PM2.5: ตัวการร้ายที่ซ่อนอยู่ในอากาศ เสี่ยงสะสมโปรตีนในสมอง เพิ่มความเสี่ยงสมองเสื่อมและโรคอัลไซเมอร์
คุณรู้หรือไม่ว่า มลพิษทางอากาศ โดยเฉพาะฝุ่นละอองขนาดเล็กอย่าง PM2.5 ไม่ได้ส่งผลกระทบเพียงแค่ระบบทางเดินหายใจ แต่ยังอาจเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้สมองเสื่อมและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์?
ผลการศึกษาเชิงลึกจาก Emory Healthy Brain Study
งานวิจัยล่าสุดจาก Emory Healthy Brain Study เผยถึงความเชื่อมโยงระหว่างการสัมผัส PM2.5 ในระยะยาวกับการสะสมโปรตีนในสมองที่เป็นต้นเหตุของโรคอัลไซเมอร์ นั่นคือ โปรตีนอะไมลอยด์เบตา (Amyloid Beta หรือ Aβ42)
ทีมวิจัยทำการศึกษาผู้เข้าร่วมจำนวน 1,113 คน ที่มีอายุระหว่าง 45-75 ปี โดยผู้เข้าร่วมทั้งหมดมีสุขภาพสมองปกติ ผลการวิจัยพบว่า:
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 1 ปี ส่งผลให้ระดับโปรตีน Aβ42 ในของเหลวไขสันหลัง ลดลง 10.1%
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 3 ปี ทำให้ระดับ Aβ42 ลดลง 7.8%
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 5 ปี มีแนวโน้มลดลง 7.6% แต่ยังไม่แน่ชัดทางสถิติ
การที่ระดับ Aβ42 ในของเหลวไขสันหลังลดลง หมายความว่า โปรตีนนี้อาจเริ่มสะสมอยู่ในสมองมากขึ้น ซึ่งเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญของการเกิดโรคอัลไซเมอร์
มลพิษทางอากาศทำร้ายสมองได้อย่างไร?
ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 มีอนุภาคเล็กมากจนสามารถแทรกซึมเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ และเดินทางไปยังสมองผ่านทางกระแสเลือด เมื่อเข้าสู่สมองแล้ว ฝุ่นเหล่านี้อาจกระตุ้นให้เกิดการอักเสบและเร่งการสะสมของโปรตีนอะไมลอยด์ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่เชื่อมโยงกับการเสื่อมของเซลล์สมอง
ป้องกันอย่างไรเพื่อลดความเสี่ยง?
แม้ว่าเราจะไม่สามารถควบคุมคุณภาพอากาศได้ทั้งหมด แต่เรายังสามารถลดความเสี่ยงและดูแลสุขภาพสมองได้ด้วยวิธีต่อไปนี้:
• หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีมลพิษสูง เช่น บริเวณที่มีการจราจรหนาแน่นหรือพื้นที่ที่มีค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน
• สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น โดยเลือกใช้หน้ากากที่สามารถกรอง PM2.5 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ติดตั้งเครื่องฟอกอากาศในบ้าน เพื่อควบคุมคุณภาพอากาศภายในอาคาร
• ดูแลสุขภาพสมอง ด้วยการรับประทานอาหารที่ดีต่อสมอง เช่น ผัก ผลไม้ ถั่ว และปลา รวมถึงออกกำลังกายเป็นประจำ
PM2.5 ไม่ใช่เรื่องไกลตัว ฝุ่นละอองเล็ก ๆ นี้อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสในการเกิดโรคสมองเสื่อมโดยที่คุณอาจไม่รู้ตัว การตระหนักถึงผลกระทบและการป้องกันอย่างเหมาะสมจึงเป็นเรื่องสำคัญต่อทั้งสุขภาพกายและสุขภาพสมองในระยะยาว
คนไทยเสร็จแน่ ! PM2.5: ตัวการร้ายที่ซ่อนอยู่ในอากาศ ปอดก็เสี่ยง แถมสมองก็ต้องเสี่ยง !
คุณรู้หรือไม่ว่า มลพิษทางอากาศ โดยเฉพาะฝุ่นละอองขนาดเล็กอย่าง PM2.5 ไม่ได้ส่งผลกระทบเพียงแค่ระบบทางเดินหายใจ แต่ยังอาจเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้สมองเสื่อมและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์?
ผลการศึกษาเชิงลึกจาก Emory Healthy Brain Study
งานวิจัยล่าสุดจาก Emory Healthy Brain Study เผยถึงความเชื่อมโยงระหว่างการสัมผัส PM2.5 ในระยะยาวกับการสะสมโปรตีนในสมองที่เป็นต้นเหตุของโรคอัลไซเมอร์ นั่นคือ โปรตีนอะไมลอยด์เบตา (Amyloid Beta หรือ Aβ42)
ทีมวิจัยทำการศึกษาผู้เข้าร่วมจำนวน 1,113 คน ที่มีอายุระหว่าง 45-75 ปี โดยผู้เข้าร่วมทั้งหมดมีสุขภาพสมองปกติ ผลการวิจัยพบว่า:
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 1 ปี ส่งผลให้ระดับโปรตีน Aβ42 ในของเหลวไขสันหลัง ลดลง 10.1%
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 3 ปี ทำให้ระดับ Aβ42 ลดลง 7.8%
• การได้รับ PM2.5 เป็นเวลา 5 ปี มีแนวโน้มลดลง 7.6% แต่ยังไม่แน่ชัดทางสถิติ
การที่ระดับ Aβ42 ในของเหลวไขสันหลังลดลง หมายความว่า โปรตีนนี้อาจเริ่มสะสมอยู่ในสมองมากขึ้น ซึ่งเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญของการเกิดโรคอัลไซเมอร์
มลพิษทางอากาศทำร้ายสมองได้อย่างไร?
ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 มีอนุภาคเล็กมากจนสามารถแทรกซึมเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ และเดินทางไปยังสมองผ่านทางกระแสเลือด เมื่อเข้าสู่สมองแล้ว ฝุ่นเหล่านี้อาจกระตุ้นให้เกิดการอักเสบและเร่งการสะสมของโปรตีนอะไมลอยด์ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่เชื่อมโยงกับการเสื่อมของเซลล์สมอง
ป้องกันอย่างไรเพื่อลดความเสี่ยง?
แม้ว่าเราจะไม่สามารถควบคุมคุณภาพอากาศได้ทั้งหมด แต่เรายังสามารถลดความเสี่ยงและดูแลสุขภาพสมองได้ด้วยวิธีต่อไปนี้:
• หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีมลพิษสูง เช่น บริเวณที่มีการจราจรหนาแน่นหรือพื้นที่ที่มีค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน
• สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น โดยเลือกใช้หน้ากากที่สามารถกรอง PM2.5 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ติดตั้งเครื่องฟอกอากาศในบ้าน เพื่อควบคุมคุณภาพอากาศภายในอาคาร
• ดูแลสุขภาพสมอง ด้วยการรับประทานอาหารที่ดีต่อสมอง เช่น ผัก ผลไม้ ถั่ว และปลา รวมถึงออกกำลังกายเป็นประจำ
PM2.5 ไม่ใช่เรื่องไกลตัว ฝุ่นละอองเล็ก ๆ นี้อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสในการเกิดโรคสมองเสื่อมโดยที่คุณอาจไม่รู้ตัว การตระหนักถึงผลกระทบและการป้องกันอย่างเหมาะสมจึงเป็นเรื่องสำคัญต่อทั้งสุขภาพกายและสุขภาพสมองในระยะยาว