosmic_Tornado
ภาพวัตถุ "เฮอร์บิก–อาโร" แบบอลังการโดย James Webb Space Telescope
วันนี้จะมาเสนอภาพของปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ชนิดหนึ่งโดย James Webb Space Telescope ครับ คือ "วัตถุเฮอร์บิก–อาโร" (Herbig–Haro object : HH)
HH object คือลำ JET ที่พุ่งออกมาจากกลุ่มแก้สยุบตัวจนเป็นดาวฤกษ์กำเนิดใหม่ กลุ่มแก๊สที่ยุบตัวและกำเนิดดาวฤกษ์นี้มันจะมี activity ที่รุนแรงมากเพราะมันจะมีโมเมนตัมเชิงมุมของการหมุนวนของกลุ่มแก๊สสูงจัด ทำให้เกิดลำ JET ที่มีความเร็วหลายร้อยกิโลเมตรต่อวินาทีฉีดออกมาปะทะกับกลุ่มเมฆแก๊สและฝุ่นที่อยู่ใกล้เคียง ทำให้เกิดการเรืองแสงออกมาจากโมเลกุลของกลุ่มแก๊สเหล่านั้นครับ โดยการเรืองแสงเหล่านั้นจะอยู่ในแสงย่าน Infrared
วัตถุเฮอร์บิก–อาโรเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเพียงชั่วคราวกินระยะเวลาเพียงไม่กี่พันปีเท่านั้น มันจะเกิดขึ้นในช่วงต้นของการยุบตัวของกลุ่มแก๊สไปเป็นดาวฤกษ์ และเมื่อดาวฤกษ์กำเนิดขึ้นอย่างสมบูรณ์แล้วปรากฏการณ์นี้ก็จะจางหายไปครับ วัตถุ "เฮอร์บิก–อาโร" นี้ได้รับการตั้งชื่อตามการศึกษาปรากฏการณ์นี้ของนักดาราศาสตร์ 2 ท่านคือ George Herbig และ Guillermo Haro นักดาราศาสตร์ชาวเม็กซิโกในปี 1940
ภาพล่างนี้คือภาพถ่ายล่าสุดของวัตถุ Herbig-Haro 49/50 ถ่ายโดย James Webb Space Telescope HH 49/50 นี้ตั้งอยู่ห่างจากโลกประมาณ 630 ปีแสงในกลุ่มดาวกิ้งก่า (Chamaeleon Constellation) เป็นคือภาพแบบ composite รวมภาพการ sensor NIRCam และ MIRI (Mid-Infrared Instrument)
- NIRCam กล้องถ่ายภาพ Infrared ในย่านความยาวคลื่น 0.6 - 5 μm
- MIRI กล้องถ่ายภาพ Infrared ในย่านความยาวคลื่น 4.9 - 27.9 μm
การถ่ายภาพในย่านอินฟาเรดในความยาวคลื่นต่าง ๆ กันนี้เพื่อที่จะศึกษาวัตถุทางดาราศาสตร์คนละประเภทกันครับ
ภาพ diagram ของHerbig–Haro object (ภาพนี้คือ HH 30 ถ่ายโดยกล้อง James WEBB)
สมัยปี 2006 เมื่อกล้องโทรทรรศน์ Spitzer Space Telescope สังเกตการณ์วัตถุ HH 49/50 นี้ นักดาราศาสตร์ก็ได้ตั้งชื่อว่า "พายุทอร์นาโดแห่งจักรวาล" (Cosmic Tornado) เนื่องจากลำ JET มีลักษณะเป็นเกลียว แต่นักวิทยาศาสตร์สมัยนั้นยังไม่แน่ใจเกี่ยวกับลักษณะของลำ JET นี้ ..... และด้วยความละเอียดของภาพที่สูงกว่าที่กล้อง James Webb ถ่ายมาจึงสามารถสร้างภาพ HH 49/50 ในรูปแบบที่ละเอียดมากโดยเผยให้เห็นลักษณะละเอียดของบริเวณที่เกิดคลื่นกระแทก และ pattern อื่น ๆ ในโครงสร้างมันครับ
ภาพถ่าย HH 49/50 จาก Spitzer Space Telescope เทียบกับ James Webb Space Telescope
ภาพของวัตถุเฮอร์บิก–อาโร อื่น ๆ ที่เคยถ่ายมาด้วยกล้อง James Webb Space Telescope และ Hubble
ภาพของตำแหน่งวัตถุเฮอร์บิก–อาโร ที่ตรวจพบใน Orion Molecular Cloud Complex (ใน Orion Nebula) ..... ในปัจจุบันได้ตรวจพบวัตถุเฮอร์บิก–อาโร มากมายถึงหลักพันแห่งแล้วใน Nebula ต่าง ๆ ครับ
(ภาพความละเอียด 2494 × 2675 Pixels)
https://cdn.sci.esa.int/documents/34247/35306/1567216869473-heic1113c.jpg
เนื้อหาเแปล/เรียบเรียงจาก
- https://science.nasa.gov/missions/webb/nasas-webb-telescope-unmasks-true-nature-of-the-cosmic-tornado/
- https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/Webb_unmasks_true_nature_of_the_Cosmic_Tornado