การปล่อยตัวโจโฉให้รอดตายกลับไปจากฝีมือของกวนอูนั้น  มีเลศนัยหรือมีประเด็นน่าขบคิดมากมาย  ประเด็นหลักที่ถูกปลูกฝังให้เกิดความเชื่อมาอย่างยาวนาน ที่ยากแก่การรื้อถอนออกจากหัวสมอง ในฐานะกวนอูคือเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ  เพราะโจโฉเคยไว้ชีวิตกวนอูคราวจับตัวได้ และช่วยให้พบกับเล่าปี่ในเวลาต่อมา  กวนอูจึงสำนึกพระคุณในเรื่องนี้  การสำนึกคุณคนกับความซื่อสัตย์คล้ายจะเป็นสิ่งเดียวกันที่แยกไม่ค่อยออก  กวนอูจึงปล่อยโจโฉรอดตายกลับไป  ด้วยความคิดของยอดกุนซือขงเบ้ง และเพื่อเป็นการไถ่หนี้ที่ค้างคาต่อกัน  หากท่านยังมีความเชื่ออย่างเหนียวแน่นว่ากวนอูคือเทพเจ้าที่ซื่อสัตย์  ท่านจะไม่ยอมเชื่อความคิดแย้งในย่อหน้าต่อไปอย่างเด็ดขาด

การค้นคว้าตำราตำนานเรื่องสามก๊กที่เขียนไว้ใน ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ในสามก๊กฉบับพระยาพระคลัง(หน)นั้น  ได้มีผู้สันทัดเรื่องสามก๊กกล่าวไว้ว่า ที่กวนอูปล่อยให้โจโฉรอดตัวไป เพราะต้องการให้โจโฉคานอำนาจกับซุนกวนเสียมากกว่า

นี่คือประเด็น หรือผลประโยชน์อันแอบแฝงตรงกับสุภาษิตว่า "ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว" เมื่อกวนอูปล่อยโจโฉ

หากกวนอูไม่ปล่อยโจโฉ  กวนอูก็จะได้ชื่อว่าเป็นคนไม่ซื่อสัตย์ ทรยศต่อผู้มีพระคุณ  ไม่ได้กลายเป็นเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ มาจนถึงในปัจจุบัน นี่คือประโยชน์อันหนึ่ง

อย่างสอง  เป็นการปล่อยโจโฉให้คานอำนาจกับซุนกวน ดังที่ว่ามา หากฆ่าโจโฉ ท่าทางจะต้องรับศึกจากซุนกวนเพียงอย่างเดียว โดยไม่มีตัวทัดทานอย่างโจโฉ และ...

ไม่ว่าเรื่องราวของสามก๊กจะเป็นอย่างไร ย่อมยากแก่การระบุชี้ชัดให้ถูกต้องแต่เพียงอย่างเดียวอย่างยิ่ง  ในการหาข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ ด้วยการอ้างตำรับตำราต่างๆ  จึงได้แต่ความรกทางข้อมูลอันมากมายเท่านั้น

สัจธรรมของสามก๊กเป็นเรื่องจริงบวกเรื่องแต่ง แน่นอนว่าผู้แต่งย่อมแต่งให้สอดคล้องกับผลประโยชน์ในความเป็นจริงกับตัวละครพาไปก็มี

นี่เป็นแค่ความสนุกคิดให้เกิดการแตกประเด็นในเรื่องสามก๊กเท่านั้น  หาใช่ความต้องการหาความจริงแท้ไม่