รู้หรือไม่ ความสุข เริ่มหลังเกษียณ

กระทู้สนทนา

สังคมผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุ สุขภาพผู้สูงอายุ

วันนี้ ThaiSenior มีคำถามที่อยากชวนทุกท่าน ร่วมคิดและค้นหาคำตอบไปด้วยกัน คำถามมีอยู่ว่า ช่วงอายุใดในชีวิต ที่เรามีความสุขมากที่สุด ? เป็นคำถามที่ฟังดูง่าย ในขณะเดียวกันมีกลุ่มนักวิทยาศาสตร์ ที่พยายามหาตอบคำถามนี้อย่างจริงจัง และตำตอบที่ได้ เชื่อว่าทุกท่านคงคาดไม่ถึง

อ้างอิงงานวิจัยจากเยอรมนีและสวิตเซอร์แลนด์ ได้รวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างกว่า 460,000 คน จากหลากหลายประเทศและวัฒนธรรม เพื่อวิเคราะห์แนวโน้มของ “ความสุข” หรือ “ความเป็นอยู่ที่ดีในเชิงจิตใจ”

โดยพิจารณา 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่
1. ความพึงพอใจในชีวิต
2. อารมณ์เชิงบวก เช่น ความเบิกบาน ความหวัง
3. อารมณ์เชิงลบ เช่น ความเศร้า ความวิตกกังวล

ผลการศึกษาพบแนวโน้มที่น่าสนใจ ดังนี้
- ความพึงพอใจในชีวิต ลดลงในช่วงวัยเด็กและวัยรุ่น
- จากนั้นจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นเมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่
- จนกระทั่งถึงจุดหนึ่ง ที่ความพึงพอใจในชีวิต สูงที่สุด

และจุดนั้นก็คือ ช่วงอายุประมาณ 70 ปี

ใช่ครับ ไม่ใช่วัยเด็ก วัยหนุ่มสาว หรือวัยทำงาน แต่งานวิจัยระดับโลกพบว่า คนเราจะมีความสุขทางใจมากที่สุดในช่วงอายุ 70 ปี

แล้วทำไมถึงเป็นเช่นนั้น ?
คำอธิบายจากนักจิตวิทยาคือ
- เมื่ออายุเพิ่มขึ้น เรามีความเข้าใจชีวิตมากขึ้น
- เราไม่เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นเท่าตอนหนุ่มสาว
- เราเรียนรู้ที่จะพอใจในสิ่งที่มี

และที่สำคัญคือ เราให้คุณค่ากับ “ความสัมพันธ์” และ “ความสงบ” มากกว่า “ความสำเร็จภายนอก”

แม้อารมณ์เชิงบวก เช่น ความตื่นเต้นจะลดลงตามวัย
แต่อารมณ์เชิงลบ เช่น ความเครียดกลับลดลงด้วย
เหลือไว้เพียง “ความพึงพอใจในใจ” ซึ่งกลายเป็นความสุขอย่างแท้จริง

ข้อเสนอแนะจากงานวิจัย
เพื่อให้ ผู้สูงอายุ รักษาความสุขนั้นไว้ได้อย่างต่อเนื่อง ควรใส่ใจดูแลสุขภาพจิต ด้วยวิธีง่ายๆ ดังนี้
- สื่อสารกับคนในครอบครัวและเพื่อนฝูง
- ทำกิจกรรมที่ตนเองรัก เช่น ปลูกต้นไม้ วาดรูป หรือทำอาหาร
- ออกกำลังกายเบาๆ
- เรียนรู้สิ่งใหม่ เช่น อ่านหนังสือ หรือฝึกใช้เทคโนโลยี
- เข้าร่วมกิจกรรมในชุมชนเพื่อสร้างความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่ง

บางคนเชื่อว่า “ความสุขอยู่ในวัยเยาว์” แต่ผลวิจัยชี้ว่า ความสุขที่ลึกซึ้งที่สุด กลับมาในช่วงชีวิตที่ผ่านร้อนผ่านหนาวมาแล้ว เมื่อเราเข้าใจชีวิตมากพอ จึงจะเห็นความสุขในสิ่งเล็กๆ ไม่ต้องการความตื่นเต้น ไม่ต้องการเสียงปรบมือ แต่ต้องการเพียง “ความสงบ และความหมาย”

หากท่านอายุใกล้ 70 หรือเกินมาแล้ว ขอให้รู้ไว้ว่าท่านไม่ได้อยู่ใน “ปลายทางของชีวิต” แต่กำลังอยู่ใน “ช่วงเวลาที่หัวใจมีความสุขที่สุด”