เป็นการสัมภาษณ์ศาสตราจารย์ Ang Choulean นักชาติพันธุ์วิทยาชื่อดังแห่ง APSARA National Authority เกี่ยวกับที่มาที่ไปของ Water Festival (เทศกาลน้ำ)

ไม่ได้แปลมาทั้งหมดแต่ขอตัดมาบางส่วน บทความเป็นภาษาอังกฤษถ้าอยากอ่านบทความสามารถตามไปอ่านที่ลิงค์ได้

ชื่อเป็นทางการของงานนี้คือ “preah reach pithi bon om tuk, bandet pratit, sampeah preah khae & ok ambok,” (the royal boat racing, floating lantern festival, worshipping the moon & eating roasted flattened ripe rice)

งานนี้เกิดขึ้นช่วงสมเด็จพระนโรดมสีหนุตอนที่ย้ายเมืองหลวงมาพนมเปญ ก่อนที่จะย้ายมาไม่เคยมีการจัดเทศกาลน้ำที่นี่ นอกจากนี้การแข่งเรือหลวงที่พระองค์สร้างขึ้นยังแตกต่างไปจากเทศกาลแข่งเรือทั่วไปที่จัดขึ้นโดยคนในท้องถิ่น โดยในหมู่บ้านผู้คนจะใช้เรือประมงที่ใช้อยู่เอามาแข่งขันกันเพื่อความสนุกสนาน

คนท้องถิ่นไม่ได้เรียกว่าเทศกาลน้ำ แต่เรียกว่า “bon chenh vassa” เข้าใจว่าจัดหลังจากเข้าพรรษา

พระสงฆ์หลังสิ้นสุดเข้าพรรษาแล้วก็กลับไปยังหาครอบครัวของตัวเองประมาณหนึ่งเดือนหลังจากนั้นก็มีงาน “ok ambok” (eating roasted flattened ripe rice) ซึ่งไม่เกี่ยวกับเทศกาลน้ำ

เข้าใจว่าสมเด็จพระนโรดมสีหนุเป็นคนรวมเอา 2 งานนี้เข้าด้วยกัน

เทศกาลน้ำจัดที่พนมเปญจัดที่หน้าพระราชวังเพราะมีแม่น้ำอยู่ เป็นแม่น้ำที่ไหลเข้าออกจากโตนเลสาบ โตนเบสาบเป็นเหมือนฟองน้ำที่ดูดซับน้ำไว้แล้วปล่อยออก ในหน้าแล้งน้ำจากโตนเลสาบจะไหลออกมารวมกับแม่น้ำโขงและไหลลงสู่ทะเล จึงมีการจัดเทศกาลน้ำในช่วงนี้ ในวันสุดท้ายของเทศกาลน้ำ พราหมณ์ในวังจะทำพิธีตัดริบบิ้นที่กลางแม่น้ำเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการไหลลงสู่ทะเล

เรื่องที่ว่าเรื่องนี้เกี่ยวโยงกับรูปแกะสลักที่นครวัดที่เป็นรูปการต่อสู้ทางน้ำกับพวกจาม Ang Choulean บอกว่าไม่น่าเกี่ยวแต่ถ้าใครจะเชื่ออย่างนั้นก็ไม่อยากขัด มันมาจากการแข่งเรือของคนท้องถิ่นแล้วสมเด็จพระนโรดมสีหนุทำให้มันยิ่งใหญ่ขึ้น

ที่มา https://cambodianess.com/article/exploring-the-roots-of-the-water-festival