ความสงบนั้นหลอกลวง, มีเพียงกิเลสเท่านั้น
เมื่อผ่านพ้นกิเลส, ข้าได้พละกำลัง
เมื่อผ่านพละกำลัง, ข้าได้อำนาจ
เมื่อผ่านอำนาจ, ข้าได้ชัยชนะ
เมื่อผ่านชัยชนะ, พันธนาการข้าจะแตกสลาย
พลังจะปลดปล่อยข้า
.
มีที่มาครับ
นับแต่โบราณการชาวจีนต้องทนทุกข์กับความปรารถนา โดยเฉพาะด้านกามารมณ์ ไม่ใช่เพราะพวกเขามีความปรารถนาฟุ่มเฟือยกว่าชนชาติอื่น แต่เป็นเพราะต้องการสะกดอดกลั้น เพื่อควบคุมมันให้ได้ ตามลัทธิคำสอนของขงจื้อเพื่อให้ตนเองเป็นมนุษย์ผู้บริสุทธิ์ เป็นมนุษย์ในอุดมคติที่หลุดพ้นจากบ่วงตัณหาและกามารมณ์อย่างสิ้นเชิง
แต่ก็มีคำสอนประเภทตบตาตัวเอง ทำนองว่าที่ต้องหลับหูหลับตามีเพศสัมพันธ์ก็เพื่อผลิตทายาทเท่านั้น ไม่ได้ตกเป็นทาสของความใคร่แต่อย่างใด จึงใช้สตรีเป็นเพียงเครื่องมือผลิตทายาท จนถึงการกดขี่สตรีให้อยู่ฐานะตํ่าสุด
อย่างเช่นความรู้สึกของปัญญาชนชาวจีนท่านหนึ่ง
"เมื่อกลับถึงบ้านก็รีบรุดเข้าสู่ห้องหอฝ่ายในทันที ลักษณะเช่นนี้ควรถือเป็นความผิดอันน่าอับอายอย่างหนึ่ง จำเราต้องกำหนดข้อปฏิบัติให้เคร่งสามประการคือ งดสูบฝิ่นหนึ่ง ระมัดระวังวาจาคำพูดหนึ่ง ยามกลางวันไม่ย่างกรายเข้าห้องหอฝ่ายในอีก รู้ตัวว่าอารมณ์ฝ่ายตํ่าอาจหวนกลับมาเยือน ...เราจะไม่ยอมให้ตนเองพัฒนาไปในทางสัตว์เดรัจฉานเด็ดขาด"
จะเห็นว่าปัญญาชนท่านนี้คิดบำเพ็ญตน เป็นปราชญ์ผู้บริสุทธิ์สูงส่งตามความนิยม แต่ก็ถูกความต้องการตามธรรมชาติคุกคามอยู่ตลอดเวลา ทำให้รู้สึกอึดอัดเป็นทุกข์อยู่ไม่น้อย
ทว่า ยุคนั้นเป็นยุคแห่งปราชญาร้อยสำนัก ยังมีคำสอนอื่นที่อยู่ตรงกันข้ามคือแนวทางของกงซุนเฉาและกงซุนมู่ ที่สนับสนุนให้แสดงออกซึ่งความปรารถนา
เรื่องมีอยู่ว่ากงซุนเฉาเป็นคนสำมะเลเมเมา กงซุนมู่เป็นคนเจ้าชู้ จื่อฉ่านคนพี่เลยเสนอตำแหน่งราชการ โดยมีเงื่อนไขว่าทั้งสองจะต้องกลับตัวเป็นคนดี ตามแนวทางของวิญญูชน แต่สองพี่น้องกงซุนตอกหน้ากลับว่า
"เรื่องพรรค์อย่างนี้ถึงท่านไม่มาสาธยายเราก็รู้ดีอยู่แล้ว แต่เพราะเราเห็นแก่นแท้และสัจจะของชีวิต จึงเลือกใช้ชีวิตเยี่ยงนี้ อันชีวิตมนุษย์เป็นของไม่เที่ยง จะเกิดตายไม่อาจทำนายล่วงหน้า เราจึงทุ่มเทคิดหาหนทางอย่างที่เป็นอยู่ ถ้าจะให้เราคอยข่มอารมณ์ปรารถนาอันเป็นธรรมชาติของมนุษย์ เรายอมตายเสียยังจะดีกว่า
เพราะต้องการใช้ชีวิตหฤหรรษ์ โดยไม่ปล่อยให้ความสนุกสนานผ่านไปโดยเปล่า จึงไม่อยากหมกมุ่นกับกิจการตลอดเวลา จนร่างกายและจิตใจต้องเหนื่อยล้า และไม่อาจทำตามความปรารถนาดื่มสุราให้เป็นที่สนุกได้ เราจึงไม่ยี่ระว่าชื่อเสียงจะเลวร้ายอย่างไร
...เราทั้งสองสังกัดอยู่ฝ่ายสารัตถะภายในจิตใจ หากความคิดเช่นนี้ได้เผยแผ่ขยายวงกว้าง ก็จะมีผลทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างคน มีสันติประนีประนอมมากขึ้น เดิมทีเราคิดจะถ่ายทอดความรู้เช่นนี้ให้ท่านนำไปใช้บ้าง คิดไม่ถึงท่านกลับมาแนะนำเราในทางตรงข้ามก่อนเสียอีก"
การรํ่าดื่มสุรา ความลุ่มหลงในรสสตรีเพศ ล้วนเป็นปฏิกิริยาต่อต้านลัทธิขงจื้อ อาจเป็นเพราะสานุศิษย์ของขงจื้อเน้นให้มนุษย์บำเพ็ญตนเป็นผู้บริสุทธิ์นี่เอง จึงเกิดกระแสต่อต้านความบริสุทธิ์จอมปลอมขึ้นดังกล่าว
หากพิจารณาให้ถ่องแท้ โลกมนุษย์ไม่ต้องการผู้บริสุทธิ์อะไรหนักหนา โลกนี้ต้องการมนุษย์ที่มีเลือดเนื้อ มีชีวิตจิตใจ สามารถแสดงออกตามความปรารถนาใฝ่ฝันได้ เมื่อมนุษย์เป็นสิ่งที่มีอารมณ์ปรารถนา ก็ควรยอมรับความปรารถนาของตนอย่างตรงไปตรงมา
หากว่ามนุษย์หมดปัญญาที่จะต่อต้านกิเลสแล้ว การยอมรับความมีอยู่ของอุปกิเลสอาจเป็นอีกแนวทางหนึ่ง สามารถปลดเปลื้องตนจากภาระเหลือทนทั้งหลาย ไม่จำเป็นต้องเข้มงวดจริงจังเกินไป
ถ้าเราฝืนกิเลสไม่ได้ ทำไมถึงไม่ยอมรับมันเสียเลย?
เมื่อผ่านพ้นกิเลส, ข้าได้พละกำลัง
เมื่อผ่านพละกำลัง, ข้าได้อำนาจ
เมื่อผ่านอำนาจ, ข้าได้ชัยชนะ
เมื่อผ่านชัยชนะ, พันธนาการข้าจะแตกสลาย
พลังจะปลดปล่อยข้า