สวัสดีครับ ผมอยากจะมาชวนตั้งคำถาม หรือ discuss กันว่า AI วาดรูปผิดลิขสิทธิ์ไหม ? และ อะไรคือจินตนาการของมนุษย์?
ก่อนคือผมขอออกตัวก่อนว่าผมเป็นคนที่มีลักษณะดังนี้
1. ผมไม่ค่อยมีหัวความรู้ด้านศิลปะเลย
2. ผมไม่ค่อยทราบว่าลิขสิทธิ์มันครอบคลุมแค่ไหน รู้แค่ว่ามันมีกฏหมายลิขสิทธิ์เกี่ยวกับผลงานศิลปะ และอื่นๆมากมาย
3. ผมเคยเรียนด้านเทค/data มาบ้าง รู้เรื่อง AI บ้าง แต่ก็งูๆปลาๆมากๆ ไม่สามารถเขียน code แบบจริงๆจังๆได้
4. เพราะฉะนั้นอะไรผิดพลาดไป แชร์ให้ความรู้ผมเพิ่มได้นะครับ
สาเหตุที่ตั้งกระทู้นี้ เพราะว่า ช่วงที่ผ่านมามีการพูดคุยถึงเรื่อง AI ผิดลิขสิทธิ์ ไม่สามารถนำไปใช้ได้ในเชิงพานิชย์
เพราะว่า AI มันรันมาจาก program โดยใช้ ภาพต่างๆ มา train data ซึ่งภาพต่างๆเหล่านี้ไม่ได้ถูกยินยอม เลยเป็นข้อกล่าวหาที่ว่าภาพที่สร้างขึ้นมาผิดลิขสิทธิ์
จากประเด็นดังกล่าวนี้ทำให้ผมลองกลับมานั่งคิดดู AI มันถูกสร้างมาใช้งาน โดยหลายๆ algorithm โดยเลียนแบบการทำงานของสมองมนุษย์
ทีนี้ผมก็มาคิดว่า AI วาดภาพ กับมนุษย์วาดภาพมันทำงานต่างกันยังไง
สมมติว่า นาย A ต้องการรูปแมว 1 ตัว ไปโปรโมทร้านอาหารสัตว์ นาย A จ้างใครได้บ้าง
1. ให้ AI วาด
ขั้นตอนการวาดภาพของ AI มาจากอะไร
- AI ถูกสร้างขึ้นจาก programming
- มีการใส่ภาพไป แล้ว label เช่น ภาพนี้ภาพแมว ภาพนี้ภาพหมา
- AI รันข้อมูล แยกแยะออกอันไหน แมว อันไหนหมา
- พอ นาย A ใส่ keyword "แมว" เข้าไปให้ AI รันก็ได้ภาพแมวออกมา
- ภาพที่วาดเกิดจากการจุดๆ เป็น pixel ลากต่อกันเป็นเส้น ลากต่อกันเป็นรูป ตามที่ถูก train มา
- ภาพแมว หัวต้องเป็นแบบนี้ หน้าต้องกลมๆ มีลำตัวแนวนอน มี 4 ขา มีหนวดแบบนี้ มีหางแบบนี้ ซึ่งก็มาจากการวิเคราะห์ภาพที่ถูก train ใน database ทั้งหมด
- ซึ่งแน่นอน ถ้าเป็นแบบนี้เราจะบอกว่าภาพนี้นำไปใช้ไม่ได้ ผิดลิขสิทธิ์ เพราะภาพที่ถูก train ไม่ได้มาจากการยินยอมของเจ้าของภาพ
กลับกัน ให้มนุษย์วาดรูป เขาวาดรูปยังไง
2. จ้างมนุษย์วาดรูป
- มนุษย์วาดรูปแมวจากอะไร? จากจินตนาการจริงหรอ?
