เกลือ เป็นแร่ธาตุของการดำรงชีวิตมนุษย์ สมัยโบราณทุกอารยธรรมต่างมีข้อมูลตรงกันว่าเกลือเป็นของมีค่าหายากราคาแพงมาก ประวัติศาตร์ของอินเดียและจีนเกลือเป็นสินค้าควบคุมพ่อค่าเกลือต้องได้รับอนุญาตจึงจะทำการขนส่งค้าขายได้ พ่อค้าเกลือจึงเป็นผู้มีอำนาจมีบารมีสูง  ในส่วนของจีนเท่าที่ผมรู้มามีการต้มเกลือตั้งแต่ราชวงศ์ฉินแล้วแต่เทคนิควิธีการถูกปิดเป็นความลับเกลือจึงมีราคาแพงเรื่อยมาจนถึงราชวงศ์หมิงซึ่งตรงกับสมัยอยูธยาบ้านเราเกลือก็ยังเป็นสินค้าควบคุม  มาถึงยุคนี้ความรู้ในการทำเกลือน่าจะมีคนรู้มากแล้วการควบคุมเกลือน่าจะถูกยกเลิกในสมัยราชวงศ์ชิง

เกลือในประวัติศาสตร์ของไทยเคยได้ยินแต่ตำนานการสู้รบเพื่อครอบครองบ่อเกลือของทางเหนือในหัวเมืองอื่นๆ ไม่เคยกล่าวถึง โดยเฉพาะหัวเมืองทางภาคอีสานนี้เกลือไม่น่าเป็นของหายากอะไร ตอนสงครามโลกครั้งที่ 2 ปู่เล่าให้ฟังว่าตอนนั้นปู่ยังเป็นเด็กพอเกิดสงครามไม่มีพ่อค้าเอาเกลือมาขายที่บ้านไม่มีเกลือหาซื้อไม่ได้ ปู่ทวดพาปู่ไปเดินตามลำน้ำ หนองน้ำขูดเอาคราบเกลือตามขอบๆ ใส่ตระกล้าที่ลงชันไว้แล้วนำมากรองมาต้มที่บ้านได้เกลือมากมายจนเพื่อนบ้านมาขอซื้อ แสดงว่าการทำเกลือของภาคอีสานไม่ได้เป็นของหายากแต่อย่างใด 

ผมอยากรู้ว่าประวัติศาสตร์ของไทยเคยมีบันทึกไว้ไหมว่า เกลือเป็นของหายากราคาแพงเป็นสินค้าควบคุมเป็นพิเศษเหมือนต่างประเทศ