อาจจะไกลตัวคนไทยไปหน่อย แต่ว่า “ไวโอลิน” เป็นเครื่องดนตรีที่ทางตะวันตก ยุโรป ใช้เล่นในวงดนตรีวงเล็กหรือวงออเคสตร้ามายาวนานแล้ว สมัยก่อนมีช่างทำเครื่องดนตรีชาวอิตาเลียนคนหนึ่งคือ Antonio Stradivari (1644 - 1737 ) มีชีวิตอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 17-18 เป็นที่ยอมรับกันว่าทำไวโอลินคุณภาพสูง เล่นแล้วให้เสียงออกมาดีมาก ปัจจุบันไวโอลินที่สร้างโดย Stradivari มีอายุประมาณ 300 ปีและมีราคาสูงมากเป็นหลักหลายล้านเหรียญ ส่วนใหญ่จะเป็นเจ้าของโดยตระกูลเศรษฐีหรือนักไวโอลินระดับโลก เคยมีการวิเคราะห์ว่าไวโอลินของ Stradivari ให้เสียงดี เป็นเพราะน้ำยาเคลือบผิวไม้หรือแล็คเกอร์ แตกต่างจากที่ใช้ในปัจจุบัน
 
https://arstechnica.com/science/2021/09/study-confirms-superior-sound-of-a-stradivari-is-due-to-the-varnish/

แต่ก็เคยมีการพิสูจน์ว่าไวโอลินของ Stradivari นั้นให้เสียงที่ดีกว่าไวโอลินรุ่นใหม่ๆ จริงหรือ มีการทำทดสอบแบบ blind test กับนักดนตรีและคนฟัง ให้นักดนตรีเล่นไวโอลินแบบธรรมดากับไวโอลินของ Stradivari แบบไม่บอกว่าตัวไหนเป็นตัวไหน ตัวถูกหรือตัวแพงเปรียบเทียบกัน แล้วให้ทั้งคนฟังและนักดนตรีให้ความเห็นว่าตัวไหนเสียงดีกว่ากัน ปรากฏว่าส่วนใหญ่ตอบว่าเสียงไม่ต่างกัน ก็คือแยกไม่ออก ตามบทความนี้ 
https://www.cnrs.fr/en/press/sound-projection-are-stradivarius-violins-really-better
 
ข้อสรุปเรื่องนี้ก็คือ น่าจะไม่มีข้อสรุปครับ เป็นเรื่องของความพอใจ เหมือนกับอีกหลายวงการเช่น ไวน์ วิสกี้ เครื่องเสียง .... ถกเถียงกันได้ไม่จบว่าตัวถูกกับตัวแพง อันไหนดีกว่ากัน 
 
*** ภาพ Stradivari violin ข้างบนจาก Wikipedia