- ทำไมมนุษย์ถึงรู้ว่า แมวมีหน้าแบบนี้ มีตาแบบนี้ มีตัวแบบนี้ มีหนวดแบบนี้
- สมองมนุษย์ก็ถูก train มาด้วยรึเปล่า แน่นอนว่า มนุษย์อาจจะเคยเห็นแมวจริงๆมา แล้วก็เห็นจากภาพ คลิป ตามอินเตอร์เน็ต ซึ่งเห็นได้เยอะมากๆ
- คำถามต่อไป
- มนุษย์วาดรูปจากแมวคนอื่นที่มีเจ้าของผิดลิขสิทธืไหม?
- มนุษย์วาดรูปแมวจาก ภาพแมว หรือคลิปแมวในอินเตอร์เน็ต ผิดลิขสิทธิ์ไหม ?
- มนุษย์แน่ใจได้อย่างไรว่าวาดภาพแมวจากจินตนาการ หรือเกิดจากการยำๆรวมกันจากภาพต่างๆในสมองตัวเอง ซึ่งก็ไม่ได้ขออนุญาตใครเหมือนกัน ?
(ถ้าภาพแมวมันไม่ชัด ลองเปลี่ยนเป็นให้วาดมังกรก็ได้ครับ แล้วลองคิดดูว่า ทำไมมังกรของแต่ละคนรูปร่างหน้าตาจะไม่ได้ต่างกันมาก เพราะเราถูก train มาแต่แรกแล้วหรือเปล่าว่าหน้าตาจะประมานนี้ๆ)
จากข้อ 1 และ 2 ผมรู้สึกว่า ขั้นตอนและ logic การวาดภาพมันคือขั้นตอนเดียวกัน
แล้วทำไม AI ถึงผิดลิขสิทธิ์ ขณะที่ มนุษย์สามารถวาดภาพขายได้ ?
ทุกคนคิดว่ายังไงกันบ้างครับ?
ปล.
ที่จริงมีเคสอื่นอีก เช่น นักวาดมีลายเส้นของตัวเอง anime บลาๆ ซึ่งความรู้ของผมอาจเข้าไม่ถึงตรงนั้น ผมขอไม่ไปถึงละกันนะครับ เอาแค่เคสง่ายๆแบบนี้ก่อนละกันครับ
AI วาดรูปผิดลิขสิทธ์? และอะไรคือจินตนาการของมนุษย์ ? (ชวนคุยครับ)
ก่อนคือผมขอออกตัวก่อนว่าผมเป็นคนที่มีลักษณะดังนี้
1. ผมไม่ค่อยมีหัวความรู้ด้านศิลปะเลย
2. ผมไม่ค่อยทราบว่าลิขสิทธิ์มันครอบคลุมแค่ไหน รู้แค่ว่ามันมีกฏหมายลิขสิทธิ์เกี่ยวกับผลงานศิลปะ และอื่นๆมากมาย
3. ผมเคยเรียนด้านเทค/data มาบ้าง รู้เรื่อง AI บ้าง แต่ก็งูๆปลาๆมากๆ ไม่สามารถเขียน code แบบจริงๆจังๆได้
4. เพราะฉะนั้นอะไรผิดพลาดไป แชร์ให้ความรู้ผมเพิ่มได้นะครับ
สาเหตุที่ตั้งกระทู้นี้ เพราะว่า ช่วงที่ผ่านมามีการพูดคุยถึงเรื่อง AI ผิดลิขสิทธิ์ ไม่สามารถนำไปใช้ได้ในเชิงพานิชย์
เพราะว่า AI มันรันมาจาก program โดยใช้ ภาพต่างๆ มา train data ซึ่งภาพต่างๆเหล่านี้ไม่ได้ถูกยินยอม เลยเป็นข้อกล่าวหาที่ว่าภาพที่สร้างขึ้นมาผิดลิขสิทธิ์
จากประเด็นดังกล่าวนี้ทำให้ผมลองกลับมานั่งคิดดู AI มันถูกสร้างมาใช้งาน โดยหลายๆ algorithm โดยเลียนแบบการทำงานของสมองมนุษย์
