เป็นที่ทราบกันดีว่า ในอดีตเรียกชื่อประเทศไทยว่า “สยาม” เพิ่งมีการเปลี่ยนชื่อประเทศเมื่อ พ.ศ. 2482 โดยรัฐบาล จอมพล ป. พิบูลสงความ นำเรื่องเข้าสู่ที่ประชุมสภาฯ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรส่วนใหญ่ก็เห็นชอบที่จะเปลี่ยนชื่อจากสยามเป็นไทย แต่มีคนหนึ่งที่ไม่เห็นด้วยกับเรื่องนี้คือ ปรีดี พนมยงค์
ปรีดี พนมยงค์ เล่าว่า “คณะรัฐมนตรีส่วนใหญ่ในสมัยที่ จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี เมื่อปี พ.ศ. 2482 ลงมติเห็นชอบกับชื่อประเทศใหม่ สภาผู้แทนราษฎรจึงต้องยอมรับชื่อประเทศเป็นภาษาไทยว่า ‘ประเทศไทย’ ดังนั้น ด้วยคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญทางภาษาที่มีลักษณะคลั่งชาติคนหนึ่ง ชื่อของประเทศจึงเปลี่ยนเป็น ‘Thailand’ ในภาษาอังกฤษ และ ‘Thailande’ ในภาษาฝรั่งเศส”
“ผู้เชี่ยวชาญทางภาษาที่มีลักษณะคลั่งชาติคนหนึ่ง” ที่ปรีดี พนมยงค์ กล่าวถึงนี้ไม่ใช่ใครที่ไหน คือ “หลวงวิจิตรวาทการ” หนึ่งในขุนพลคนสำคัญของจอมพล ป. พิบูลสงคราม นั่นเอง
ปรีดี พนมยงค์ อธิบายว่า ที่หลวงวิจิตรวาทการได้เสนอให้เรียกชื่อประเทศไทยเป็นภาษาอังกฤษว่า “Thailand” ภาษาฝรั่งเศสว่า “Thailande” และเรียกพลเมืองเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า “Thailandais” นั้น ทำให้ “ฝรั่งพากันงง”
โดยเสนอว่า ควรให้เรียกชื่อประเทศไทยเป็นภาษาอังกฤษและฝรั่งเศสว่า “Siam” ตามที่คนทั่วโลกได้รู้จักชื่อนี้อยู่แล้ว ได้ยกตัวอย่างประเทศเยอรมนี ซึ่งเรียกชื่อประเทศเป็นภาษาเยอรมันว่า “DEUTSCHLAND” แต่ก็ไม่ได้กำหนดให้เรียกชื่อประเทศตนเป็นภาษาอังกฤษและฝรั่งเศสตามชื่อภาษาเยอรมนี หากเรียกชื่อประเทศตนในภาษาอังกฤษว่า “GERMANY” และภาษาฝรั่งเศสว่า “ALLEMAGNE” ตามที่คนอังกฤษและฝรั่งเศสเคยเรียกและเคยรู้จักชื่อประเทศเยอรมนีในชื่อนั้น
เหตุผลที่ควรกลับไปใช้ชื่อ Siam
ปรีดี พนมยงค์ เล่าว่า “คณะรัฐมนตรีส่วนใหญ่ในสมัยที่ จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี เมื่อปี พ.ศ. 2482 ลงมติเห็นชอบกับชื่อประเทศใหม่ สภาผู้แทนราษฎรจึงต้องยอมรับชื่อประเทศเป็นภาษาไทยว่า ‘ประเทศไทย’ ดังนั้น ด้วยคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญทางภาษาที่มีลักษณะคลั่งชาติคนหนึ่ง ชื่อของประเทศจึงเปลี่ยนเป็น ‘Thailand’ ในภาษาอังกฤษ และ ‘Thailande’ ในภาษาฝรั่งเศส”
“ผู้เชี่ยวชาญทางภาษาที่มีลักษณะคลั่งชาติคนหนึ่ง” ที่ปรีดี พนมยงค์ กล่าวถึงนี้ไม่ใช่ใครที่ไหน คือ “หลวงวิจิตรวาทการ” หนึ่งในขุนพลคนสำคัญของจอมพล ป. พิบูลสงคราม นั่นเอง
ปรีดี พนมยงค์ อธิบายว่า ที่หลวงวิจิตรวาทการได้เสนอให้เรียกชื่อประเทศไทยเป็นภาษาอังกฤษว่า “Thailand” ภาษาฝรั่งเศสว่า “Thailande” และเรียกพลเมืองเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า “Thailandais” นั้น ทำให้ “ฝรั่งพากันงง”
โดยเสนอว่า ควรให้เรียกชื่อประเทศไทยเป็นภาษาอังกฤษและฝรั่งเศสว่า “Siam” ตามที่คนทั่วโลกได้รู้จักชื่อนี้อยู่แล้ว ได้ยกตัวอย่างประเทศเยอรมนี ซึ่งเรียกชื่อประเทศเป็นภาษาเยอรมันว่า “DEUTSCHLAND” แต่ก็ไม่ได้กำหนดให้เรียกชื่อประเทศตนเป็นภาษาอังกฤษและฝรั่งเศสตามชื่อภาษาเยอรมนี หากเรียกชื่อประเทศตนในภาษาอังกฤษว่า “GERMANY” และภาษาฝรั่งเศสว่า “ALLEMAGNE” ตามที่คนอังกฤษและฝรั่งเศสเคยเรียกและเคยรู้จักชื่อประเทศเยอรมนีในชื่อนั้น