แมวขึ้นชื่อเรื่องความเฉยเมย
แม้แต่แมวที่มักจะเย็นชามาก
ก็ใช้ลิ้นที่มีลวดลายเพื่อเลียแขน ขา
หรือใบหน้าของคนเราเป็นครั้งคราว
แล้วทำไมแมวถึงเลียคนเรา
แมวกำลังแสดงความรักหรือแค่ต้องการลิ้มรส

หากสังเกตกิจวัตรประจำวันของแมว
จะรู้สึกว่าแมวเลียขนตัวเองตลอดเวลา
แมวบ้าน Felis catus 
นอนหลับเฉลี่ย 14 ชั่วโมงต่อวัน
ใช้เวลาถึง 1/4 ที่ตื่นนอนในการเลียขน
ผลการศึกษาวิจัยในปี 2018
Proceedings of the National Academy of Sciences
.


ผู้ช่วยศาสตราจารย์ Kristyn Vitale
ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสัตว์
ที่ Unity College ในรัฐ Maine 
ให้สัมภาษณ์กับ Live Science ว่า
แมวเลียขนตัวเอง
เพื่อช่วยให้ขนของมันสะอาดและมีสุขภาพดี
มันเป็นเรื่องสำคัญมาก
ที่แมวจะต้องเลียขนของตัวเอง
เพราะจะช่วยรักษาสุขภาพขนของมัน 
.


แมวเลียขนด้วยความช่วยเหลือของ
หนามแหลมกลวงที่หันไปทางด้านหลัง
จำนวนหลายร้อยอันที่พันอยู่บนลิ้นของมัน
หนามเหล่านี้เรียกว่า ปุ่มลิ้น (Papillae)
ซึ่งมีองค์ประกอบ Keratin
ซึ่งเป็นสารเดียวกับที่ใช้ทำขนและกรงเล็บ
ตามรายงานการศึกษาวิจัยในปี 2018
หนามเหล่านี้มีรูปร่างคล้ายตะขอ
หนามเหล่านี้จึงมีลักษณะคล้าย Velcro
.


เมื่อลิ้นของแมวเลียไปบนขน
ปุ่มลิ้น(เคราติน) จะเกาะขนที่พันกัน
ตามรายงานการวิจัยที่นำเสนอ
ในการประชุมประจำปี 2016
American Physical Society's Division of Fluid Dynamics
ที่ Portland รัฐ Oregon โดย Live Science 

การดูแลขนแมวอย่างสม่ำเสมอ
เป็นสิ่งสำคัญสำหรับแมว 
เพราะจะช่วยขจัดเศษสิ่งสกปรก
หรือสิ่งแปลกปลอมที่ติดอยู่กับขน 
และช่วยป้องกันไม่ให้ ขนพันกัน 
ขนที่พันกันทำให้แมวไม่สบายตัว
แต่ยังทำให้ผิวหนังใต้ขน
ระคายเคืองและอักเสบ
ซึ่งเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้
ตามข้อมูลของ 4 Paws Veterinary Care
ในเมือง Wynantskill รัฐนิวยอร์ก

แมวอาจเลียตัวเองเพื่อ คลายความเครียด
แต่บางครั้งอาจกลายเป็นผลเสีย
โดยแมวจะเลียตัวเองมากเกินไป
จนขนแมวหลุดเป็นหย่อม ๆ
ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของปัญหาด้านพฤติกรรม
หรือปัญหาแมวต้องไปปรึกษาสัตวแพทย์
.


นอกจากนี้ แมวยังมักจะเลียแมวตัวอื่นด้วย 
ตัวอย่างเช่น แม่แมวจะเลียลูกแมวเป็นประจำ
การเลียลูกแมวมีบทบาทสำคัญ
ในการเอาชีวิตรอดของลูกแมว
ลูกแมวที่ยังเล็กมากจนไม่สามารถ
ปัสสาวะหรือถ่ายอุจจาระได้ด้วยตัวเอง
แม่แมวจะเลียบริเวณอวัยวะเพศของลูกแมว
เพื่อกระตุ้นให้ลูกแมวขับถ่ายออกมา

