วรรณกรรมเยาวชนชนะเลิศรางวัล National Book Award และนิวเบอรีอะวอร์ด อันดับ 1 หนังสือขายดีของนิวยอร์กไทม์

หนังสือเล่มนี้เป็นวรรณกรรมเยาวชน การันตีด้วยรางวัลมากมาย

ครั้งแรกที่ฉันเจอสะดุดตาที่หน้าปก ซื้อมาเพราะเป็นหนังสือรางวัล ครั้งแรกที่อ่านรู้สึกเรื่องราวดำเนินไปเรื่อย ๆ ไม่มีอะไรโดดเด่น  ก็วรรณกรรมเยาวชนนี่นะ

แต่เมื่อฉันโตขึ้นจนเลยวัยกลางคนมาแล้ว ได้หยิบขึ้นมาอ่านอีกครั้ง คราวนี้ ราวกับว่ามีใครมาเปิดสวิตช์สมองของฉัน เรื่องราวมากมายที่สอดแทรกอยู่ในตัวหนังสือ ผูกโยงเรื่องในอดีตและปัจจุบัน เรื่องราวที่เล่าเรื่อย ๆ แต่มีอะไรมากมายให้ค้นหา….

วิพากษ์วิจารณ์สังคม อำนาจ ระบบชนชั้น การศึกษา

“หลุม”...บอกเล่าเรื่องราวการเผชิญหน้า และต่อสู้กับปัญหาทั้งที่เกิดขึ้นกับคนอื่น และที่เราสร้างขึ้นมาเอง ผ่านตัวละครอ่อนปวกเปียกไร้ความมั่นใจอย่าง “สแตนเลย์ เยลแนตส์”

“หลุมแรกนะยากที่สุด”...สแตนเลย์ได้ยินคำนี้ขณะขุดหลุมแรกในชีวิตของเขา ณ ค่ายกักกันเด็กกรีนเลค สแตนเลย์ถูกส่งตัวมาที่นี่ด้วยข้อหาขโมยรองเท้า(ซึ้งเจ้าตัวยืนยันว่าไม่ได้ทำ)ก่อนจะเข้ารับโปรแกรมดัดความประพฤติประจำค่ายด้วยการขุดหลุมวันละหนึ่งหลุม(ทุกวัน)

เรื่องของสแตนเลย์คงเป็นเรื่องธรรมดาถ้าไม่บังเอิญว่า ผู้คุมค่ายเป็นสตรีลึกลับจิตสกปรกที่หวังสมบัติใต้ผืนดิน มากกว่าหวังจะดัดนิสัยเด็ก

และเรื่องก็คงจะธรรมดาเกินไป ถ้าไม่บังเอิญเกิดเหตุการณ์ให้สแตนเลย์ต้องไปใช้ชีวิตอยู่กลางทะเลทรายกับเด็กชายซีโร่เพื่อนรักจนเกือบเอาชีวิตกลับมาที่ค่ายไม่รอด…

“เมื่อทั้งชีวิตนายต้องใช้เวลาอยู่ในหลุม ทางเดียวที่นายจะไปต่อได้คือปีนกลับขึ้นไป”

“ไม่มีใครเชื่อเมื่อเขาบอกว่าไม่ได้เป็นคนขโมยรองเท้า แต่พอเขาบอกว่าเป็นคนขโมยก็ไม่มีใครเชื่ออยู่ดี”