https://etipitaka.com/read/thai/17/192/
๔. ปริญเญยยสูตร (ว่าด้วยธรรมที่ควรกำหนดรู้)
[๓๖๙] สาวตฺถี ฯ (...พระนครสาวัตถี....)
อถ โข อายสฺมา ราโธ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
(...ครั้งนั้นแล ท่านพระราธะได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง...)
เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ ราธํ ภควา เอตทโวจ ปริญฺเญยฺเย จ ราธ ธมฺเม เทเสสฺสามิ
ปริญฺญญฺจ ปริญฺญาตาวิญฺจ
ปุคฺคลํ ตํ สุณาหิ สาธุกํ มนสิกโรหิ ภาสิสฺสามีติ ฯ
(...พระผู้มีพระภาคได้ตรัส กะท่านพระราธะว่า ดูกรราธะ เราจักแสดงปริญเญยยธรรม ธรรมอันบุคคลควรกำหนดรู้
ปริญญา ความกำหนดรู้ และปริญญาตาวีบุคคล
บุคคลผู้กำหนดรู้ เธอจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว....)
เอวํ ภนฺเตติ โข อายสฺมา ราโธ ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ
(....ท่านพระราธะ รับพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคแล้ว....)
ภควา เอตทโวจ กตเม จ ราธ ปริญฺเญยฺยา ธมฺมา ฯ
(...พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรราธะ ปริญเญยย ธรรมเป็นไฉน?...)
รูปํ โข ราธ ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม --- (...ดูกรราธะ รูปแลเป็นปริญเญยยธรรม ...)
เวทนา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ---- (...เวทนาเป็นปริญเญยยธรรม ...)
สญฺญา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ---- (...สัญญาเป็นปริญเญยยธรรม...)
สงฺขารา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม --- (...สังขารเป็นปริญเญยยธรรม ...)
วิญฺญาณํ ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ฯ --- (...วิญญาณเป็นปริญเญยยธรรม....)
อิเม วุจฺจนฺติ ราธ ปริญฺเญยฺยา ธมฺมา ฯ
(....ดูกรราธะ ธรรม เหล่านี้เรากล่าวว่า ปริญเญยยธรรม:...)
กตมา จ ราธ ปริญฺญา ฯ
(...ดูกรราธะ ปริญญาเป็นไฉน? ....)
โย โข ราคกฺขโย โทสกฺขโย โมหกฺขโย ฯ
(....ความสิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ. ....)
อยํ วุจฺจติ ราธ ปริญฺญา ฯ
(....นี้เรากล่าวว่าปริญญา....)
กตโม จ ราธ ปริญฺญาตาวี
ปุคฺคโล ฯ👈👈👈👈
(....ดูกรราธะ ปริญญาตาวี "
บุคคล "...เป็นไฉน?....)👈👈👈...เห็นบุคคลผู้ได้ปริญญา..หรือยัง???
อรหาติสฺส วจนียํ สฺวายํ อายสฺมา เอวํนาโม เอวํโคตฺโต ฯ
(...ผู้ที่เขา พึงเรียกกันว่า
พระอรหันต์ คือ ท่านผู้มีชื่ออย่างนี้ มีโคตรอย่างนี้.....)
อยํ วุจฺจติ ราธ ปริญฺญาตาวี
ปุคฺคโลติ ฯ👈👈👈👈
(....ดูกรราธะ ผู้นี้เรากล่าวว่า ปริญญาตาวี
บุคคล....)👈👈👈...เห็นบุคคลผู้ได้ปริญญา..หรือยัง???
จบ สูตรที่ ๔.
สรุป...
1. พระอรห้นต์..คือ " บุคคล "..ผู้ที่ปริญญาตาวี
2. " บุคคล "..ผู้ที่ปริญญาตาวี...ก็คือ..ผู้ที่สิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ
3. ผู้ที่สิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ...ก็คือ...นิพพานธาตุ
4. เพราะฉนั้น " บุคคลผู้อรหันต์"...ก็คือ...นิพพานธาตุ คือ..อมตธาตุ
จาง...คำว่า " บุคคล..ผู้สิ้นราคะ-โทสะ-โมหะ " ...นี้คือ..พระอรหันต์ คือนิพพานธาตุ คือ..อมตธาตุ
๔. ปริญเญยยสูตร (ว่าด้วยธรรมที่ควรกำหนดรู้)
[๓๖๙] สาวตฺถี ฯ (...พระนครสาวัตถี....)