นอกจากนี้  แม่แมวจะเลียลูกแมว
เพื่อปลอบโยนและทำให้ลูกแมวสะอาด
ใครก็ตามที่เคยเลี้ยงลูกแมวกำพร้า
(ตอนเล็ก ๆ กำพร้า ตอนโตขึ้นมากำแหง)
รู้ดีว่าการดูแลขนลูกแมวแรกเกิด
ให้ขนสะอาดเป็นงานเต็มเวลา 

ในที่สุด แมวอาจเลียขน/ตัวสัตว์อื่น ๆ/คนด้วย 
ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เรียกว่า การดูแลขนร่วมกัน 
แมวอาจเลียขนของแมวตัวอื่น ๆ
รวมถึงคู่สังคมอื่น ๆ เช่น สุนัขและคนเรา
พฤติกรรมเป็นมิตร เช่น การดูแลขนร่วมกัน
เชื่อว่าจะช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์
ระหว่างคนและสัตว์ที่เกี่ยวข้อง/สัมพันธ์

แมวอาจเลียขนแมวตัวอื่นอย่างเป็นมิตร
ก่อนหรือหลังการเล่นด้วยกัน
แมวมักจะผลัดกันเลียขนกันเองก่อน
จากนั้นจึงค่อย ๆ สลับกัน
เล่นมวยปล้ำและวิ่งไล่จับกัน
ก่อนที่ทั้งสองจะสงบลงและหลับไปข้าง ๆ กัน

ไม่เหมือนกับการทำเครื่องหมายด้วยกลิ่น 
(การแสดงพื้นที่อาณาเขตความเป็นเจ้าถิ่น)
การดูแลขนร่วมกัน ไม่ใช่วิธีที่แมว
ใช้กำหนดว่าอะไรคือ ทรัพย์สินของแมว

พฤติกรรมการหวงอาณาเขต
คือ พฤติกรรมที่ส่งเสริม
การป้องกันสถานที่อย่างแข็งขัน

แต่การ ดูแลขนร่วมกัน
เป็นพฤติกรรม วิธีที่ดีกว่า
เป็นพฤติกรรมการสร้างสายสัมพันธ์
หรือพฤติกรรมการสร้างพันธะกิจร่วมกัน

การดูแลเอาใจใส่ซึ่งกันและกัน
เกิดขึ้นเมื่อแมวรู้สึกผ่อนคลาย
และอยู่ร่วมกับคู่ครองที่ต้องการ
แมวอาจเริ่มมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
ผ่านการเลียอีกฝ่ายหนึ่งก่อน
เพราะต้องการเรียกร้องความสนใจ
.

เรียบเรียง/ที่มา

Why do cats lick?
.

---

.

น้ำลายของแมวมีคุณสมบัติพิเศษบางอย่างคือ

1. น้ำลายแมวมีเอนไซม์ที่ช่วยย่อยสลาย
สิ่งสกปรกและไขมันบนขน

2. สารต้านจุลชีพ มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อ
แบคทีเรียบางชนิด ช่วยป้องกันการติดเชื้อ

3. โปรตีนที่ช่วยในการหล่อลื่น
ช่วยให้ขนเรียบลื่นและเงางาม

4. สารลดแรงตึงผิว ช่วยให้น้ำลายกระจายตัว
ได้ดีบนขน ทำให้ทำความสะอาดได้ทั่วถึง

5. สารควบคุมอุณหภูมิ การเลียขนช่วย
ในการระบายความร้อนและควบคุมอุณหภูมิ
ร่างกายของแมว

6. เทคนิคการเลียขน ลิ้นแมวมีลักษณะพิเศษ
คือ มีหนามเล็กๆ เรียกว่า Papillae ปุ่มลิ้น
ช่วยในการหวีขนและกำจัดสิ่งสกปรก

7. ลำดับการทำความสะอาด แมวมักจะเริ่ม
จากการเลียอุ้งเท้า แล้วใช้อุ้งเท้าเช็ดหน้าและหู
จากนั้นจึงเลียส่วนอื่นๆ ของร่างกาย

8. การกลืนขน ในระหว่างการเลียขน
แมวมักจะกลืนขนเข้าไปด้วย ซึ่งอาจนำไปสู่
การเกิดก้อนขน Hairballs ในกระเพาะอาหาร
(สุนัขบางตัวก็มีก้อนขนในกระเพาะอาหาร)
ถ้าให้ดีต้องถ่ายท้องออกเป็นระยะ ๆ

.
.