45 ปี รำลึก
"เล่าขานตำนาน"
แผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
-----------------------

จังหวัดลพบุรี
มีเอกลักษณ์โดดเด่น หลายอย่าง หนึ่งในจำนวนนั้นก็คือ จังหวัดลพบุรีเป็นแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช  
เพราะเหตุว่าเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นเอกราชธานี สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงประทับเสด็จ ที่จังหวัดลพบุรีมากกว่าที่ กรุงศรีอยุธยา เสียอีก
จนแทบจะกว่าได้ว่า ลพบุรี เป็นเมืองหลวงแห่งที่ สอง ของไทยในยุคนั้น
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงเป็นราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระราชชนนีคือ พระองค์เจ้าศิริกัลยา พระราชธิดา ในสมเด็จ พระเอกาทศรก พระสูตรเมื่อวันจันทร์ เดือนยี่ ปีวอก พุทธศักราช 2175 เมื่อพระชันษา ได้ 1 เดือน ได้ค่าพิธีขึ้นพระอู่ก็เกิดเหตุมหัศจรรย์ ขณะที่พระราชกุมารอบรรทมอยู่ในพระอู่ พระญาติ ฝ่ายในยังเอิญเห็นพระองค์มี 4 พระกร พระเจ้าประสาททองจึง ตรัสให้เอานิมิตนี้เป็นพระนาม ของราชกุมารว่า "พระนารายณ์ราชกุมาร"  
    ในเวลาต่อมา  เมื่อทรงอยู่ในเยาว์วัย ได้เกิดไฟไหม้ที่พระที่นั่ง มังคลาภิเษก ในขณะทำการดับไฟที่กำลังลุกไหม้อย่างโกลาหลอยู่นั้น ผู้คนเป็นอันมากต่างก็แลเห็นพระองค์มี 4 พระกร เสด็จขึ้นไปดับไฟ และไฟก็มอดด้วยพระเดชานุภาพของพระองค์ ข้าราชการทั้งปวงจึงถวายพระนามว่า "พระนารายณ์"  
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เสด็จขึ้นครองราชย์ เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2199 ขณะมีพระชนมายุได้ 25 พรรษา เฉลิมพระนามตามที่ปรากฏ ในพระสุพรรณบัฏว่า  
"สมเด็จพระบรมราชาธิราชธิบดีศรีสรรเพชญ์..(ตามด้วยข้อความอื่นๆ ยาว 10 บรรทัด)....
มหาดิลกนพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์"
  แต่ผู้คนทั่วไปขนานพระนามว่า"สมเด็จพระนารายณ์" มากกว่า ต่อมาในสมัย  จอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี  จึงถวายสมัญญาว่า"มหาราช"
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช  ทรงเป็นทั้งนักรบและปกครอง และ นักปราชญ์ เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์ใหม่ ๆ ต้องกรำศึกกับพม่าอยู่นานจนกระทั่งพม่ายอมแพ้ราบคาบ  ไม่กล้ามาตอแยอีก  ต่อจากนั้นพระองค์จึงทรงหันมาทำนุบำรุงบ้านเมืองให้เจริญในทุกๆด้าน  มีการเจริญสัมพันธ์ไมตรีกับต่างประเทศ  ไปไกลถึงทวีปยุโรป  แผ่นดินไทยยุคนั้นเจริญรุ่งเรืองมาก   มีความก้าวหน้าทุกด้าน  การแต่งตำราเรียนภาษาไทย เล่มแรกก็เริ่มในรัชกาลนี้ เนื่องมาจากสมเด็จพระนารายณ์ ทรงเห็นว่า อยุธยาอยู่ใกล้ปากอ่าว ซึ่งเรือรบข้าศึกจากต่างประเทศอาจเข้ามาถึงได้ง่าย  พระองค์จึงทรงโปรดให้จัดสร้างพระราชวังขึ้นอีกแห่งหนึ่งที่ ลพบุรี เมื่อปี 2209 และทรงประทับอยู่ ณ ที่นี่ปีละ 8-9 เดือน ตลอดรัชสมัยของพระองค์  หลังจากสิ้นรัชสมัยของพระองค์ในปี2231  
ก็ถูกปล่อยให้รกร้าง  กระทั่งได้มีการบูรณะขึ้นใหม่ในรัชสมัยรัชกาลที่ 4  แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  เมื่อปี 2399  นั่นคือ พระราชวังนารายณ์ราชนิเวศน์ ในปัจจุบัน

งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช  นั้น มีการจัดเป็นประจำทุกปีมาช้านาน เมื่อรำลึกถึงพระมหากษัตริย์พระองค์นี้  โดยกำหนดจัด
ในพระนารายณ์ราชนิเวศน์   มีการทำบุญบวงสรวงนายตอนเช้า ตอนสายๆ มีการแสดงรำกระบี่กระบอง อาวุธที่พระองค์ทรงโปรด และการแสดงมวยไทยคาดเชือก
กลางคืนมีการแสดงมหรสพต่างๆ บางปีก็จัดยิ่งใหญ่  บางพลีก็จัดแต่พอเป็นพิธี  ทั้งนี้เป็นไปตามสภาวะเศรษฐกิจของบ้านเมืองเป็นสำคัญ  
กิจกรรมที่ยิ่งใหญ่ มีการแสดงกระบวนแห่และแสดงแบบจำลอง วิถีชีวิตผู้คนสมัยก่อนนั้นจัดขึ้นเป็นครั้งแรกในสมัย  นายเชาวน์วัศ สุดลาภา เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดลพบุรี
จุดประสงค์นอกจากเป็นการรำลึกถึง พระมหากรุณาธิคุณ ของพระองค์แล้วยังเป็นการกระตุ้น ให้เกิดการท่องเที่ยว  ผู้คนทุกสารทิศเดินทางมาร่วมและชมงานอย่างล้นหลามทุกปี
"งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จัดครั้งแรก 17-18 กุมภาพันธ์  พุทธศักราช  2522 เห็นเวลา 45 ปี แล้ว
จนเป็นที่รู้จักกันไปทั่วและจิตอยู่ในปฏิทินการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
การจัดงานปีนี้กำหนดให้มีขึ้น
ระหว่างวันศุกร์ที่ 9 ถึงวันอาทิตย์ที่ 18 กุมภาพันธ์ 2567 รวมระยะเวลา 10 วัน 10 คืน ณ พระนารายณ์ราชนิเวศน์ และโบราณสถานใกล้เคียง
จึงขอถือ
โอกาสนี้กริ่งขอถือโอกาสนี้เชิญชวนทุกท่านไปเที่ยวและชม ท่านชายแต่งกายด้วยชุดไทย ท่านหญิง แต่งกายด้วยชุดห่มสไบเฉียงสีแดงสด ที่อัดกลีบ พร้อมนุ่งผ้าลายอย่าง สวมเครื่องทอง
กิจกรรมในงานนี้มีทั้งกลางวันและกลางคืนด้วยบรรยากาศและสีสันที่แตกต่างกันซึ่


งจะหาชมที่อื่นใดไม่ได้อีกแล้ว  ผู้ที่มาชมงานนอกจากจะได้สัมผัสกับบรรยากาศย้อนยุคแล้วท่านยังจะได้เที่ยวชมและซื้อสินค้า OTOP ของฝากนานาชนิดติดมือกลับบ้านด้วย