อถ โข อายสฺมา ราโธ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
(...ครั้งนั้นแล ท่านพระราธะได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง...)
เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ ราธํ ภควา เอตทโวจ ปริญฺเญยฺเย จ ราธ ธมฺเม เทเสสฺสามิ
ปริญฺญญฺจ ปริญฺญาตาวิญฺจ ปุคฺคลํ ตํ สุณาหิ สาธุกํ มนสิกโรหิ ภาสิสฺสามีติ ฯ
(...พระผู้มีพระภาคได้ตรัส กะท่านพระราธะว่า ดูกรราธะ เราจักแสดงปริญเญยยธรรม ธรรมอันบุคคลควรกำหนดรู้
ปริญญา ความกำหนดรู้ และปริญญาตาวีบุคคล บุคคลผู้กำหนดรู้ เธอจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว....)
เอวํ ภนฺเตติ โข อายสฺมา ราโธ ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ
(....ท่านพระราธะ รับพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคแล้ว....)
ภควา เอตทโวจ กตเม จ ราธ ปริญฺเญยฺยา ธมฺมา ฯ
(...พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรราธะ ปริญเญยย ธรรมเป็นไฉน?...)
รูปํ โข ราธ ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม --- (...ดูกรราธะ รูปแลเป็นปริญเญยยธรรม ...)
เวทนา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ---- (...เวทนาเป็นปริญเญยยธรรม ...)
สญฺญา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ---- (...สัญญาเป็นปริญเญยยธรรม...)
สงฺขารา ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม --- (...สังขารเป็นปริญเญยยธรรม ...)
วิญฺญาณํ ปริญฺเญยฺโย ธมฺโม ฯ --- (...วิญญาณเป็นปริญเญยยธรรม....)
อิเม วุจฺจนฺติ ราธ ปริญฺเญยฺยา ธมฺมา ฯ
(....ดูกรราธะ ธรรม เหล่านี้เรากล่าวว่า ปริญเญยยธรรม:...)
กตมา จ ราธ ปริญฺญา ฯ
(...ดูกรราธะ ปริญญาเป็นไฉน? ....)
โย โข ราคกฺขโย โทสกฺขโย โมหกฺขโย ฯ
(....ความสิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ. ....)
อยํ วุจฺจติ ราธ ปริญฺญา ฯ
(....นี้เรากล่าวว่าปริญญา....)
กตโม จ ราธ ปริญฺญาตาวี ปุคฺคโล ฯ👈👈👈👈
(....ดูกรราธะ ปริญญาตาวี " บุคคล "...เป็นไฉน?....)👈👈👈...เห็นบุคคลผู้ได้ปริญญา..หรือยัง???
อรหาติสฺส วจนียํ สฺวายํ อายสฺมา เอวํนาโม เอวํโคตฺโต ฯ
(...ผู้ที่เขา พึงเรียกกันว่า พระอรหันต์ คือ ท่านผู้มีชื่ออย่างนี้ มีโคตรอย่างนี้.....)
อยํ วุจฺจติ ราธ ปริญฺญาตาวี ปุคฺคโลติ ฯ👈👈👈👈
(....ดูกรราธะ ผู้นี้เรากล่าวว่า ปริญญาตาวีบุคคล....)👈👈👈...เห็นบุคคลผู้ได้ปริญญา..หรือยัง???
จบ สูตรที่ ๔.
สรุป...
1. พระอรห้นต์..คือ " บุคคล "..ผู้ที่ปริญญาตาวี
2. " บุคคล "..ผู้ที่ปริญญาตาวี...ก็คือ..ผู้ที่สิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ
3. ผู้ที่สิ้นราคะ ความสิ้น โทสะ ความสิ้นโมหะ...ก็คือ...นิพพานธาตุ
4. เพราะฉนั้น " บุคคลผู้อรหันต์"...ก็คือ...นิพพานธาตุ คือ..อมตธาตุ