อวิชชามันฉลาดหลอกให้จิตหลงยึดขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นตัวเราของเรา คนทั่วไป 90% ที่ไม่ได้ศึกษาหลงยึดว่า รูป (กาย) เป็นตัวเรา เป็นจิต นักท่องตำราที่ขาดการปฏิบัติหลงยึดวิญญาณเป็นตัว

ผู้ปฏิบัติศีล สมาธิ วิปัสสนา จนถึงโคตรภูญาณสามารถสัมผัสและเห็นพระนิพพานได้ พระนิพพาน คือ สภาวะจิตหลุดพ้นจากกิเลสอวิชชา คลายอุปทาน ยึดมั่นจากขันธ์ 5 จิตรวมกับความว่างไร้สิ่งปรุงแต่งทั้งปวง พระนิพพา