ทีนี้ผมก็มาคิดว่า AI วาดภาพ กับมนุษย์วาดภาพมันทำงานต่างกันยังไง
สมมติว่า นาย A ต้องการรูปแมว 1 ตัว ไปโปรโมทร้านอาหารสัตว์ นาย A จ้างใครได้บ้าง
1. ให้ AI วาด
ขั้นตอนการวาดภาพของ AI มาจากอะไร
- AI ถูกสร้างขึ้นจาก programming
- มีการใส่ภาพไป แล้ว label เช่น ภาพนี้ภาพแมว ภาพนี้ภาพหมา
- AI รันข้อมูล แยกแยะออกอันไหน แมว อันไหนหมา
- พอ นาย A ใส่ keyword "แมว" เข้าไปให้ AI รันก็ได้ภาพแมวออกมา
- ภาพที่วาดเกิดจากการจุดๆ เป็น pixel ลากต่อกันเป็นเส้น ลากต่อกันเป็นรูป ตามที่ถูก train มา
- ภาพแมว หัวต้องเป็นแบบนี้ หน้าต้องกลมๆ มีลำตัวแนวนอน มี 4 ขา มีหนวดแบบนี้ มีหางแบบนี้ ซึ่งก็มาจากการวิเคราะห์ภาพที่ถูก train ใน database ทั้งหมด
- ซึ่งแน่นอน ถ้าเป็นแบบนี้เราจะบอกว่าภาพนี้นำไปใช้ไม่ได้ ผิดลิขสิทธิ์ เพราะภาพที่ถูก train ไม่ได้มาจากการยินยอมของเจ้าของภาพ
กลับกัน ให้มนุษย์วาดรูป เขาวาดรูปยังไง
2. จ้างมนุษย์วาดรูป
- มนุษย์วาดรูปแมวจากอะไร? จากจินตนาการจริงหรอ?
- ทำไมมนุษย์ถึงรู้ว่า แมวมีหน้าแบบนี้ มีตาแบบนี้ มีตัวแบบนี้ มีหนวดแบบนี้
- สมองมนุษย์ก็ถูก train มาด้วยรึเปล่า แน่นอนว่า มนุษย์อาจจะเคยเห็นแมวจริงๆมา แล้วก็เห็นจากภาพ คลิป ตามอินเตอร์เน็ต ซึ่งเห็นได้เยอะมากๆ
- คำถามต่อไป
- มนุษย์วาดรูปจากแมวคนอื่นที่มีเจ้าของผิดลิขสิทธืไหม?
- มนุษย์วาดรูปแมวจาก ภาพแมว หรือคลิปแมวในอินเตอร์เน็ต ผิดลิขสิทธิ์ไหม ?
- มนุษย์แน่ใจได้อย่างไรว่าวาดภาพแมวจากจินตนาการ หรือเกิดจากการยำๆรวมกันจากภาพต่างๆในสมองตัวเอง ซึ่งก็ไม่ได้ขออนุญาตใครเหมือนกัน ?
(ถ้าภาพแมวมันไม่ชัด ลองเปลี่ยนเป็นให้วาดมังกรก็ได้ครับ แล้วลองคิดดูว่า ทำไมมังกรของแต่ละคนรูปร่างหน้าตาจะไม่ได้ต่างกันมาก เพราะเราถูก train มาแต่แรกแล้วหรือเปล่าว่าหน้าตาจะประมานนี้ๆ)
จากข้อ 1 และ 2 ผมรู้สึกว่า ขั้นตอนและ logic การวาดภาพมันคือขั้นตอนเดียวกัน
แล้วทำไม AI ถึงผิดลิขสิทธิ์ ขณะที่ มนุษย์สามารถวาดภาพขายได้ ?
ทุกคนคิดว่ายังไงกันบ้างครับ?
ปล.
ที่จริงมีเคสอื่นอีก เช่น นักวาดมีลายเส้นของตัวเอง anime บลาๆ ซึ่งความรู้ของผมอาจเข้าไม่ถึงตรงนั้น ผมขอไม่ไปถึงละกันนะครับ เอาแค่เคสง่ายๆแบบนี้ก่อนละกันครับ