ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วัดเชตวันเมืองสาวัตถี ทรงปรารภภิกษุรูปหนึ่งผู้ถูกภรรยาเก่าหัวเราะเยาะเย้ย ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธกว่า...
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นพระราชาครองเมืองพาราณสี ทรงตั้งอยู่ในทศพิธราชธรรม พระองค์มีปุโรหิตคนหนึ่งชื่อว่า รุหกะ เขามีภรรยาชื่อว่าปุรณีพราหมณี พระราชาได้พระราชทานม้าตัวหนึ่งพร้อมเครื่องประดับแก่ท่านรุหกะปุโรหิตนั้นไปใช้เป็นพาหนะว่าราชการ
วันหนึ่งท่านรุหกะปุโรหิตขี่ม้าไปราชการ ชาวบ้านที่พบเห็นได้พากันพูดชมม้าของเขาว่า
"แม่เจ้าโว้ย ม้าต้วนี้ช่างงามแท้"
พอเขาได้กลับไปถึงบ้านพร้อมกับรอยยิ้ม เขาได้เรียกภรรยามาพูดอวดว่า
"นี่น้อง ม้าของพี่ช่างงามเหลือเกิน ไครๆ เขาก็ชมกันทั้งนั้นนะ น้องว่าจริงไหมจ๊ะ?"
ภรรยาของเขาค่อนข้างจะมีนิสัยเป็นนักเลงอยู่บ้าง จึงพูดตอบแบบกวน ๆ ว่า
"พี่..ม้าตัวนี้งามเพราะมันมีเครื่องประดับหรอกจ๊ะ พี่ก็ลองเดินซอยเท้าเหมือนม้าไปเข้าเฝ้าพระราชาดูบ้างซิ พระองค์จะได้ทรงโปรดปราน ชาวบ้านก็จะพากันชื่นชมพี่ด้วยนะจ๊ะ"
ท่านรุหกะเป็นคนค่อนข้างบ้า ๆ บอๆ อยู่บ้าง พอได้ฟังภรรยาพูดยุเช่นนั้นก็ไม่รู้ว่านางพูดเย้ยหยัน มุ่งแต่จะได้ความงามอย่างเดียวจึงลองทำตามคำพูดของภรรยาดู ชาวบ้านที่เห็นเขาต่างก็พากันหัวเราะแล้วพูดเยาะเย้ยว่า "ท่านอาจารย์งามแท้หนอ"
พระราชาเห็นท่านแล้วก็รับสั่งว่า "อาจารย์..ท่านจิตใจไม่ปกติหรือ? เป็นบ้าไปแล้วหรือถึงได้ทำเช่นนี้" ทำให้ท่านรุหกะได้สติและรู้สึกอับอายเป็นอย่างยิ่ง ท่านโกรธภรรยาตนมาก นึกไว้ในใจว่า
"คอยดูนะนางตัวแสบ พอกลับถึงบ้านจะทุบตีมันสักป้าบสองป้าบแล้วค่อยไล่มันหนีไป"
ฝ่ายนางปุรณีพราหมณีพอทราบว่าสามีโกรธนางมากและกำลังกลับมาบ้าน ก็แอบออกทางประตูหลังบ้านแล้วเข้าพระราชวังไปกราบทูลพระราชา
พระราชาทรงทราบเรื่องนั้นแล้ว จึงตรัสกับท่านรุหกะในวันหนึ่งว่า
"อาจารย์..ธรรมดาผู้หญิงก็มีความผิดได้เหมือนกัน ควรยกโทษให้แก่นางเสียเถิด ธรรมดาสายธนูที่ขาดแล้วยังต่อกันได้อีก ท่านจงคืนดีกับภรรยาเสียเถิด อย่าได้โกรธไปเลย"
ท่านรุหกะปุโรหิตจึงทูลตอบเป็นคาถาว่า
"เมื่อสายป่านยังมีอยู่ นายช่างผู้กระทำสายธนูก็ยังมีอยู่ ข้าพระองค์จักกระทำสายธนูใหม่ พอกันทีสำหรับสายธนูเก่า"
เมื่อกราบทูลแล้ว เขาก็กลับไปบ้านไล่นางปุรณีพราหมณีหนีไป แล้วแต่งตั้งภรรยาคนใหม่มาทำหน้าที่แทน
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า :
เป็นสามีภรรยาต้องรู้จักยอมกันบ้าง ควรยกโทษให้แก่กันและต้องเข้าใจซึ่งกันและกัน
( ที่มา : หนังสือนิทานชาดก เล่มที่ ๒ โดย พระมหาสุนทร สุนฺทรธฺมโม
http://www.dhammathai.org/chadoknt/chadoknt220.php )
🌷🤍🌷 นิทานชาดก ๐๖๒ (รุหกชาดก) : อาจารย์รุหกะ 🌷🤍🌷
"แม่เจ้าโว้ย ม้าต้วนี้ช่างงามแท้"
"นี่น้อง ม้าของพี่ช่างงามเหลือเกิน ไครๆ เขาก็ชมกันทั้งนั้นนะ น้องว่าจริงไหมจ๊ะ?"
ภรรยาของเขาค่อนข้างจะมีนิสัยเป็นนักเลงอยู่บ้าง จึงพูดตอบแบบกวน ๆ ว่า
"พี่..ม้าตัวนี้งามเพราะมันมีเครื่องประดับหรอกจ๊ะ พี่ก็ลองเดินซอยเท้าเหมือนม้าไปเข้าเฝ้าพระราชาดูบ้างซิ พระองค์จะได้ทรงโปรดปราน ชาวบ้านก็จะพากันชื่นชมพี่ด้วยนะจ๊ะ"
"คอยดูนะนางตัวแสบ พอกลับถึงบ้านจะทุบตีมันสักป้าบสองป้าบแล้วค่อยไล่มันหนีไป"
ฝ่ายนางปุรณีพราหมณีพอทราบว่าสามีโกรธนางมากและกำลังกลับมาบ้าน ก็แอบออกทางประตูหลังบ้านแล้วเข้าพระราชวังไปกราบทูลพระราชา
"อาจารย์..ธรรมดาผู้หญิงก็มีความผิดได้เหมือนกัน ควรยกโทษให้แก่นางเสียเถิด ธรรมดาสายธนูที่ขาดแล้วยังต่อกันได้อีก ท่านจงคืนดีกับภรรยาเสียเถิด อย่าได้โกรธไปเลย"
"เมื่อสายป่านยังมีอยู่ นายช่างผู้กระทำสายธนูก็ยังมีอยู่ ข้าพระองค์จักกระทำสายธนูใหม่ พอกันทีสำหรับสายธนูเก่า"